Płaszowski Szybki Tramwaj

Co decyduje o tym, że tramwaj jest szybkim tramwajem? Tak naprawdę jego prędkość handlowa (czyli ta "średnia", uwzględniająca zatrzymania na skrzyżowaniach i przystankach). Przyjmuje się, że średnia prędkość komunikacyjna szybkiego tramwaju wynosi około 27 km/h, a nie mniej niż 24 km/h.

Policzmy więc, jak jest na Płaszowie. Czas przejazdu tramwaju na trasie pętla Mały Płaszów - rondo Grzegórzeckie to wg rozkładu 9 minut, a długość torowiska wynosi 4,2 km. Dzielimy: 4,2km/9 minut = 28 km/h, więc mamy bezsprzecznie szybki tramwaj.
Ta prędkość to wynik trzech czynników:

• wydzielonego torowiska,
• Obszarowego Systemu Sterowania Ruchem (tramwaj jest priorytetowo traktowany na skrzyżowaniach),
• odległości międzyprzystankowych rzędu 600 metrów, na co narzekają zresztą mieszkańcy Płaszowa z rejonu dawnego przystanku Węglarska - gdyż mają teraz po prostu dalej na przystanek (za to, co czasowo zyskają w tramwaju, stracą idąc pieszo).

Można się jednak pocieszać, że dla metra średnia odległość jest jeszcze większa i wynosi 1 km.

Gdzie dojedziemy tramwajem w 15 minut z pętli Mały Płaszów? Tramwaj nr 20: w 13 minut do przystanku Lubicz, w 16 minut do Dworca Głównego
Tramwaj nr 11: w 14 minut do przystanku Miodowa, w 16 minut do przystanku Św. Wawrzyńca.
Ile czasu zajmuje przejechanie całej trasy:
Tramwaj nr 20: Mały Płaszów - Bronowice - 31 minut.
Tramwaj nr 11: Mały Płaszów - Łagiewniki - 27 minut.

A jak wygląda porównanie "nowego" tramwaju ze "starym" autobusem na trasie Mały Płaszów - rondo Grzegórzeckie? Tramwaj jedzie pewne 9 minut, natomiast autobus teoretyczne 12-13 minut, bo często w tzw. "szczycie” można się było pożegnać z rozkładowym czasem przejazdu.

Na każdym przystanku pojawią się wkrótce elektroniczne punkty informacji pasażerskiej, czyli wyświetlacze pokazujące, za ile minut odjeżdża najbliższy tramwaj. W Płaszowie zamontowano też dwa automaty biletowe Krakowskiej Karty Miejskiej: przy estakadzie na Nowohuckiej oraz na pętli tramwajowo-autobusowej (Mały Płaszów).

Na osobne omówienie zasługuje pętla tramwajowo-autobusowa. Co w niej szczególnego? Ułatwia ona przesiadki w systemie "z drzwi do drzwi". Rano pasażerowie z dowozowych linii autobusowych wysiadają na wprost drzwi czekającego na nich tramwaju, natomiast po południu, po wyjściu z tramwaju mają tylko kilka metrów do czekających na pętli autobusów. Taki układ to w Krakowie prawdziwa rewolucja, bo na niektórych pętlach, np. w Borku Fałęckim, by się przesiąść, trzeba było przejść kilkaset metrów, a nierzadko po prostu biec na tramwaj z autobusu, gdy ten odjeżdżał np. za dwie minuty. Pętla w Małym Płaszowie wprost zachęca do przesiadek.

Brakuje mi tylko parkingu dla rowerów w systemie Bike&Ride. Na środku pętli jest dużo wolnej przestrzeni i można by ją było zagospodarować na parking dla rowerów, gdyż miejsca wystarczy spokojnie nawet na 100 - 200 stojaków. Bike & Ride zwiększy możliwość skorzystania z tramwaju dla mieszkańców Rybitw, Przewozu, Łutni, Brzegów czy Podwierzbia, gdzie częstotliwość kursowania autobusów jest dosyć niska.

Skorzystają też mieszkańcy Złocienia oraz bloków i domów wokół zbiornika Bagry. Likwidacja przystanku MPK Węglarska pociągnęła za sobą znaczne wydłużenie drogi dojścia do przystanków nowej linii tramwajowej, a co za tym idzie, tramwaj w Płaszowie będzie paradoksalnie mało dostępny dla całej rzeszy okolicznych mieszkańców. Także dla tych mieszkańców parking B&R pełniłby ważną rolę w systemie komunikacji zbiorowej, a tramwaj nie byłby już tak odległy, jak obecnie.

