Historia Bonarki w obiektywie

Bonarka wczoraj
Bonarka to miejsce szczególne w pejzażu Krakowa. Nazwa terenu pochodzi od średniowiecznej wsi Bonarka, położonej nad potokiem o tej samej nazwie, który został zasypany w XVI wieku. Od końca XIX wieku, kiedy Podgórze było jeszcze samodzielnym miastem, na terenie Bonarki mieściła się Fabryka Cementu Portlandzkiego Bernarda Libana. W 1948 roku, wykorzystując cześć zabytkowych urządzeń, założono na jej miejscu Państwową Fabrykę Supertomasyny "Bonarka", której nazwę zmieniono później na Zakłady Chemiczne "Bonarka”. Zaniedbywana przez lata fabryka popadła w ruinę i została ostatecznie zamknięta w 2003 roku.

Bonarka dziś i jutro
Aby możliwe było ponowne bezpieczne korzystanie ze skażonego terenu, niezbędna stała się rekultywacja gruntu, którą w roku 2006 rozpoczął nowy właściciel. Roboty obejmowały rozbiórkę poprzemysłowych obiektów, usunięcie ponad 250 tys. ton różnego typu odpadów i prace niwelacyjne. Ta jedna z największych w Polsce rekultywacji po byłym zakładzie przemysłowym kosztowała 11,6 mln euro. Na oczyszczonym terenie rozpoczęto budowę Bonarka City Center - wielofunkcyjnego centrum miejskiego. Podjęto też rozbudowę układu komunikacyjnego wokół inwestycji, aby zapewnić właściwe połączenie centrum z miejską infrastrukturą drogową. Nakłady poniesione na ten cel to ponad 16,1 mln euro.

Całość inwestycji drogowych, finansowanych w 100% przez inwestora, jest przekazywana Miastu Kraków. Pierwszy etap budowy Bonarka City Center to otwierane 21 listopada centrum handlowe. Kolejne etapy inwestycji obejmują zespół nowoczesnych biurowców klasy A oraz osiedle mieszkaniowe.

Rewitalizacja przestrzeni, w tym postindustrialnej, na potrzeby mieszkańców, jest nieodłącznym elementem wpisującym się w trendy przekształceń przestrzeni miejskich XXI wieku w Europie. Nowe projekty mają przekształcać i wzbogacać miejsca, podnosić poziom estetyczny, rozwijać nowe funkcje - mówi Jacek Nowak, doktor socjologii UJ. Warto podkreślić, że mamy w takim przypadku do czynienia z procesem przemian społecznych, przestrzennych i ekonomicznych w zdegradowanej przestrzeni. Pojawianie się takich wielofunkcyjnych centrów przyczynia się do poprawy jakości życia mieszkańców, przywrócenia ładu przestrzennego oraz ożywienia gospodarczego – jest to proces przywracania życia społecznego w tych miejscach, w których to życia zamarło. Jednocześnie można spodziewać się, że nowo zagospodarowane tereny staną się elementami zespalającymi miasto. Rewitalizacja ma prowadzić do tworzenia przyjaznych środowisk zamieszkania. Działania takie mają za zadanie doprowadzić do rozbudzenia identyfikacji ludzi z miejscem zamieszkania – dodaje.

Na wystawie "Bonarka wczoraj, dziś, jutro" obejrzeć można zdjęcia opuszczonych Zakładów Chemicznych "Bonarka", które stanowiły atrakcyjne miejsce eskapad miłośników industrialnej fotografii, bywały też plenerem oryginalnych zdjęć ślubnych. Prezentowane fotografie mają niezaprzeczalny czar, ukazują jednak również skalę zdegradowania miejsca. Na wystawie znalazły się też zdjęcia z pleneru fotograficznego Bonarka Photo Day 4.0., podczas którego prawie 200 osób miało niepowtarzalną okazję wejść na teren budowy Bonarka City Center w poszukiwaniu najciekawszych kadrów. Zdjęcia ukazują zarówno urokliwe detale i klimat pracy na budowie, jak i rozmach inwestycji. By dać jego wyobrażenie, wystarczy wspomnieć, że podczas budowy centrum użyto ponad milion cegieł klinkierowych, 300 tys. m2 suchych tynków oraz 25 tys. m2 granitu do ułożenia posadzek. Szklane fasady centrum mają powierzchnię 20 tys. m2, a w budynku znajduje się aż 40 tys. zraszaczy przeciwpożarowych.

Ekspozycja na Małym Rynku pozwala przypomnieć sobie historię i poznać teraźniejszość Bonarki oraz poczuć niezwykły klimat tego miejsca. Można ją oglądać do 15 listopada.

Dziennikarzu Użyj komórki

Serwis Wywiady MM

Serwis Filmowe MM

7 cudów Krakowa

Dzisiejsze Imprezy