Ochrona przeciwpowodziowa "Bezpieczna Wisła". Prace będą kosztowały miliardy. "Mieszkańcy Krakowa będą mogli spać spokojnie"

Celem programu jest zwiększenie ochrony przed powodzią, ze szczególnym uwzględnieniem doliny Wisły na tzw. odcinku sandomierskim, tj. od ujścia Nidy do ujścia Sanu, od Krakowa do Zawichostu. Program to również działania służące zapobieganiu skutkom suszy. W ramach projektu zostanie opracowane studium wykonalności dla wyłonionych i uzgodnionych w konsultacjach działań. Dokumenty ponadto zostaną zaktualizowane przez plany zarządzania ryzykiem powodziowym.

- Ochrona przeciwpowodziowa jest jednym z najważniejszych elementów bezpieczeństwa obywateli mieszkających na zagrożonych terenach. Ryzyko to występuje w rejonach górskich i podgórskich, w których cieki napełniają się błyskawicznie, ale także na obszarach położonych niżej, w dolinach rzek. W regionie wodnym Górnej Wisły wszyscy pamiętają skutki wielkiej wody z 2010r. Właśnie dlatego w stolicy Małopolski inaugurujemy program, który ma przyczynić się do bezpieczeństwa ludzi i ich dobytku, gospodarki i rolnictwa oraz dziedzictwa kulturowego - mówił Ryszard Pagacz, I Wicewojewoda Małopolski.

Ukształtowanie terenu Małopolski sprawia, że region jest szczególnie narażony na skutki nawalnych deszczy i powodowanych przez nie powodzi błyskawicznych. Wezbrania strumieni, potoków i rzek są obserwowane nawet kilka razy w roku. Kilka dni temu podczas intensywnych opadów deszczu, na wodowskazach IMGW-PIB stan poziomu wód z niskiego zmienił się na wysoki lub ostrzegawczy.

- Województwo małopolskie oraz sąsiadujące z nim podkarpackie i świętokrzyskie są położone na terenach podgórskich, co powoduje zagrożenie wodnym żywiołem - groźniejsze niż w innych częściach kraju. Dlatego właśnie na tych obszarach od lat planowana i realizowana jest duża liczba działań technicznych i nietechnicznych dla poprawy bezpieczeństwa - mówił Wojciech Skowyrski, Zastępca Prezesa PGW Wody Polskie ds. Ochrony Przed Powodzią i Suszą - Właściwe zarządzanie suszą i powodzią polega na budowaniu zbiorników wielozadaniowych, przeciwpowodziowych, jak również stosowaniu retencji polderowej.

Jak również wyjaśnił, obecny projekt jest kontynuacją Projektu 5.7.1, który ma na celu zabezpieczenie obszaru Małej i Górnej zachodniej Wisły.

- Ta inwestycja ma niezwykłe znaczenie dla bezpieczeństwa mieszkańców Krakowa, ale i terenów położonych wokół Wisły. Budowa polderów i zbiorników wielozadaniowych między Krakowem a Oświęcimiem pozwoli obniżyć falę powodziową na Wiśle w rejonie Mostu Dębnickiego o 80 cm. Mieszkańcy Krakowa będą mogli spać spokojnie - dodał Wojciech Skowyrski.

- Poza działaniami stricte przeciwpowodziowymi, RZGW realizuje od lat działania związane z ochroną bioróżnorodności. Udało nam się przywrócić drożność i zwiększyliśmy ochronę rzeki Kamienicy Nawojowskiej w Nowym Sączu wraz z kluczowymi działaniami likwidującymi bariery dla ryb - mówiła Małgorzata Sikora, dyrektor RZGW w Krakowie.

Wśród zakończonych inwestycji dyrektor RZGW w Krakowie wymieniła również udrożnienie i poprawę ochrony przeciwpowodziowej na rzece Białej Tarnowskiej.

- Trwają też intensywne, wielotorowe prace nad odtworzeniem ciągłości ekologicznej Wisły i dolnych odcinków rzek Soły i Skawy. Teraz przez nami jedno z najambitniejszych przedsięwzięć w krajowej gospodarce wodnej ostatnich lat: ochrona przeciwpowodziowa na odcinku sandomierskim - dodała.

- Dla samego Krakowa program to zwiększenie bezpieczeństwa powodziowego. Wraz z wszystkimi zadaniami, które realizujemy w samym Krakowie, bo dla przypomnienia mowa tu o Malinówce 3, Serafie w Bieżanowie, oraz podniesieniu skarp Serafy już dają realne bezpieczeństwo - wyjaśniała dyrektor RZGW w Krakowie.

13 lat temu na skutek powodzi, przesiąknięć i przerwań wałów oraz osuwisk ziemi tylko w woj. małopolskim ucierpiało ponad 21 tys. osób, podtopionych lub zalanych było blisko 9 tys. gospodarstw. W całym kraju wówczas woda zalała ok. 554 tys. ha w blisko 2,2 tys. miejscowości.

– Tragedia z 2010 r. nie może się powtórzyć. Właśnie temu służy przygotowywany obecnie Program. Będzie on realizowany w porozumieniu i współpracy z przedstawicielami lokalnych społeczności z wykorzystaniem najlepszych rozwiązań w dziedzinie zielonej hydrologii. Wizyty terenowe, spotkania konsultacyjne z mieszkańcami i przedstawicielami samorządów będą elementem prowadzonych prac. Mamy doświadczenie, eksperckie wsparcie i przykłady zrealizowanych już w kraju przez Wody Polskie podobnych przedsięwzięć – zapewniała Małgorzata Sikora.

Analiza zagrożenia powodziowego wykonana już na wstępnym etapie prac w projekcie, w oparciu o mapy zagrożenia powodziowego potwierdza wysoki poziom zagrożenia tego obszaru. Mapy opracowano dla kilku scenariuszy, jednak najbardziej reprezentatywnym i jednolitym w skali całej Europy jest scenariusz 1% – prawdopodobieństwa wystąpienia powodzi raz na 100 lat. Najwyższy procentowy udział powierzchni obszarów zagrożonych w całkowitej powierzchni gminy, występuje w gminach Nowy Korczyn, Annopol, Połaniec, Radymno, Łubnice, Szczucin, Koszyce, Tryńcza, Pacanów, Sandomierz, Krzeszów, Łoniów i Wiślica. W kolejnych scenariusza dochodzą kolejne gminy, m.in. Tarnobrzeg, Leżajsk, Zawichost, Opatów.

Jak zaznaczył Z-ca prezesa PGW Wody Polskie, obecnie w ramach programu udało się wykonać Studium Wykonalności, przeprowadzić konsultacje społeczne, a rozwiązania projektowe wskazane w Studium Wykonalności znalazły się na wstępnej liście inwestycji do objęcia nowym Projektem Banku Światowego.

Umowa na realizację programu została podpisana 31 marca br. Czas realizacji to 14 miesięcy.

70 % firm wskazuje problem ze znalezieniem specjalistów