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru dla Trasy Nowopłaszowskiej
(mapa z tego planu) przewiduje kolejny etap szybkiego tramwaju w tych okolicach.
W ramach inwestycji powstanie:

• estakada tramwajowa nad stacją w Płaszowie, umożliwiająca szybkie, bezpośrednie połączenie komunikacji miejskiej między Płaszowem/Zabłociem a Kurdwanowem/Nowym Bieżanowem,
• przystanek tramwajowy umiejscowiony na estakadzie, przez co KST będzie w tym miejscu całkowicie zintegrowany z koleją - będzie to jeden z najważniejszych węzłów przesiadkowych w południowym Krakowie,
• powstanie też drugi przystanek, zlokalizowany w rejonie zbiornika Bagry,
• kładka pieszo-rowerowa, która zmniejszy izolację pomiędzy Płazowem a terenami na południe od magistrali kolejowej,
• ulica Jana Kaplickiego - łącząca Płaszów z Kurdwanowem i Prokocimiem, dzięki czemu spora część ruchu samochodowego nie będzie prowadzić już przez wąskie gardło skrzyżowania Wielickiej z Powstańców Wielkopolskich.

Olbrzymim plusem tej inwestycji jest integracja z systemem Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej - tysiące mieszkańców podkrakowskich miejscowości przesiądą się w tym miejscu na Krakowski Szybki Tramwaj. Jeszcze większym sukcesem będzie skrócenie czasu przejazdu tramwajów, wg moich obliczeń o ok. 5 minut.

Jak to policzyłem? Obecnie przejazd tramwajem na trasie rondo Grzegórzeckie - Dworcowa zajmuje wg rozkładu 15 minut, natomiast rozkładowy przejazd na odcinku rondo Grzegórzeckie - Mały Płaszów to 9 minut. Na tej trasie skręt w kierunku Kurdwanowa następuje jednak wcześniej - przy przystanku Lipska (skrzyżowanie Saskiej, Lipskiej i Kuklińskiego). Tramwaj pojedzie więc krócej o około 1,2 km torowiska, natomiast brakujący fragment na odcinku Lipska-Wielicka ma długość ok. 1,4 km, więc zasadniczo prawie tyle samo.

Teoretycznie można by więc założyć, że tramwaj nową trasą również pojedzie 9 minut, jednak, po dobudowaniu ul. Jana Kaplickiego, KST może tracić na tym skrzyżowaniu (Saska, Lipska, Kalickiego, Kuklińskiego) dodatkowo 1 minutę, co razem da czas 10 minut. Mamy więc obecny 15-minutowy czas przejazdu i estymowany przeze mnie czas 10 minut w przyszłości.

Krakowski Szybki Tramwaj po otwarciu łącznika Wielicka-Lipska przyspieszy o ok. 5 minut. Ktoś powie, że 5 minut to mało. Ja powiem, że w skali całorocznych dojazdów do pracy jest to naprawdę bardzo dużo. Nie możemy oczekiwać teleportacji, zresztą wątpię, by dojazd samochodem na tej trasie był szybszy, a do tego zawsze trzeba doliczyć czas potrzebny na znalezienie miejsca parkingowego.

Nowa linia zwiększy także bezawaryjność systemu. Obecnie, w razie awarii na torowisku ul. Limanowskiego czy Starowiślnej, odcinane od szynowej komunikacji miejskiej były dwie bardzo ważne pętle tramwajowe (Kurdwanów i Nowy Bieżanów), wraz z dziesiątkami tysięcy okolicznych mieszkańców. W przyszłości zawsze będzie możliwość dotarcia do centrum alternatywną linią tramwajową.

Szybciej pojedzie też tramwaj linii nr 11. Jeśli 11 pojedzie z Płaszowa do Łagiewnik przez łącznik Lipska-Wielicka, to zamiast 27, pojedziemy ok. 20 minut. Tramwaj nr 11 stanie się wtedy kręgosłupem komunikacyjnym Dzielnicy XIII.

Kto pojedzie szybciej? Prawdopodobnie dzisiejsi pasażerowie tramwajów nr 7, 9, 50 i 51. Kiedy powstanie ten fragment? Wg harmonogramu zaraz po ukończeniu budowy linii tramwajowej na Ruczaj (lata 2013-2016)

Ja czekam na to z niecierpliwością.