Przekształcenia w administracji celnej

Pozwolenie na prowadzenie składu celnego wydaje dyrektor izby celnej. Podejmowane przez niego decyzje mają charakter ostateczny i odwołać się od nich można już tylko do NSA. Natomiast pierwszą instancją odwoławczą jest naczelnik urzędu celnego. Administracja celna została uproszczona, jej funkcjonowanie ma być tańsze.

Od dwóch miesięcy służby celne działają w zmienionej strukturze organizacyjnej, zmienił się także podział kompetencji i zadań. 1 maja 2002 r. przestał istnieć Główny Urząd Ceł. Niektóre zadania realizowane do tej pory przez prezesa GUC przejęło Ministerstwo Finansów (np. w zakresie wiążącej informacji taryfowej oraz o pochodzeniu towarów) oraz 17 izb celnych powstałych w kraju na bazie dotychczasowych urzędów celnych. Najniższym szczeblem w tej drabinie jest urząd celny (67 w kraju) wraz z podległymi mu oddziałami terenowymi.

- 1 maja dotychczasowy Urząd Celny w Krakowie przekształcony został w izbę celną, a oddziały celne w Krakowie, Podgórzu, Kielcach i Tarnowie stały się urzędami celnymi, którym podlega w sumie 9 oddziałów terenowych. Jest to efekt zmian w całej administracji celnej, które mają na celu decentralizację i przekazanie większych kompetencji regionalnym strukturom służby celnej. Przedsiębiorstwa i instytucje zajmujące się importem i eksportem załatwiają wszelkie formalności związane z odprawą celną w tych samych miejscach. Korzyści płynące z wprowadzonych zmian polegają zaś przede wszystkim na prostszym trybie załatwiania indywidualnych spraw. Pierwszą instancją jest naczelnik urzędu celnego, a od jego decyzji odwołać się można do dyrektora izby celnej. Z kolei decyzja dyrektora izby ma charakter ostateczny i tu jedyną instancją odwoławczą pozostaje już tylko NSA. Na tym zwłaszcza polegają większe kompetencje jednostek terenowych - wyjaśnia Robert Starmach, rzecznik prasowy Izby Celnej w Krakowie.

Zgodnie z ustawą z 20 marca 2002r. o przekształceniach w administracji celnej, dyrektorzy izb celnych oraz naczelnicy urzędów przejęli dotychczasowe zadania i kompetencje prezesa GUC oczywiście także w innych sprawach. To w izbie należy się starać o wydanie pozwolenia na prowadzenie składu celnego czy na karnet TIR, zaś u naczelnika urzędu - o wydanie pozwoleń na stosowanie procedur celnych, uproszczonego sposobu dokumentowania pochodzenia towarów itp.

Po wprowadzonych 1 maja br. zmianach strukturalnych i organizacyjnych w Małopolsce jest zatrudnionych prawie 500 osób. Robert Starmach zapewnia, że nie przybyło etatów, za to pracy owszem. Więcej jest postępowań celnych, choćby dlatego, że te rozpoczęte i nie zakończone przed 1 maja zostały przejęte przez nowe izby i urzędy.

Działaniami służby celnej kieruje szef, powołany przez ministra finansów, którym został ostatni prezes GUC Tomasz Michalik. Nowe regulacje prawne pozwalają ministrowi finansów powołać także Radę Celną, składającą się z przedstawicieli środowisk gospodarczych, stanowiącą organ doradczy i opiniujący w sprawach celnych.