Sala ta, usytuowana na parterze XIV-wiecznej wieży mieszkalnej zwanej Kurza Nogą należała niegdyś do reprezentacyjnego apartamentu mieszkalnego ostatniego Piasta.
- Warto zaznaczyć, że w odróżnieniu od wielu innych pomieszczeń, które na przestrzeni lat zmieniały swoje funkcje, ta wciąż - tak jak za czasów,, gdy mieszkali tu władcy - służy wciąż do przechowywania skarbów. Choć oczywiście wygląda inaczej niż dawniej, ale to własnie w tym pomieszczeniu znajdowały się insygnia władzy oraz klejnoty - mówi prof. Marcin Fabiański z Zamku Królewskiego na Wawelu.
Ta ekspozycja pierwotnie otwarta została w roku 1930. Później, po okresie II wojny światowej, gdy wawelskie zbiory z Kanady wróciły do Krakowa, ponownie oddana zostało do użytku w roku 1960. Wystawę zaaranżował prof. Adam Młodzianowski. Teraz gabloty jego projektu ustąpiły obecnie miejsca nowoczesnym, spełniającym bardzo restrykcyjne normy w zakresie eksponowania i zabezpieczenia dzieł sztuki. Było to możliwe w ramach projektu „Wawel – dziedzictwo dla przyszłości”, dofinansowanemu z budżetu Unii Europejskiej.
- To były znakomite gabloty, które jednak już nieco się zestarzały. Mamy też teraz inne zasady konserwatorskie. Te nowe gabloty spełniają najwyższe światowe standardy. Chodzi m.in. o kontrolę wilgotności, temperatury i światła - tłumaczy Dariusz Nowacki z Zamku Królewskiego na Wawelu.
Nowe gabloty to koszt ok. 1 miliona złotych.
- A te pinakle, które nad nimi państwo zobaczycie, to odwołanie do tej powojennej aranżacji prof. Młodzianowskiego - tłumaczy prof. Jan Ostrowski, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu.
Nowe gabloty umożliwiły przywrócenie do ekspozycji kilku szczególnie wrażliwych zabytków, m.in. dwóch kościanych pastorałów z XI wieku odkrytych w roku 1961 podczas badań archeologicznych w opactwie Benedyktynów w Tyńcu. Od lat 90. nie mogły być wystawiane ze względów konserwatorskich. Poza tym - z tych samych powodów - po latach powróciły także na wystawę dwa cenne hafty związane z Anną Jagiellonką. To fragment obrusa ołtarzowego z Kaplicy Zygmuntowskiej, podarowanego przez królową w roku 1575.
Publiczność będzie mogła zobaczyć najcenniejsze zbiory złotnictwa i jubilerstwa. Najstarsze dzieła pochodzą z epoki średniowiecza. Jednym z wyjątkowych obiektów o światowej wręcz sławie, jest bizantyńska gemma z kolekcji Karola Lanckorońskiego.
- Gdy odzyskiwała ją ze zbiorów Kunsthistorisches Museum w Wiedniu Karolina Lanckorońska jako swoją własność, pracownicy tej instytucji byli niepocieszeni, bo tracili jeden z najcenniejszych obiektów w swoich zbiorach - tłumaczy prof. Jan Ostrowski.
Poza tym znajduje się tu jedno z najstarszych, wykonanych ze złota precjozów, z terenów Polski. To kielich podróżny z paterą, z poł. XI wieku.To zabytki znalezione - podobnie jak kościane pastorały - na terenie Opactwa Benedyktynów w Tyńcu.
Dzięki depozytowi opactwa tynieckiego stale dostępne są na Wawelu bezcenne XI-wieczne przedmioty wydobyte z grobów opackich: pastorały, złoty kielich z pateną oraz pieczęć. Ostatnio dołączył do nich znaleziony w Zagórzycach miniaturowy, złoty krzyżyk z cesarskich warsztatów epoki ottońskiej z X lub XI wieku. Wczesnośredniowieczne zbiory dopełniają najznakomitsze znaleziska archeologiczne z terenu Wawelu – wisior, zausznica, obrączka, znak pielgrzymi i sprzączka.
Z ciekawostek, warto zaznaczyć, że wśród obiektów, które zobaczymy, znalazł się np. kielich, zakupiony na aukcji w słynnym domu aukcyjnym Sotheby's.
- Udało nam się go kupić taniej dzięki temu, że specjaliści z zagranicy błędnie go zadatowali. Odmłodzili go o 100 lat, co podejrzewaliśmy - mówi prof. Ostrowski.
Najliczniejsze są jednak zabytki z czasów nowożytnych. Na szczególną uwagę zasługują drogocenne przedmioty bezpośrednio związane z polskimi królami i ich rodzinami. Wiele zabytków przypomina ważne osobistości historyczne – senatorów i magnatów, reprezentantów znakomitych rodów polskich i litewskich, miedzy innymi: Szydłowieckich, Ossolińskich, Opalińskich, Sapiehów i Radziwiłłów. Przykładem są naczynia ze skarbca Radziwiłłów w Nieświeżu, w tym pucharki w kształcie okręcików i sowy oraz wielka misa inkrustowana numizmatami sprawiona na ślub Karola Stanisława Radziwiłła w roku 1691, przypominająca kształtem ruski kowsz, ponadto szczerozłoty kubek monetowy z herbem Jana Franciszka Opalińskiego, starosty śremskiego czy wielki ołtarzyk pałacowy z rezydencji Potockich w Pe-czarze na Wołyniu.
FLESZ - 10 matek, które zmieniły świat
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
