Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

W centrum Krakowa planują budynek z podziemną strzelnicą, która mogłaby się zamieniać w schron

Małgorzata Mrowiec
Małgorzata Mrowiec
Pierwszy projekt odbudowy strzelnicy na miejscu wcześniej istniejącej powstał w 2007 r. Autorami byli architekci Marcin Ćwik i Krzysztof Fornagiel. To jedna z wizualizacji ich autorstwa.
Pierwszy projekt odbudowy strzelnicy na miejscu wcześniej istniejącej powstał w 2007 r. Autorami byli architekci Marcin Ćwik i Krzysztof Fornagiel. To jedna z wizualizacji ich autorstwa. wizualizacja
Krakowskie Bractwo Kurkowe chce zbudować strzelnicę w sercu miasta - w parku Strzeleckim, na terenie wzdłuż ulicy Bosackiej. Bractwo podkreśla, że w przeszłości w tym miejscu istniała strzelnica. Teraz nowa zajęłaby część podziemną projektowanego obiektu, który miałby stanąć w sąsiedztwie Celestatu. Budynek byłby prawdopodobnie dwukondygnacyjny. Obok niego bractwo zamierza odtworzyć wieżę znaną z XIX-wiecznych widoków ogrodu strzeleckiego. Zwróciło się w sprawie tego przedsięwzięcia do małopolskiego konserwatora zabytków. Wcześniej przeciwna była takiej inwestycji w parku Monika Bogdanowska, ówczesna wojewódzka konserwator.

Jak się dowiadujemy, od wielu lat trwały w krakowskim Bractwie Kurkowym rozmowy o odbudowie strzelnicy na terenie parku Strzeleckiego - terenie należącym do bractwa.

- Mówiło się o tym na zasadzie: bractwo kurkowe, strzeleckie - i nie ma własnej strzelnicy. A przecież ma teren na jej budowę, na odtworzenie obiektu, oczywiście w nowszej formie i z zachowaniem wszystkich wymogów technicznych dla obiektu strzelnicy - mówi nam Lech Sobieszek, podstarszy Bractwa ds. ekonomicznych i inwestycji.

Bracia kurkowi korzystali dotąd ze strzelnicy na Pasterniku. - Niestety, obiekt ten jest sukcesywnie zamykany i obecnie czynna jest jedynie niewielka jego część. A posiadanie własnego obiektu (i to jeszcze w centrum miasta) pozwoliłoby na uruchomienie ćwiczeń strzeleckich członków Bractwa, a także innych chętnych do poznania tajników posługiwania się bronią - przekonuje przedstawiciel organizacji.

Co zakłada koncepcja nowego obiektu? Strzelnica mieściłaby się w nowym obiekcie w parku, w części podziemnej o wymiarach zależnych od wybranej ostatecznie długości torów strzelnicy: ok. 90 m dla torów 50-metrowych lub ok. 130 m dla torów 100-metrowych. Pomieszczenia strzelnicy miałyby wysokość ok. 3,80 m (zależnie od przyjętej technologii projektowanej strzelnicy).

Część przeznaczona na strzelnicę miałaby betonowe ściany i byłaby przykryta żelbetonowym stropem. Bracia kurkowi zapewniają, że pomieszczenia strzelnicy zostaną zaprojektowane i wybudowane zgodnie z wszystkimi obowiązującymi normami dla takich obiektów, w związku z tym będzie to obiekt w pełni bezpieczny (nie będzie groźby postrzelenia osób postronnych na terenie parku) i niepowodujący uciążliwości dla otoczenia takich jak hałas czy zanieczyszczenia.

- Zrodził się również pomysł ewentualnego wykorzystywania pomieszczeń podziemnej strzelnicy jako schronu. To pomysł "podsunięty" przez aktualną sytuację na Ukrainie - dodaje przedstawiciel Bractwa Kurkowego.

Budynek ze strzelnicą w piwnicach miałby najprawdopodobniej dwie kondygnacje nad terenem. Ściany murowane, strop żelbetowy, dach zapewne w konstrukcji drewnianej. Bryła naśladowałaby bryłę niegdysiejszego obiektu w tym miejscu, zgodnie z dostępnymi materiałami historycznymi. Pomysł bractwa zakłada również, że powróci wieża widokowa, znana z dawnych litografii. Cała inwestycja zostałaby zrealizowana na ok. 1000-1200 metrów kwadratowych powierzchni parku.

- Forma części naziemnej w dużej mierze zależy od decyzji Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora, na którego przychylność Bractwo Kurkowe liczy - zaznacza Lech Sobieszek.

Jeśli chodzi o sposób zagospodarowania pomieszczeń parteru i piętra budynku, bractwo jest jeszcze na etapie dyskusji nad koncepcją. Niemniej jednak planuje zagospodarowanie piętra na potrzeby Muzeum Krakowa - powiększenie powierzchni muzealnej Celestatu na stworzenie docelowo wystawy "Bractwo Kurkowe. Historia i osiągnięcia".

