W Krakowie wykąpiemy się w gorących źródłach jak na Podhalu? Na razie są pieniądze na badania

– Celem programów wspierających geotermię jest zwiększenie wykorzystania zasobów wód termalnych w Polsce. Ich efektem będzie zmniejszona emisja gazów cieplarnianych do atmosfery, zmniejszone zapotrzebowanie na zasoby naturalne oraz zastąpienie paliw opałowych nieprzyjaznych środowisku na rzecz odnawialnych źródeł energii. Geotermia to niewątpliwie najlepsze odnawialne źródło energii. Jest stabilne i przewidywalne, ale również stosunkowo tanie, jeśli chodzi o dalszą perspektywę funkcjonowania – podkreśla Artur Michalski, wiceprezes zarządu NFOŚiGW.

Gmina Kraków znalazła się wśród miast, których wnioski zostały pozytywnie zaopiniowane w ramach narodowego programu „Udostępnianie wód termalnych w Polsce”. Dofinansowanie z NFOŚiGW dla Krakowa wyniesie 12 328 500 zł. Całkowity koszt przedsięwzięcia szacuje się na 14 167 087 zł, z wkładem własnym miasta w wysokości 1 838 587 zł.

Program „Udostępnianie wód termalnych w Polsce” jest dedykowany wyłącznie wsparciu wykonania pierwszego otworu badawczego, rozpoznawczego. Jest działaniem w kierunku wsparcia samorządów w podejmowaniu realizacji inwestycji geotermalnych i odgrywa kluczowe znaczenie dla ograniczenia ryzyka związanego z wykonaniem pierwszego odwiertu badawczego na nieudokumentowanym jeszcze złożu wód termalnych. Budżet programu wynosi 530 mln złotych, z tego 480 mln złotych dotacji i 50 mln złotych pożyczki. Okres wdrażania programu wyznaczono na lata 2020-2028. Nabór wniosków zakończył się 3 października 2022 r. Nabór wniosków pożyczkowych zakończy się 30 listopada 2025 roku.

W przypadku Krakowa wykonanie badawczego odwiertu pozwoli ocenić zasoby wód geotermalnych w Przylasku Rusieckim. Wybór tego obszaru wynikał z przeprowadzonych wizji terenowych, analizy geologicznej i wymogów logistycznych.

Zgodnie z przygotowanym operatem, odwiert badawczy ma zostać wykonany na głębokości 1820 m (+/- 10 proc.). Przeprowadzenie badania będzie zgodne z zaleceniami Państwowego Instytutu Geologicznego, który wskazał na potencjał geotermalny wód termalnych w celach ciepłowniczych, rekreacyjnych i balneoterapeutycznych. Po uzyskaniu pozytywnych wyników z odwiertu wykonany zostanie drugi otwór wiertniczo–chłonny, celem zatłoczenia wody geotermalnej po odebraniu ciepła.

Zaletą wody z wnętrza ziemi jest jej dostępność przez cały rok, niezależnie od warunków pogodowych i klimatycznych, przy jednoczesnej bezemisyjnej produkcji energii cieplnej.

Wykonanie odwiertów ma na celu ocenienie, jakie są parametry i wydajność złoża, ile wody i o jakiej temperaturze można z niego uzyskać, co jasno określi efektywność ekonomiczną całego przedsięwzięcia. Produkowane ciepło mogłoby być dostarczane do przedsiębiorstw i domów. Ekologicznym założeniem jest redukcja emisji gazów cieplarnianych. W badaniach mają uczestniczyć również: krakowski MPEC, spółka Nowa Huta Przyszłości oraz Akademia Górniczo-Hutnicza. Jeśli źródło okaże się odpowiednie, będzie mogło też zostać wykorzystane do wybudowania centrum geotermalnego, które byłoby kolejną atrakcją Centrum Rekreacji i Wypoczynku „Przylasek Rusiecki” (w jego ramach w sezonie letnim funkcjonuje miejskie kąpielisko), porównywalnego do podobnych obiektów z Podhala.

- Harmonogram przewiduje, że przeprowadzenie odwiertów i badań potrwa rok. Po zakończeniu prac, na ich podstawie zapadnie decyzja o określeniu potencjału i dalszym wykorzystaniu złoża - informuje Magdalena Wasiak, rzeczniczka miejskiej jednostki Klimat-Energia-Gospodarka Wodna.

Zgodnie z polskim prawem woda geotermalna to woda podziemna, która na wypływie z ujęcia ma temperaturę nie mniejszą niż 20°C. Temperatura wód geotermalnych wykorzystywanych w funkcjonujących obecnie w Polsce ciepłowniach geotermalnych wynosi od 42 do ponad 80°C.

Najlepszymi parametrami geotermalnymi charakteryzują się wody rejonu Podhala (wysokie wydajności i temperatury), gdzie funkcjonuje największa i najstarsza ciepłownia geotermalna w Polsce.

W naszym kraju wody termalne występują też m.in. w Cieplicach (44 °C) oraz w Ciechocinku (38 °C). Swoje zastosowanie znalazły w lecznictwie uzdrowiskowym, ogrzewaniu mieszkań m.in. w Kotlinie Nowotarskiej w Tatrach i produkcji energii. Wody termalne Tatr i Podhala osiągają temperaturę od 20 °C (Witów/Siwa Woda) do 86 °C (Bańska Niżna i Biały Dunajec). Jedne ze starszych znanych źródeł wód termalnych odkryto w 1844 roku w Jaszczurówce, miało ono wodę o temperaturze 20,4 °C.

Wody termalne wykorzystywane są również w celach rekreacyjnych. W Tatrach termy z basenami znajdują się m.in. w Bukowinie Tatrzańskiej, Chochołowie, Zakopanem, Białce Tatrzańskiej czy Szaflarach.

Na dużą skalę wody termalne eksploatuje się np. na Islandii, w Nowej Zelandii, USA, Niemczech i Francji.

Sztuczna inteligencja przewidzi pogodę