13 grudnia - 29. rocznica wprowadzenia stanu wojennego

Zobacz wywiad z Kazimierzem Barczykiem

W niedzielę, 13 grudnia 1981 roku, o godz. 9 dzieci zamiast Teleranka zobaczyły w telewizji generała Wojciecha Jaruzelskiego informującego o tym, że "ojczyzna nasza znalazła się nad przepaścią" i w związku z tym "Rada Państwa, w zgodzie z postanowieniami Konstytucji, wprowadziła dziś o północy stan wojenny na obszarze całego kraju."

Panowie w mundurach zaczęli się od tej pory w telewizji pojawiać częściej. W uniformy oficerów Ludowego Wojska Polskiego ubrani zostali prezenterzy Dziennika Telewizyjnego. Mundury pojawiły się również na ulicach miast.

Oficjalnie stan wojenny został wprowadzony ze względu na coraz gorszą sytuację gospodarczą w kraju, związaną z pogarszającym się zaopatrzeniem sklepów oraz zagrożeniem bezpieczeństwa energetycznego przed zbliżającą się zimą. Faktycznie komunistyczna władza obawiała się utraty władzy, w związku z coraz silniejszą pozycją NSZZ Solidarność.

Dzisiaj wprowadzenie stanu wojennego nie jest oceniane jednoznacznie. Według jednych była to "zbrodnia na narodzie", według innych konieczność spowodowana obawą przed wkroczeniem wojsk radzieckich na tereny Polski. Nie podejmując się oceny historycznej sytuacji należy stwierdzić, że dzisiaj wprowadzenie oraz sam stan wojenny, urosły do rangi symbolu walki Polaków z komunistycznym reżimem. Dzisiaj w całym kraju obchodzi się rocznicę wprowadzenia stanu wojennego ze względu na pamięć wobec ofiar tamtych czasów.

Krakowskie obchody 29. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego miały miejsce wczoraj, w Katedrze Wawelskiej, gdzie o godzinie 10 rozpoczęło się modlitewne działanie. Od poniedziałku natomiast w klubie Lizard King będzie można oglądać wystawę "Od Jałty do okrągłego stołu" - wernisaż dziś o godzinie 19.30.

W Krakowie do największej demonstracji po wprowadzeniu stanu wojennego doszło w Hucie Lenina 17 grudnia. Wielotysięczny tłum manifestantów rozpędzony został przez służby bezpieczeństwa PRL. Wcześniej jeszcze strajkowali studenci AGH i UJ - ich strajk zakończył się w przeddzień ogłoszenia decyzji podjętej przez gen. Jaruzelskiego.

Do dużych demonstracji w Krakowie dochodziło również wiosną 1982 roku - między innymi w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja. Zamieszki miały miejsce również w październiku. Wtedy w Nowej Hucie śmiertelnie postrzelony został przez funkcjonariusza SB dwudziestoletni Bogdan Włosik. Stan wojenny został zawieszony 31 grudnia 1982 roku, a oficjalnie zniesiony pół roku później.

Źródła: Początek stanu wojennego w Poznaniu MMPoznan.pl | 29 lat temu wprowadzono stan wojenny MMSilesia.pl