Sławomir Idziak: Chodzi o przyszłość kina [wywiad]

Zobacz też wywiad wideo ze Sławomirem Idziakiem

Sławomir Idziak, polski operator, reżyser i scenarzysta filmowy. Nominowany do Oscara za film "Helikopter w ogniu", autor zdjęć w produkcjach "Król Arthur" i "Harry Potter i Zakon Feniksa".  Współpracownicy mówią o nim „tańczący z kamerą” i ”poszukiwacz przygód”.

Film Spring Open to autorski projekt szkoleniowy Sławomira Idziaka, podczas którego młodzi filmowcy z całego świata, przez kilkanaście dni uczą się najnowocześniejszych technik filmowych.

"Spółdzielnia filmowa" szansą dla młodych

(Sławomir Idziak) - Warsztaty Film Spring Open to szansa dla młodych filmowców na spotkanie ludzi z ”własnego podwórka”. Przyjeżdżają tutaj ludzie z całego świata, zawierają nowe znajomości, wspólnie pracują, wymieniają się spostrzeżeniami. Tak buduje się społeczność filmowców, którzy później wspólnie realizują  filmy.  Coś na zasadzie: ja mam to, ty pożyczysz tamto...Taka współpraca owocuje świetnymi projektami.

Doskonałym przykładem jest dwójka filmowców: Kas Zawadowicz (polska reżyserka) oraz Martin Demmer (niemiecki operator), którzy poznali się właśnie dzięki warsztatom FSO. Para wspólnie zrealizowała film fabularny "Samolot na Autobus", który zakwalifikowany został do międzynarodowego przeglądu filmów krótkometrażowych "Short Film Corner" odbywającego się w ramach 65. Festiwalu w Cannes oraz do "Konkursu Młodego Kina" 37. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

Zdobycia partnera twórczego

Na plenerach uczymy się poprzez pacę. Poznajemy się nie przy stoliku, tylko na planie. Tutaj pojawia się chęć zdobycia twórczego partnera. A proszę mi wierzyć, że ten proces jest czasem bardziej skomplikowany niż znalezienia współmałżonka.

Trzeba jednak pamiętać, że nie jest wyznacznikiem potencjału twórczego fakt, że ktoś jest nadpobudliwy lub „cichy”. Często ludzie wrażliwi, skromni, niewidoczni, którzy nie mają „cechy wyrazistości”, robią karierę szybciej. To oczywiście nie oznacza, że ci bardziej pobudliwi są gorszymi artystami.  Na warsztatach proponujemy twórczy model grupy. Zespoły powinny być zbudowane z różnych talentów i profili psychologicznych. Człowiek, który jest bardziej zamknięty w sobie, powinien znaleźć partnera, który ma tę cechę wyjścia na zewnątrz. Wtedy, w tym tandemie, mogą się sprawdzić dużo lepiej niż gdyby walczyli osobno.

Przyszłość kina to najnowsze technologie

Wspólnym mianownikiem naszych warsztatów jest przyszłość kina.  Zdajemy sobie sprawę, że szkoły filmowe nie mają możliwości aby dysponować najnowszym sprzętem dostępnym na rynku. Nam się to udaje. W tej chwili uczestnicy korzystają ze sprzętu wartego ok. 2 mln złotych. To jest możliwe dlatego, że firmy na tak krótki czas zgadzają się nam go bezpłatnie wypożyczać.  Poza tym technologia bardzo szybko idzie naprzód. W zeszłym roku, kiedy zaczęliśmy warsztaty 3 D, dysponowaliśmy najnowocześniejszym sprzętem. W tym roku musieliśmy go kompletnie odnowić. A niektóre kamery do niedawna warte 40 tys euro, dziś stoją w kącie, bo są już ”przestarzałe”.

Spójrzmy jeszcze na fakty. Na festiwalu w Gdyni obecnie jest wyselekcjonowanych tylko 13 filmów. Instytucji edukacyjnych w Polsce jest 14, w tym szkół filmowych, różnych kursów. Te szkoły co roku wypuszczają nowych filmowców. Dlaczego więc w 40 mln kraju tylko kilkanaście filmów zasługuje na uwagę? To oznacza, że coś jest nie tak, i że dla większości tych młodych ludzi nie ma miejsca, albo tego miejsca jest za mało. Młodzi filmowcy nie znajdują też środków, aby zrobić wartościowe filmy. My nie jesteśmy antidotum na to co się dzieje, ale staramy się o tym mówić, i wspólnie szukać nowych rozwiązań. W przyszłym roku, hasłem naszych plenerów będzie praktyczne zrealizowanie filmu fabularnego. Chcemy ogłosić konkurs i stworzyć coś, co nazywamy nowym modelem produkcyjnym.

Światowi artyści dzielą się wiedzą

Na warsztatach odwiedzają nas artyści, którym na rynku filmowym po prostu się udało: Jan Komasa (reżyser m.in. "Sali samobójców"), czy Andrzej Jakimowski (reżyser m.in. "Zmruż oczy"). Oni nie tyle pokazują swoje filmy, co je analizują. Pokazują anatomię powstawania tych utworów. Stałymi gośćmi są również Tomasz Bagiński (jego film „Katedra” był w 2002 roku nominowany do Oscara), Neil Corbould, który w kinie amerykańskim jest synonimem efektów specjalnych (Oscar za efekty specjalne za "Gladiatora"). My stwarzamy możliwość spotkań z tymi ludźmi. A oni całkowicie szczerze opowiadają o tym, co im się udało, ale - i co ważne, o tym co im się nie udało. I to jest najbardziej wartościowe.

„Kompleks prowincjusza”

Urodziłem się Katowicach. W latach 50-60 z pewnością to miasto nie było synonimem życia kulturalnego. Przez całe życie szedłem z takim „kompleksem prowincjusza”. Ale udało się.  A teraz mam poczucie, że jestem coś winny młodym ludziom, że muszą spróbować im to oddać.  Ponieważ sam wiem, jak ciężko jest wystartować, chcę innym pomóc. Przekazuję moje doświadczenie, wzorce, ostrzegam przed błędami, które mogą popełnić.

Sam zrealizowałam ok.70 filmów: w bardzo różnych krajach i systemach. Dzięki temu mam aparat porównawczy, co można zrobić lepiej, co gorzej. To są oczywiście moje osobiste przemyślenia, ale kiedy przenoszę je na forum ogólne, wynikają z nich wartości dodane.

Dzisiaj to już jest jutro

Na plenerach zajmujemy się najnowszą technologią. W tym roku kontynuujemy warsztaty 3D oraz film interaktywny, który niewątpliwie jest przyszłością kina. To oczywiste, ponieważ widz nie chce być już zwykłym widzem. Chce być współuczestnikiem. Trzeba brać to pod uwagę, że przyszły kinoman będzie inny, i że dzisiaj to już jest jutro. Jeżeli ktokolwiek planuje swoją karierę, to nie powinien zastanawiać się nad modelami, które istniały, czy istnieją wokół niego.  Musi sobie wyobrazić, jaka będzie przyszłość kina.