Historia miasta ukryta tuż pod stopami [wideo]

Kraków to również wiele innych, nie mniej interesujących i fascynujących miejsc, mało lub wręcz wcale nieznanych, obok których codziennie przechodzimy nie zwracając na nie uwagi. Jedne są związane z pobytem, bądź życiem wielu znamienitych postaci, inne z głośnymi wydarzeniami. Kolejne związane są z mało znanymi, a często sensacyjnymi zdarzeniami i faktami, które miały miejsce w Krakowie. O jednym, a właściwie kilku takich miejscach rozsianych w promieniu kilkuset metrów chciałbym dziś opowiedzieć.

Pierwsze schrony przeciwlotnicze w Krakowie

W miejscu niezwykle ruchliwym - skrzyżowaniu al. Trzech Wieszczów i ul. Królewskiej, w okolicach przystanku tramwajowego i autobusowego przy Placu Inwalidów - codziennie przechodzą wielotysięczne tłumy, mijając miejsca i obiekty oddalone o kilka metrów, o których istnieniu nie mają pojęcia. Co więcej, do niedawna mieszkańcy sąsiednich kamienic nie zdawali sobie sprawy z ich istnienia. Co kryją te miejsca wyglądem przypominające wystające z ziemi bloki i płyty betonowe? Nikt z przechodniów nie ma ochoty ani czasu zastanawiać się nad tym. A szkoda, bo kryją bardzo ciekawe obiekty podziemne powstałe podczas okupacji - pierwsze schrony przeciwlotnicze w Krakowie.

Na terenie Krowodrzy znajduje się około dziesięć takich schronów, a właściwie podziemnych szczelin przeciwlotniczych powstałych na początku 1944 r. Budowały je firmy krakowskie (m.in. firma Mariana Plebańczyka) na zlecenie władz niemieckich. Każda z nich to korytarz żelbetonowy o długości ok. 50 m i szerokości 1,2-1,5 m, posiadający na swych końcach wejścia oraz pośrodku ich długości wyjście awaryjne. Nie posiadały szczelnych zabezpieczeń ani systemu wentylacji spotykanych w konstrukcjach bunkrów. Dotychczas krakowskiemu Stowarzyszeniu Miłośników Historii "Rewelin", dzięki społecznej pracy i zapałowi jego członków, udało się odgruzować i udostępnić szerszej publiczności trzy spośród nich.

Atrakcja dla miłośników fortyfikacji i obiektów militarnych

Już w 2006 r. w ramach Nocy Muzeów udostępniono pierwszy z nich przy ul. Królewskiej noszący nazwę LS-Deckungsgraben nr 2. Był jednym z pierwszych publicznych ukryć przeciwlotniczych w Krakowie. W 2008 r. udostępniono kolejne dwa usytuowane na terenie Parku Krakowskiego i w okolicy Placu Inwalidów. Są to schrony przeciwlotnicze LS-Deckungsgraben nr. 7 i 8. Pozostałe rozpoznane lokalizacje schronów to ul. Królewska i Lea. Wszystkie one obok rozsianych po terenie i obrzeżach Krakowa fragmentach kompleksu obwarowań Twierdzy Kraków, stanowią niemałą atrakcję dla miłośników fortyfikacji i obiektów militarnych. Miejmy nadzieję, że uda się odgruzować i udostępnić zwiedzającym pozostałe obiekty.

Powstała inicjatywa utworzenia na wzór innych miast ścieżki historycznej prowadzącej po kilku tych obiektach wcześniej odgruzowanych, wyremontowanych i udostępnionych dla zwiedzających. Będzie to niewątpliwie wielka atrakcja dla miłośników tego typu obiektów i kolejne ciekawe miejsce do zwiedzania dla nas krakowian jak i dla turystów.