Wakacje w Polsce Południowej 2013: Małopolska w pigułce

Wakacje w Polsce Południowej 2013. Zobacz nasz serwis specjalny!

Brama - jeśli ktoś przybywa do Małopolski, to zazwyczaj wydaje mu się, że przeszedł przez furtkę prowadzącą do innego świata. Symbolem tego przejścia może być Brama Floriańska w Krakowie. Małopolska przechowuje u siebie zdarzenia i zjawiska, a także zachowania gdzie indziej nieznane albo zapomniane.

Centrum - Małopolska jest środkiem Europy, a niektórzy jej obywatele sądzą nawet, że jest pępkiem świata. Kraków i Małopolska od wielu lat uchodzą za jedne z najlepszych miejsc do zamieszkania w Polsce.

Drewno - to wielki atut Małopolski. Na trasie architektury drewnianej znajdą się liczne kościoły i cerkwie, dwory, wiejskie zagrody, a także skanseny. Drewniana architektura to parada sztuki ciesielskiej i zdobniczej. W poszukiwaniu niezwykłości trafimy np. do Chochołowa, podhalańskiej wsi, w której królują drewniane domy.

Elegancja - stroje ludowe Małopolski są symbolem polskości. Polak w stroju ludowym to najczęściej Krakowiak albo góral. Tadeusz Kościuszko portretowany był zwykle w stroju krakowskim - sukmanie i rogatywce. Strój podkrakowski jest inspiracją dla polskich mundurów wojskowych i strażackich. Małopolska nie pędzi na oślep za światową modą, a ludzi ubranych nazbyt modnie nie traktuje się tu poważnie.

Festiwale - pracowici i zaradni Małopolanie potrafią się także doskonale bawić. Festiwali i imprez jest takie zatrzęsienie, że nie sposób tu wymienić wszystkich.

Górale - to lud niezwykle utalentowany i dumny, obdarzony wewnętrznym spokojem rodzącym się z obcowania z surową przyrodą.
Górale są zaradni i pracowici.

Hejnał - grany jest co godzinę, na cztery strony świata z najwyższej wieży kościoła Mariackiego na Rynku w Krakowie. To prosty, nagle przerwany utwór.
Iskra - obywatele Małopolski, jak mało kto, potrafią wymyślać rzeczy całkiem nowe. Dotyczy to na równi sztuki, muzyki i najnowszych technologii. Jesteśmy także zaradni.

Jura - pasmo wapiennych wzniesień sięgające od Krakowa aż za Częstochowę. Od średniowiecza budowano tu zamki chroniące kraj przed najazdami z zachodu. Wapienne skały poprzerastane są iglastymi lasami, a pośród nich stoją zamki lub ich ruiny.

Kopiec - sposób uczczenia miejsca lub osoby - w czasach nowożytnych występuje tylko w Małopolsce. Mamy kopce Krakusa i Wandy. W XIX wieku uczciliśmy kopcem Tadeusza Kościuszkę, a w r. 1935 - Józefa Piłsudskiego. Kopce to jedne z najlepszych punktów widokowych na Kraków i część Małopolski.

Luz - Małopolanie potrafią pracować wydajnie, są zaradni, ostrożni i wpadają na dobre pomysły. Ale pośpiech nie jest tu w wielkim poważaniu. Czas w Małej Polsce płynie z pewnością nieco wolniej, niż w innych częściach kraju.

Muzeum - muzea Małopolski nie dają się policzyć - jest ich zbyt wiele, a bogactwo ich niemożliwe jest do ogarnięcia w jednym tekście.
Od Muzeum Przemysłu Naftowego i Etnografii w Libuszy koło Gorlic, skansenów budownictwa drewnianego w Zubrzycy Górnej czy Nowym Sączu, poprzez muzea etnograficzne i farmacji, aż do królewskich wnętrz zamku wawelskiego i katedry.

Opactwo - benedyktyni, bożogrobcy, cystersi, dominikanie, franciszkanie, bernardyni... Klasztory Małopolski stanowiły zawsze ostoję patriotyzmu i wolnego intelektu oraz oparcie dla Polaków.

Panorama - jeśli nie liczyć położonego na wschód od Krakowa powiatu dąbrowskiego, Małopolska w całości składa się z wzniesień i gór. To sprawia, że mamy tu znakomite widoki.

Rynek - jednym z motorów rozwoju miast Małej Polski były wiodące przez nią szlaki handlowe, na Ruś i na Węgry oraz w przeciwnym
kierunku: na Śląsk i do dalszych części Europy. To dzięki szlakom handlowym wojny okazywały się z czasem nieopłacalne. Miejscem nawiązywania stosunków były nieocenione małopolskie rynki. Do dziś główna ulica Biecza nazywa się Węgierska i prowadzi do rynku. W sąsiednich Gorlicach kompozycja rynku jest lekcją dobrej urbanistyki.
Rynki Starego Sącza, Zakliczyna i Lanckorony zachowały urok drewnianej zabudowy. Zakopane, perła polskich Tatr, nie ma rynku, ponieważ do 1933 r. było wsią. A rynek w Muszynie jest trójkątny, co wskazuje na wpływy sąsiedniego Spisza. Krakowski Rynek Główny... Nie, nie napiszemy tu nic więcej. Muszą Państwo zobaczyć sami!

Sól - niezwykła podróż w czasie rozpoczyna się w Bochni, położonej zaledwie 40 km na wschód od Krakowa. Znajdziemy tam najstarszą polską kopalnię soli. Kopalnia Soli w Wieliczce to prawdziwe podziemne miasto i jedna z największych atrakcji turystycznych w Polsce.

Tatry - niesłychanie urodziwe, młode góry typu alpejskiego. Samo piękno. Są groźne dla lekkoduchów. Były i są natchnieniem dla polskich literatów i malarzy. W nich polscy alpiniści i himalaiści nabywają wiedzy prowadzącej na szczyty świata. Obcowanie z nimi uczy pokory i przysparza rozumu. Przy dobrej pogodzie widać je z Krakowa .

UNESCO - z siedemnastu miejsc i obiektów, które zostały wpisane w Polsce na listę światowego dziedzictwa UNESCO aż osiem znajduje się w Małopolsce. To Stare Miasto w Krakowie, Zabytkowa Kopalnia Soli w Wieliczce, były obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, Kalwaria Zebrzydowska: manierystyczny zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy, oraz drewniane kościoły południowej Małopolski, z których cztery: Binarowa, Dębno, Lipnica Murowana i Sękowa leżą w naszym województwie, a dwa u naszych wschodnich sąsiadów w województwie podkarpackim (Blizne i Haczów).

Wawel - wzgórze nad Wisłą pośrodku dzisiejszego Krakowa. Stoi na nim zamek królewski i katedra koronacyjna polskich królów. W podziemiach katedry znajdują się królewskie groby. Od 1000 roku jest siedzibą biskupstwa. To bardzo ważne miejsce dla Polski i Polaków - jeden z symboli polskości. Jest skarbnicą odkryć archeologicznych i podręcznikiem historii architektury. Wawel jest symbolem wiecznego trwania Krakowa i Małopolski.

Żubry - w dolinie Wisły, na wschód od Krakowa podróżny natrafi na miasteczko Niepołomice. Stadnina koni i renesansowy zamek, piękny Rynek - a tuż za rogatkami Niepołomic natrafimy na największy las Małopolski - Puszczę Niepołomicką. Część stanowi rezerwat, w którym hodowane są żubry.

(opr. mad)

Teksty przygotowane na podstawie wydawnictwa "Alfabet Małopolski", Departament Turystyki, Sportu i promocji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego