MKTG NaM - pasek na kartach artykułów

Podgórze. To już 109 lat od przyłączenia do Krakowa. Też czujecie tu włoski klimat?

Piotr Tymczak
Piotr Tymczak
Podgórze dawniej i dziś. Miasto na prawym brzegu Wisły, które w 1915 roku stało się w dzielnicę Krakowa mocno się zmieniło na przestrzeni wieku.
Podgórze dawniej i dziś. Miasto na prawym brzegu Wisły, które w 1915 roku stało się w dzielnicę Krakowa mocno się zmieniło na przestrzeni wieku. NAC
1 lipca 1915 Podgórze połączyło się z Krakowem i zostało jego XXII dzielnicą katastralną. Przejdź do GALERII, by zobaczyć, jak miasto na prawym brzegu Wisły wyglądało przed wiekiem, w czasach kiedy stało się częścią wielkiego Krakowa i w pierwszych latach po tym wydarzeniu, a jak prezentuje się obecnie. Zobacz, jak wtedy wyglądały Rynek Podgórski, Zabłocie, plac Bohaterów Getta (plac Zgody), most Krakusa (obecnie Powstańców Śląskich), zabudowa nad Wisłą, jak rywalizowano na stadionie KS Podgórze, jakie były widoki ze wzgórza Lasoty, a jak jest teraz. Można też zobaczyć, jak budowano most Piłsudskiego.

- Podgórze. Uwielbiam jego położenie nad Wisłą, zieleń i niezwykły klimat - dzięki kawiarenkom i knajpkom trochę przypomina mi Włochy czy Hiszpanię, choć nadal na swój miejski charakter i toczy się tu normalne życie mieszkańców - tak o Podgórzu w wywiadzie dla Kraków.pl mówi nowa wiceprezydent Krakowa Maria Klaman, która pod Wawel przyjechała z Sopotu.

Podgórze (dawniej Wolne i Królewskie Miasto Podgórze) to obszar Krakowa obejmujący zachodnią część obecnej Dzielnicy XIII. Dawniej było to samodzielne miasto, które otrzymało prawa miejskie 26 lutego 1784. 1 lipca 1915 połączyło się z Krakowem i zostało jego XXII dzielnicą katastralną. Nazywane bywa często Starym Podgórzem.

W 1784 r. cesarz Józef II nadał Podgórzu prawa wolnego miasta królewskiego, a w 1785 r. herb.

W początkach XIX w. miasto przekształciło się w ośrodek o wyraźnym charakterze handlowo-przemysłowym. W 1809 r. w wyniku traktatu pokojowego z Schönbrunnu miasta: Kraków, Podgórze i Wieliczka wraz z otaczającymi je terenami włączone zostały do Księstwa Warszawskiego.

W 1810 r. wprowadzono centralistyczny system administracyjny wzorowany na francuskim, w konsekwencji Podgórze zostało włączone do Krakowa. Po raz pierwszy w historii granice administracyjne miasta Krakowa sięgnęły na południe poza główne koryto Wisły. Kraków został podzielony na cztery gminy (dzielnice); Podgórze zostało IV gminą, zachowując jednak odrębność administracyjną. W 1815 r. kongres wiedeński zdecydował o podziale ziem Księstwa Warszawskiego – odłączył Podgórze, które wróciło do Austrii, od terenów Rzeczypospolitej Krakowskiej. Wisła została rzeką graniczną pomiędzy Wolnym Miastem Krakowem a Galicją.

W połowie XIX w. rozpoczęto budowę systemu fortyfikacji w obrębie Podgórza, m.in. ufortyfikowano kopiec Krakusa, który został otoczony fortem i głęboką fosą, oraz Krzemionki Podgórskie, na których wzniesiono dwie tzw. „baszty maksymiliańskie”.

W 1913 r. Prezydent m. Krakowa Juliusz Leo określił Podgórze jako „perłę w pierścieniu gmin Kraków otaczających”, co było dowodem uznania dla osiągnięć miasta. Wśród społeczności Podgórza istniała duża niechęć do połączenia z Krakowem, ostatecznie jednak w 1913 r. Rada Miasta Podgórza uchwaliła połączenie z Krakowem, oficjalnie ogłoszone dopiero w 1915 r. Uroczystość połączenia Królewskiego Wolnego Miasta Podgórze i Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa odbyła się 5 lipca 1915 pośrodku „trzeciego mostu”, zwanego również mostem Krakusa.

W 1991 r., po reformie administracyjnej Kraków podzielono na osiemnaście dzielnic samorządowych. Dzielnica XIII objęła historyczną część Podgórza, część Ludwinowa, Płaszów, Rybitwy i Przewóz.

W 1994 roku Podgórze wraz ze Starym Miastem, Wawelem, Stradomiem, Piaskiem, Kazimierzem i Nowym Światem zostało uznane za Pomnik historii.

Zaczęły się wakacje. Dalej, pomimo wysokich cen, wybieramy Polskę

od 7 lat

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo

Materiał oryginalny: Podgórze. To już 109 lat od przyłączenia do Krakowa. Też czujecie tu włoski klimat? - Gazeta Krakowska

Wróć na krakow.naszemiasto.pl Nasze Miasto