Z wolności nikt nas nie zwolni

Rozmawiamy z LESZKIEM BALCEROWICZEM

GK - Jak Pan z perspektywy wicepremiera, ministra finansów, szefa Narodowego Banku Polskiego, profesora Katedry Międzynarodowych Studiów Porównawczych, ocenia stan polskiej gospodarki?
- Sytuacja jest złożona. Mamy bardzo dobrą sytuację gospodarczą i bardzo złą politykę gospodarczą, a te dwie rzeczy należy odróżniać. Sytuacja gospodarcza jest dobra, gdyż gospodarka rozwija się szybciej niż ktokolwiek się spodziewał - rośnie zatrudnienie, spada bezrobocie, inflacja jest ciągle niska. Nie mamy wielkiego deficytu w rozliczeniach zagranicznych. Natomiast w świetle raportów, jakie o Polsce piszą zagraniczne media oraz instytucje, takie jak Bank Światowy, OECD, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, prowadzona polityka gospodarcza zagraża utrwaleniu tej dobrej sytuacji przez zaniechania lub wręcz szkodzenie. Wiele sektorów jest, można powiedzieć, chorych, a najbardziej sektor finansów publicznych. Jednak tego nie widać, gdyż jest to przysłonięte przez boom gospodarczy.I chociaż daje on dodatkowe dochody podatkowe, tomusimy liczyć się ze zmianą tendencji wgospodarce. Kolejny przykład: wstrzymana prywatyzacja. Politycy zakorzeniają się wpaństwowych przedsiębiorstwach. Taki stan rzeczy jest niezwykle niebezpieczny i wręcz szkodliwy dla tych przedsiębiorstw i ludzi w nich pracujących, gdyż utrudnia konkurencję. Liberalizacja gospodarki jest na poziomie haseł, lecz - co gorsze - przy jednoczesnym głoszeniu haseł ułatwień uchwala się szkodliwe przepisy, kolejne koncesje. Na czele tych projektów znajduje się skandaliczny i korupcjogenny przepis ouzyskiwaniu zezwoleń na budowę wielkopowierzchniowych obiektów handlowych o pow. od 400 mkw. Niepokojące są również bezprzykładne ataki na niezależne instytucje, które są nieodzowną częścią państwa prawa. Rok temu atakowano NBP, teraz Trybunał Konstytucyjny.

GK - Jak długo stan wzrostu gospodarki się utrzyma?
- Tego dokładnie nie wie nikt, łatwiej snuć długoterminowe prognozy niż przewidywać kiedy nadejdzie punkt krytyczny i trend w gospodarce się odmieni. Gospodarka wspina się siłą rozpędu, lecz moglibyśmy wszyscy spać spokojniej, gdyby temu stanowi towarzyszyło tworzenie solidnych podstaw.

GK - Jaką widzi Pan receptę?
- Prawo zależy od ludzi, którzy je uchwalają, a ci pochodzą z wolnych wyborów. Na szczęście jesteśmy społeczeństwem wolnym. Musimy mieć świadomość, że nikt nas nie zwolni z wolności i z odpowiedzialności za tę wolność. Należy zatem iść do następnych wyborów i wybierać mądrze. Ideałem byłby stan, w którym nawet populista musi być liberałem, bo inaczej przegra wybory.

GK - Odszedł Pan z polityki, lecz odnoszę wrażenie, że jest Pan częstszym gościem mediów, niż w czasie aktywnego działania na arenie politycznej.
- Odszedłem, lecz jestem zdecydowanie bardziej zajęty.

GK - Bank Światowy będzie miał polskiego szefa?
- To bardzo miłe i zaszczytne, że poważne światowe media prezentują mnie jako kandydata na szefa Banku Światowego, ale po pierwsze sądzę, iż Paul Wolfowitz nie powinien odchodzić ze stanowiska, gdyż te zarzuty nie są tego typu. Po drugie zaś, nawet gdy okaże się, iż on odejdzie, to przecież wiadomo, że to stanowisko jest w puli amerykańskiej, a Amerykanie to bardzo prężny i mądry naród. Czas przyniesie rozstrzygnięcie.