Na pytanie, kto miałby utrzymywać nowy obiekt, przedstawiciel Bractwa odpowiada, że założenie jest takie, iż obiekt co najmniej będzie zarabiał na siebie.

Niegdysiejsza strzelnica w ogrodzie strzeleckim faktycznie była zlokalizowana wzdłuż muru przy ulicy Bosackiej, między istniejącym do dziś Celestatem (w przeszłości była to siedziba krakowskiego bractwa kurkowego, została wybudowana w 1837 i rozbudowana w 1874 roku) a kamienicą czynszową ze ślepą ścianą, stanowiącą zabezpieczenie i zakończenie strzelnicy (kulochwyt). Wśród pamiątek przechowywanych w Celestacie znajduje się tarcza z napisem "Instalacyja nowej strzelnicy na Wesołej", upamiętniająca uroczystość i konkurs strzelecki z tej okazji z 15 października 1837 roku. Z kolei w 1911 r. powstała kryta strzelnica tzw. zimowa, obok Celestatu, wraz z kręgielnią. Pierwotnie strzelnica funkcjonowała jako własność Towarzystwa Strzeleckiego Bractwo Kurkowe, bracia kurkowi ćwiczyli strzelanie i organizowali konkursy. Jej późniejsze losy zakończyło wyburzenie w latach 70. XX wieku.

- Nowa projektowana strzelnica wraz z wieżą jest planowana na terenie, gdzie dawniej były te historyczne budowle. Uważam, że to świetny pomysł: przywrócenia strzelnicy w miejscu, gdzie funkcjonowała. Wraz z wieżą widokową uatrakcyjnią teren parku Strzeleckiego i dadzą mu dodatkowe funkcje - komentuje Małgorzata Niechaj, kierownik Oddziału Celestat Muzeum Krakowa.

Ale pojawiają się też głosy, że dawna strzelnica w ogrodzie strzeleckim była przecież naziemnym pawilonem, a nie trzykondygnacyjną (licząc z kondygnacją podziemną) budowlą z betonu. Słyszymy opinie, że samo wykonanie głębokich wykopów, których wymagałaby ta inwestycja, może się wiązać z bardzo niekorzystnymi konsekwencjami dla drzewostanu parku.

Dodajmy, że teren parku Strzeleckiego nie jest objęty planem miejscowym, ale w studium zagospodarowania przestrzennego - z którym muszą być zgodne plany miejscowe - jest przeznaczony pod zieleń urządzoną. Jest to też teren objęty ochroną konserwatorską: od dawna widnieje w rejestrze zabytków.

Bracia kurkowi tak naprawdę robią teraz kolejne podejście do całego przedsięwzięcia, ponieważ pierwszy projekt budowy strzelnicy na miejscu wcześniej istniejącej powstał w 2007 roku. Uzyskał wtedy pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków Jana Janczykowskiego oraz pozwolenie na budowę. Inwestorem dla tego przedsięwzięcia miało być miasto Kraków. Jednak w wyniku zmiany przepisów, w tym brak możliwości finansowania inwestycji na terenach nienależących do miasta, nie doszło do realizacji, a pozwolenie na budowę straciło ważność.

W latach 2019-20 Bractwo na nowo podjęło starania o uzyskanie pozwolenia na budowę obiektu. Ówczesna konserwator Monika Bogdanowska odmówiła zgody na projektowany wtedy budynek ze strzelnicą w parku. Teraz była konserwator odmawia komentarza, tłumacząc, że nie może się obecnie wypowiadać na temat tej inwestycji. Dr Bogdanowska pełni teraz bowiem nową funkcję: zastępcy dyrektora Narodowego Instytutu Dziedzictwa. A NID m.in. przygotowuje dla wojewódzkich konserwatorów opinie i ekspertyzy dotyczące działań przy zabytkach, być może sprawa strzelnicy też do niego trafi.

Ostatnio bracia kurkowi zwrócili się ponownie do urzędu konserwatorskiego i nowego wojewódzkiego konserwatora zabytków. Zakładają, że powstanie kolejna wersja dotychczasowego projektu, dostosowana od zaleceń konserwatorskich.

- Do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków został złożony wniosek o zalecenia, sprawa jest w toku - tyle na razie przekazuje nam rzeczniczka WUOZ Barbara Karkoszka.

Lech Sobieszek ocenia, że - biorąc pod uwagę czas potrzebny na przygotowanie dokumentacji, uzyskanie stosownych zezwoleń, ustalenie finansowania inwestycji i samą realizację projektu - na powstanie strzelnicy potrzeba 2-3 lat.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Wielki Piątek u Ewangelików. Opowiada bp Marcin Hintz

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: W centrum Krakowa planują budynek z podziemną strzelnicą, która mogłaby się zamieniać w schron - Gazeta Krakowska

Wróć na krakow.naszemiasto.pl Nasze Miasto