Spór o zieleń w Krakowie. Chcą radykalnego przyspieszenia wykupów działek pod parki i lasy. Miasto odpowiada, że kupuje takie tereny

– W swoim programie wyborczym przedstawię postulat, żeby co roku 5 proc. wydatków inwestycyjnych z budżetu miasta było przeznaczane na ten właśnie cel – mówi Łukasz Gibała, szef klubu Kraków dla Mieszkańców.

Jak argumentują radni KdM, miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego obejmują już ponad 70 proc. Krakowa. Zgodnie z nimi część terenów przeznaczona jest pod zieleń publiczną i lasy, jednak działki te pozostają wciąż w rękach prywatnych. - Władze miasta nie realizują postulatu ich wykupu, podnoszonego przez środowiska eksperckie, ekolodzy i społecznicy, jak również – a raczej przede wszystkim – przez samych mieszkańców. Z tego powodu radni klubu Kraków dla Mieszkańców wielokrotnie składali poprawki do budżetu, zwiększające pulę środków na ten cel, ale bez skutku - przekonują radni z klubu KdM.

– Kiedyś rajcowie miejscy poparli pomysł prezydenta Juliusza Leo, by ten przy wsparciu Kasy Oszczędności Miasta Krakowa założył Las Wolski. Teraz to Rada Miasta Krakowa może zobowiązać prezydenta Krakowa do podjęcia zdecydowanych działań celem poszerzania istniejących i zakładania nowych terenów zieleni publicznej, której mieszkańcom nadal tak bardzo brakuje – mówił na zwołanej w piątek (2 lutego 2024 r.) w tej sprawie konferencji prasowej radny Łukasz Maślona, rzecznik klubu Kraków dla Mieszkańców.

Radny Łukasz Gibała, który zapowiedział swój start w wyborach prezydenta miasta, przedstawił przy okazji jeden ze swoich wyborczych postulatów. Jeśli zostanie prezydentem (od dłuższego czasu jest liderem sondaży) na wykupy terenów pod parki i lasy co roku przeznaczać będzie 5 proc. inwestycyjnego budżetu Krakowa. - W tym roku byłoby to blisko 50 mln zł. Dla porównania, kwota przeznaczona w tegorocznym budżecie na pozyskiwanie nieruchomości do zasobu miasta to zaledwie 5,5 mln zł. Środki te jednak tylko w niewielkiej części przeznaczane są na wykupy zielonych działek, ale np. na tereny pod inwestycje drogowe – argumentuje Łukasz Gibała.

Radni z klubu KdM przekonują, że sprzedaniem swoich nieruchomości, na których nie mogą niczego budować zgodnie z zapisami planów miejscowych, są także zainteresowani sami mieszkańcy, ale skarżą się radnym, że ze strony magistratu nie widać chęci zakupu ich działek. Zdaniem radnych z KdM podstawową przyczyną jest brak wystarczających środków i to musi się zmienić.

- Wciąż pojawiają się też informacje, że brakuje gruntów na realizację Powiatowego Programu Zwiększenia Lesistości Miasta Krakowa na lata 2018-2040, a także na zakładanie nowych parków i powiększanie istniejących – mówi Łukasz Maślona.

Zdaniem radnych z KdM ten problem można rozwiązać w tylko jeden sposób: zwiększając nakłady na wykupy. Stąd właśnie pomysł radnych na coroczne zabezpieczanie w budżecie określonej kwoty na ten konkretny cel.

Co na to miasto? Na oficjalnej stronie internetowej Krakowa szybko pojawiła się analiza dotycząca tematu pozyskiwania terenów pod zieleń. Magistrat informuje, że od 2015 roku miasto pozyskało około 350 działek o powierzchni blisko 140 hektarów. W urzędzie wyliczają, że kwota przeznaczona na ich zakup pod parki oraz tereny leśne to blisko 133 mln zł. Informują też, że Zarząd Zieleni Miejskiej jest w trakcie procedowania 1366 wniosków o wykup działek.

- Celem miasta na kolejne lata jest pozyskiwanie działek z przeznaczeniem pod zieleń, tak aby zwiększyć dostępność terenów zieleni dla mieszkańców. Założenie jest takie, by każdy krakowianin mógł znaleźć się w parku, na skwerze lub łące w krótkim czasie od wyjścia z domu - przekonują w magistracie.

Przypominają tam, że w ostatnich latach w Krakowie pozyskano ważne tereny przeznaczone pod zieleń: na początku 2023 roku mieszkańcy mogli odwiedzić park Jalu Kurka; wśród wcześniej zakupionych są także tereny Zakrzówka, park Grzegórzecki oraz sporo działek pod park rzeczny Drwinka (109 działek), park Aleksandry czy tereny Słonej Wody.

- Zarząd Zieleni Miejskiej kupuje także działki pod tereny leśne, takie jak uroczysko Górka Pychowicka, las Borkowski, las Czyżyny.
W 2022 roku zainicjował postępowanie związane z zakupem około 167 działek objętych „Powiatowym programem zwiększenia lesistości Miasta Krakowa na lata 2018-2040”. Objął on las Czyżyny, rejon lasu Witkowickiego w obrębie obszaru „Tonie – Łąki”. W 2023 r. rozszerzono postępowanie o teren rzeki Białuchy, który obejmuje około 40 działek - informują w urzędzie.

Podsumowują tam, że w latach 2016-2023 Kraków wydał 76 procent środków finansowych będących w dyspozycji Wydziału Skarbu Miasta na pozyskanie terenów zielonych, a pozostałe środki w wysokości 24 proc. wydano na wykupy nieruchomości pod bieżące inwestycje programowe, do zasobu miasta, a także w celu regulacji stanów prawnych istniejących dróg.

- Kraków wyróżnia się na tle innych polskich miast zarówno pod kątem wzrostu wydatków przeznaczanych na ten cel, liczby kupowanych terenów, ale także zabezpieczania terenów pod zieleń na przyszłość. Takie dane potwierdza raport sporządzony przez NIK. Budżet Krakowa na zieleń to 2,1 proc., dla porównania Warszawa przeznacza 0,8 proc - wyliczają w magistracie. - Kraków jest liderem wśród dużych polskich miast w zakresie pokrycia planami miejscowymi, w których zabezpieczane są tereny pod zieleń. Co więcej, jako pierwsze miasto w Polsce Kraków sporządził Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego „dla wybranych obszarów przyrodniczych miasta Krakowa”, czyli plan poświęcony stricte zieleni - dodają.

Fontanna młodości czyli przełomowe odkrycie