Kraków. Matejko jakiego nie znacie. W Muzeum Narodowym ostatnie dni wystawy

Ostatnie chwile wystawy, jakby pan zachęcił osoby, które do tej pory jej nie widziały?
To największa w Polsce wystawa Jana Matejki od kilku dziesięcioleci, pokazujemy tu blisko 300 prac. Są niej zarówno obrazy pochodzące z wielu muzeów, ale też kolekcji prywatnych – niewątpliwie jest to jedyna okazja, aby je zobaczyć w jednym miejscu i w takim zestawieniu.

Chociaż Matejko istnieje w powszechnej świadomości, każdy zna jakiś obraz jego autorstwa, to wystawa zaskakująca pod względem doboru prac – pokazuje nie tylko Matejkę z innej perspektywy, mniej znane prace. Dla mnie zaskoczeniem jest kolekcja ubrań zaprojektowana przez artystę.
Pokazać Matejkę w sposób nieoczywisty, na przekór stereotypom, które na jego temat funkcjonują - to było założenie towarzyszące tej wystawie. Rzeczywiście kolekcja ubrań, którą zaprojektował w oparciu o wzory historyczne jest przykładem takiej właśnie mniej znanej twórczości Matejki. Interesowała go tradycja polska we wszystkich aspektach. Ale na wystawie znalazły się też szkice olejne i mało znane obrazy, celowo nie pokazujemy arcydzieł, które na hasło Matejko przychodzą do głowy jako pierwsze, poza dwoma wielkoformatowymi obrazami. Na pewno jest to okazja, żeby na nowo odkryć Matejkę i jego twórczość nawet przez osoby, które znają dzieła malarza, ponieważ na tej wystawie pokazujemy prace stosunkowo mało znane.

Oprócz prac Matejki zwiedzający zobaczą m.in. pamiątki po Matejce, w tym obiekty, które opowiadają o jego znaczeniu dla polskiej kultury. Przywykliśmy myśleć, że Matejko wielkim malarzem był, ale wystawa to unaocznia.
Te pamiątki pokazują nie tylko jak wielkim uznaniem Matejko cieszył się w Polsce – o tym wiemy, ale też jego znaczenie na świecie. O tym, że był ceniony świadczą jego niezwykle liczne medale, dyplomy i tytuły honorowe, które zbierał w całej Europie. Warto pamiętać, że Matejkę kolekcjonowano za życia także poza Polską. Międzynarodowa recepcja jego twórczości stanowi bardzo ważny wątek tej wystawy.

Czy historyka sztuki Matejko był w stanie jeszcze czymś zaskoczyć?
Zaskoczyło mnie to, jak bardzo jest to współczesna wystawa. Problemy, które porusza Matejko: historia Polski i jej znaczenie dla czasów, w których żyjemy, relacje w Europie Środkowej to sprawy niezwykle aktualne. Mówi o odkrywaniu swojej przeszłości i jej znaczenia dla czasów współczesnych.

Palenie szkodzi na mózg