Kraków. Muzeum Ruchu Harcerskiego w "Łapiance" oficjalnie otwarte. Andrzej Duda: "dziękuję, że jest w moim mieście"

Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego otwarto w piątek 29 września w Forcie 52a "Łapianka", który jest częścią Twierdzy Kraków. W uroczystości uczestniczył prezydent Polski Andrzej Duda.

- To nie tylko muzeum, ale również centrum życia harcerskiego - podkreślał w trakcie swojego przemówienia. Wspomniał w nim o Andrzeju Małkowskim, który był twórcą polskiego skautingu, a także instruktorem harcerstwa. - W jakimś sensie wyszło ono z ducha służby militarnej. Ale przede wszystkim z ducha służby Bogu i Polsce. Drugiemu człowiekowi - kontynuował Duda.

- W tym gronie nie trzeba nikomu tłumaczyć, że wszystko w historii Polski zaczynało się w Krakowie. Tak też było z ruchem harcerskim - mówił z kolei prezydent Krakowa Jacek Majchrowski. - To tutaj - i mniej więcej równolegle we Lwowie - powstały pierwsze szczepy harcerskie - dodał Majchrowski.

Przypomniał, że w 100-lecie istnienia ruchu harcerskiego powstała idea, która zakładała stworzenie muzeum. - Zaczęto organizować wystawy, jak również zbierać pamiątki. Trzeba było też znaleźć miejsce, gdzie należałoby je umieścić. Wybrano fort Łapianka. Jest obiektem, który łączy historię z nowoczesnością. Harcerze będą prowadzić w tym forcie swoją działalność. Ale to również obiekt, w którym będzie prowadzona działalność naukowa i edukacyjna. Znów pojawią się ludzie w mundurach, ale tym razem nie w austriackich, tylko w harcerskich, polskich - mówił prezydent Krakowa.

Andrzej Duda wspominał, że historia harcerstwa w Polsce jest długa i trudna. - Harcerze walczyli najpierw o to, by niepodległą swoją ojczyznę odzyskać, a potem walczyli, by ją obronić, jak choćby w 1920 roku, gdy ginęli jako Orlęta Lwowskie, czy później na frontach II Wojny Światowej, w Powstaniu Warszawskim, jako członkowie Szarych Szeregów, jako Zawiszacy - stwierdził prezydent.

- Później walczono, by harcerstwo przetrwało. Istniało przez lata, kultywując swoje tradycje. I nadal istnieje. Do harcerstwa tutaj w Krakowie należałem również ja. Jest o czym opowiadać. Cieszę się, że to muzeum jest. Warto, by ludzie z całej Polski mogli tutaj przychodzić i tę historię oglądać - przekonywał Andrzej Duda.

Pomysł, by powstało Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego, pojawił się już w 2008 r. Na uruchomienie nowego oddziału Muzeum Krakowa potrzeba było 250 tys. zł (to m.in. koszty, związane z przygotowaniem wystaw).

Dużo więcej kosztował remont fortu i budowa nowych pomieszczeń, w których będą się odbywały wystawy i konferencje (powstały obok istniejącego budynku koszar). Koszt inwestycji to ok. 31 mln złotych.

- Fort "Jugowice" należał do najbardziej zniszczonych obiektów Twierdzy Kraków - mówią magistraccy urzędnicy. - Na jego terenie przez wiele lat działały zakłady produkcyjne win owocowych. W tym czasie fort poddany został znacznym przekształceniom, zniszczeniu, jak również degradacji - twierdzi Emilia Król z biura prasowego krakowskiego magistratu.

Koszt inwestycji byłby mniejszy, gdyby ograniczono się do samego remontu fortu, ale jest on zbyt mały, by można tam było uruchomić nowe muzeum.

- Posiada stosunkowo niewielką powierzchnię, wynoszącą niewiele ponad 600 m2, w skład której wchodzą jedynie cztery większe sale, a na pozostałą powierzchnię składają się niewielkie pomieszczenia oraz ciągi komunikacyjne. Ta przestrzeń byłaby niewystarczająca dla funkcjonowania nowego muzeum - przekonuje Król.

Nowe pomieszczenia to ponad 3 tys. m2 powierzchni użytkowej, zlokalizowanej na dwóch kondygnacjach. Składają się z przeszklonego od góry hallu, który stanowi łącznik między nowymi pomieszczeniami a istniejącym zabytkowym budynkiem koszar. W nowej części obiektu znajdują się m.in. pomieszczenia, przeznaczone na stałą i czasową ekspozycję muzealną. Urzędnicy wyliczają, że koszty budowy pomieszczeń stanowiły 70 proc. wartości całej inwestycji, czyli około 22 mln zł.