Strefa Czystego Transportu na nowych zasadach. Od kiedy mają obowiązywać ograniczenia? Jest propozycja prezydenta Krakowa

W uzasadnieniu projektu uchwały w sprawie zmiany uchwały o SCT zaznaczono, że 11 stycznia br. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie unieważnił dotychczasową uchwałę Rady Miasta Krakowa dotyczącą ustanowienia SCT.

"Wyrok jest nieprawomocny, z uwagi na złożoną skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego, która wstrzymuje
wykonanie wyroku WSA. Oznacza to, że uchwała o SCT jest ważna, a jej wymagania zaczną obowiązywać od 1 lipca br. Istotną okolicznością i ważnym ryzykiem jest przyszłe rozstrzygnięcie NSA w tej sprawie. Jeśli NSA podtrzyma wyrok WSA, uchwała straci ważność. W efekcie, po bardzo krótkim okresie obowiązywania, SCT przestanie istnieć. Zasadna jest zatem zmiana uchwały w zakresie daty wejścia w życie SCT w Krakowie" - podkreślono w uzasadnieniu.

Propozycja, przygotowana przez Zarząd Transportu Publicznego, a przedstawiona przez prezydenta, którą mają się teraz zająć miejscy radni, oznacza przede wszystkim odsunięcie w czasie wciąż obowiązującej uchwały o SCT, ponadto otwiera możliwość przygotowania nowej, poprawionej uchwały, unieważniającej jednocześnie aktualnie obowiązującą.

Tematem przesunięcia daty wejścia strefy w życie radni miasta zajmą się w czasie najbliższej sesji Rady Miasta Krakowa, która odbędzie się w środę, 5 czerwca. Mają się odbyć wówczas oba czytania projektu.

- Odłożenie wejścia w życie uchwały ma pozwolić na przeprowadzenie szeroko rozumianych konsultacji. Ich ważnym elementem będzie duża kampania informacyjno-edukacyjna. Będzie ona miała na celu zwiększenie świadomości mieszkanek oraz mieszkańców Krakowa i okolic na temat wpływu zanieczyszczeń pochodzących z transportu drogowego na ich zdrowie, a także przedstawienie korzyści, jakie może mieć wprowadzenie SCT w naszym mieście - informują w urzędzie.

Dodatkowym, założonym efektem procesu konsultacyjnego, ma być zebranie uwag i możliwie największej liczby opinii mieszkańców, dotyczących kształtu przyszłych zasad SCT. Cały proces zakończy przekonsultowanie konkretnych rozwiązań, zaproponowanych w projekcie nowej uchwały.

- Należy zaznaczyć, że pierwsze dwa etapy będą skierowane nie tylko do krakowian, ale też do mieszkanek i mieszkańców Metropolii Krakowskiej - dodają w magistracie.

Według obecnych założeń, które będą objęte konsultacjami, nowa strefa czystego transportu ma obejmować cały Kraków, ale ma też umożliwiać przyjezdnym pozostawienie auta na parkingach park&ride. Poza dojazdami do tych miejsc ma obejmować wszystkie pozostałe drogi będące w zarządzie prezydenta Krakowa.

Po wprowadzeniu SCT ma wyraźnie ograniczyć emisje NOx (tlenków azotu) z transportu drogowego (o ok. 30-40 proc.), a także znacząco ograniczyć emisje pyłów PM 2,5 i PM 10 (ok. 80 proc. emisji mniej z transportu samochodowego w mieście).

W ramach zapowiadanej kampanii konsultacyjnej przygotowane mają być kampanie billboardowe i ulotkowe. Miasto w celu promowania i wyjaśnienia założeń SCT chce także m.in. podjąć współpracę z dziennikarzami naukowymi, prowadzącymi popularne kanały video w internecie.

- W ramach działań przedstawione zostaną również opinii społecznej przykłady pozytywnych zmian jakości powietrza, jakie nastąpiły w miastach, gdzie dawno wprowadzono już podobne zielone strefy transportowe. Wykorzystane będą przy tym wszystkie możliwe kanały informacyjne miasta – od mediów społecznościowych po tradycyjne plakatowanie przystanków. Prowadzone będą także akcje w radiu czy telewizji. Powstaną również czasowe punkty informacyjne w przestrzeniach miejskich – na placach czy skwerach. Tam krakowianie i goście spoza Krakowa będą mogli bezpośrednio spotkać się z osobami, które odpowiedzą na nurtujące ich pytania dotyczące wprowadzanej strefy - informują w urzędzie.

Do drugiego etapu przygotowania SCT ma zostać wyłoniona firma badawcza, która poprzez badanie ankietowe podsumuje efekty wcześniejszych działań, zbierze też uwagi oraz informacje na temat oczekiwań dotyczących przyszłej strefy. Te mają być podstawą do stworzenia projektu nowej uchwały o SCT.

We wspominanym trzecim etapie udostępniony zostanie formularz internetowy, w którym krakowianie będą mogli zgłaszać uwagi do przedstawionego projektu. Zorganizowane zostaną dyżury (telefoniczne i stacjonarne) oraz bezpośrednie spotkania konsultacyjne. Uwagi do projektu będzie można również zgłaszać za pomocą formularza konsultacyjnego w formie papierowej. Formalne konsultacje mają potrwać co najmniej trzy tygodnie. Po nich radni otrzymają gotowy nowy projekt uchwały o SCT.

Przypomnijmy, że dotychczasowa uchwała w sprawie SCT, przewiduje, iż od 1 lipca 2024 r. w Krakowie nie mogłyby jeździć auta około trzydziestoletnie, niespełniające norm Euro 1 (dla benzyny) i do Euro 2 (dla samochodów z silnikiem wysokoprężnym). Jeśli ktoś zmienił auto w ostatnim półroczu (po 1 marca 2023), pojazdy musiały spełniać nieco wyższe wymagania – Euro 3 dla benzyny i Euro 5 dla diesla. Jeżeli radni 5 czerwca przegłosują zmiany, a później zostaną przeprowadzone konsultacje, to będzie wiadomo jakie zostaną uzgodnione ostateczne zasady SCT.

Po co są strefy czystego transportu?