W Krakowie mamy ponad 300 pomników przyrody. Większość z nich stanowią stare i dorodne drzewa

Prezydent Jacek Majchrowski przygotował projekt uchwały ws. ustanowienia pomników przyrody na terenie Krakowa. "Drzewa wskazane do objęcia formą ochrony przyrody jako pomniki przyrody to 6 egzemplarzy zasługujących na ochronę ze względu na walory przyrodnicze: wiek, wielkość oraz pokrój. Wysokie walory drzew potwierdza ocena dendrologiczna wykonana w 2022 r." - czytamy w uzasadnieniu projektu uchwały.

Drzewa zaproponowane przez Prezydenta do ochrony to: dąb szypułkowy z ul. Lubostroń, który ma 23 m. wysokości i obwód 412 cm., dąb szypułkowy z ul. Edwarda Heila o wysokości 24,3 m. i obwodzie 316 cm., dąb szypułkowy z ul. Trybuny Ludów o wysokości 21,1 m. i obwodzie 325 cm., również dąb szypułkowy o obwodach 200+422 cm. i wysokości 21,7 m. z ul. Aleksandry, jesion wyniosły o obwodzie 447 cm. i wysokości 32,4 m. znajdujący się w Parku w Łuczanowicach oraz buk pospolity odm. purpurowa o wysokości 24 m. i obwodzie 251 cm. w Parku Ratuszowym.

Ile kosztuje opieka nad takim pomnikiem przyrody? Jak czytamy w projekcie, koszt wykonania tablicy informacyjnej dla pomnika przyrody to 35 zł, koszt monitoringu wynosi szacunkowo 900 zł, a koszt specjalistycznych zabiegów to średnio 1,7 tys. złotych.

Jak informuje Wydział Kształtowania Środowiska UMK, w Krakowie znajduje się w sumie 358 zielonych pomników. Większość stanowią pojedyncze drzewa rosnące na terenach gminnych lub prywatnych, a wśród nich najwięcej jest gatunków rodzimych, takich jak: dąb szypułkowy, wiąz szypułkowy oraz lipa drobnolistna. W rejestrze pomników znajdują się także bardzo wyjątkowe okazy, będące gatunkami drzew obcych dla polskiej flory. Są to m.in.: metasekwoja chińska, miłorząb dwuklapowy, tulipanowiec amerykański, iglicznia trójcierniowa, bożodrzew gruczołowaty, orzech czarny.

-Za najciekawsze z krakowskich pomników, które jednak nie są drzewami, można uznać ponad 150-letnie sagowce: stangerię dziwną i sagowca podwiniętego oraz ponad 100-letnią palmę, daktylowca kanaryjskiego. Znajdują się one w szklarniach Ogrodu Botanicznego UJ. Warte uwagi są rosnące także w ogrodzie botanicznym dwa krzewy derenia jadalnego, posadzone według tradycji przez Jana Śniadeckiego około 1790 r. Wyjątkowo ciekawymi obiektami na terenie miasta są również pomniki przyrody nieożywionej, takie jak źródło „Świętojańskie” w Tyńcu oraz głaz narzutowy granit czerwony „Rapa Kiwi” przy ul. Spółdzielców - informuje nas Patrycja Piekoszewska z biura prasowego UMK

Wszystkie obecnie istniejące pomniki przyrody objęte są ochroną prawną. Natomiast w wyjątkowych sytuacjach drzewo pozbawiane jest statusu pomnika przyrody – są to sytuacje, gdy drzewo ulegnie całkowitemu zniszczeniu (np. po nawałnicy), bez możliwości utworzenia tzw. świadka czyli pozostałości drzewa pomnikowego w postaci np. bardzo cennego dla bioróżnorodności martwego pnia okazałych rozmiarów.

Dlatego też Prezydent przygotował drugi projekt uchwały, w którym wnosi o pozbawienie dwóch drzew tego statusu. Jednym z nich jest brzoza brodawkowata z al. Pułkownika Władysława Beliny-Prażmowskiego, która zamarła, a drugim drzewem pozbawionym tego statusu została lipa drobnolistna z ul. Tadeusza Czackiego, którą zniszczyła burza.

Prezydent Krakowa sprawuje nadzór nad pomnikami przyrody jako formą ochrony przyrody, natomiast dbałość o stan drzew należy do zarządcy terenu, przy współpracy z Wydziałem Kształtowania Środowiska Urzędu Miasta Krakowa.

-W ramach czynnej opieki nad pomnikiem miasto prowadzi monitoring właściwego oznakowania, a w przypadku braku – uzupełnia tabliczki, sprawdza także stan zdrowotny oraz zleca wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych i zabezpieczających, aby utrzymać je we właściwej kondycji. Ochrona pomnika obejmuje także zakaz niszczenia, uszkadzania lub jego przekształcania, zanieczyszczania gleby, dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli te zmiany nie służą ochronie przyrody, a także umieszczania tablic reklamowych - dodaje Patrycja Piekoszewska z biura prasowego UMK.

Oto najcenniejsze marki na świecie!