Herta Müller na Conrad Festiwal

Herta Müller urodzina się w Rumunii, w Banacie - miejscowości przesiąkniętej wielokulturowością. Od dzieciństwa miała już więc styczność z kulturą niemiecką, gdyż Banatę zamieszkiwali głównie Niemcy i to ich język był pierwszym, jakiego się nauczyła.

Z wykształcenia jest germanistką, a studiowała jeszcze literaturę rumuńską. W 1987 wyjechała do Niemiec wraz ze swoim mężem, Richardem Wagnerem i do dziś mieszka w Berlinie. Müller doświadczyła działania totalitaryzmu. W licznych wywiadach wspomina swoją młodość, która przypadłą na komunistyczną dyktaturę Ceaucescu. System ingerował we wszystkie sfery życia, nie pozwalał na swobone wypowiadanie siebie. Jej rodzice również zostali doświadczeni przez system: jej ojciec był żołnierzem Waffen-SS, a matka została wywieziona po wojnie na roboty do ZSRR.

Po publikacji pierwszej książki zakazano jej wydawania w Rumunii, gdyż pozwoliła sobie publicznie skrytykować system. W swoich powieściach problem totalitaryzmu jest dominującym tematem. Totalitaryzm według niej na stałe zapisał się w historii XX wieku. Zawładnął umysłami ludzi. To, na co Herta Müller zwraca szczególną uwagę, to zniewolenie człowieka, który żyje w strachu. Ideologia przejmuje niejako władzę nad umysłem, a swój ślad pozostawia również na ciele człowieka. W jej powieściach odnajdziemy wiele obrazów dręczonego, rozpadającego się ciała. Ciało ludzkie staje się obrazem działania systemu. W czasie spotkanie Hertą Müller zwróciła uwagę na to, iż aby pisać o dyktaturze, należy znać nie tylko realia, ale również trzeba umieć odnaleźć emocje, uczucia.

Hasło przewodnie tego dnia festiwalu brzmi: Wygnani ze świata. Taką wygnaną wydaje się być właśnie Müller, a także bohaterowie jej powieści. Twórczość noblistki przeniknięta jest poczuciem obcości. Bohaterowie cierpią samotność, starają się uciec przed strachem. Poniekąd zostają wygnani ze świata, strąceni do miana przedmiotu.

Literatura ta jest przejmująca i jednocześnie zachwycająca. Dowodem na to może być choćby tłum słuchaczy zgromadzony w Muzeum Narodowym. Czytelnicy mogli spotkać się z Hertą, zadać jej pytania, na zakończenie spotkania noblistka podpisywała swoje książki.