Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Polityka turystyczna Krakowa na lata 2021-2028. Przyjedzie banalny hulaka czy homo consumens?

Piotr Ogórek
Piotr Ogórek
Ruch turystyczny w Krakowie w 2020 roku praktycznie zamarł. Czy kiedyś powróci do czasów przedpandemicznych? Ma temu pomóc polityka turystyczna miasta na lata 2021-2028
Ruch turystyczny w Krakowie w 2020 roku praktycznie zamarł. Czy kiedyś powróci do czasów przedpandemicznych? Ma temu pomóc polityka turystyczna miasta na lata 2021-2028 Anna Kaczmarz / Dziennik Polski / Polska Press
Pandemia koronawirusa drastycznie odbiła się na branży turystycznej Krakowa. Czy Kraków wróci kiedykolwiek do poziomu ruchu turystycznego sprzed pandemii? Władze miasta przygotowały dokument „Polityka zrównoważonej turystyki Krakowa na lata 2021-2028”, który ma odpowiedzieć m.in. na to pytanie oraz jak będzie wyglądała polityka turystyczna w kolejnych latach.

FLESZ - Szczepienia przeciw COVID-19 dla nauczycieli

Z powodu pandemii nastąpiło załamanie ruchu turystycznego w Krakowie. Praktycznie zamarła turystyka zagraniczna, krakowskie lotnisko notuje drastyczne spadki liczby pasażerów. Turystykę sprzed pandemii oraz pomysł na nią na przyszłość opisuje ponad stustronicowy dokument o polityce turystycznej na lata 2021-2028. Przygotował go Wydział ds. Turystyki Urzędu Miasta Krakowa. Dokument jest już gotowy i wkrótce zajmą się nim radni. Jeśli zostanie przyjęty, to stanie się podstawą oficjalnej polityki turystycznej miasta. Co zatem znajduje się w dokumencie?

- Program gotowy był już przed pandemią, musiał jednak zostać zweryfikowany i dostosowany do obecnej sytuacji. Mamy nadzieję, że po ustaniu pandemii przystąpimy do odbudowy turystyki w naszym mieście, tak aby odzyskać jej istotną rolę w życiu społeczno-gospodarczym, nie doprowadzając w przyszłości do przerostu funkcji turystycznej przy równoczesnym zwiększeniu jakości usług i komfortu życia mieszkańców - podkreślała jeszcze jesienią Elżbieta Kantor, dyrektor Wydziału Turystyki.

Jak wiele tego typu dokumentów pełen jest urzędniczych frazesów i specyficznego języka. Co rzuca się w oczy to fakt, że dopiero wstrząs w postaci pandemii zmusił władze Krakowa do spojrzenia na problemy, które mieszkańcy zgłaszali od lat, takie jak wyludnianie centrum, które zostało zawłaszczone przez turystów, czy głośna, pijacka „turystyka” nocna.

Kraków chwalił się zawsze co roku rosnącymi statystykami turystycznymi. W 2019 roku miasto odwiedziło ok. 14 mln osób, w tym ponad 3 mln gości zagranicznych. Turyści zostawili wtedy w mieście 7,5 mld zł (wobec 6,48 mld zł w 2018 r.). Turystyka w Krakowie to była przede wszystkim ilość, a nie jakość. Na co zwracają uwagę urzędnicy w swoim opracowaniu.

„Struktura i trendy rozwojowe na rynku turystycznym do roku 2019 oraz skutki pandemii Covid-19 wskazują na konieczność zmiany podejścia do rozwoju turystyki z ilościowego na jakościowy, nie wytrącając mieszkańców i przestrzeni (zwłaszcza dziedzictwa kulturowego) ze stanu względnej równowagi” - czytamy w „Polityce zrównoważonej turystyki Krakowa na lata 2021-2028”.

Przeanalizowana w nim sytuację przed pandemiczną. Autorzy zwracają uwagę, że turystyka jest ważną częścią miejskiego PKB, ale nie dominującą. W roku 2016 turystyka odpowiadała za 8 proc. całego PKB miasta. Szacuje się, że turystyka tworzy w Krakowie 29 tys. stałych miejsc pracy, a w szczycie generuje ich ponad 40 tys. Udział gospodarki turystycznej w zatrudnieniu w całej gospodarce Krakowa przekracza 10 proc.

W Krakowie nocuje głównie turysta zagraniczny

Z bazy noclegowej w Krakowie korzystają głównie turyści zagraniczni. W 2019 aż 95,5 proc. z nich zostało w Krakowie przynajmniej na jedną noc. W przypadku turysty krajowego było to 66,9 proc.

W Krakowie bardzo mocno obecne są pokoje i apartamenty na wyjem, oferowane w ramach globalnych portali Booking czy Airbnb. Problem w tym, że wiele takich miejsc noclegowych w ramach najmu krótkoterminowego nigdzie nie jest oficjalnie zgłoszona. Co nie znaczy, że nie są zgłaszane. Mimo to trudno określić ich całkowitą ilość. Niemniej w roku 2020 w bazie danych UMK ewidencji obiektów świadczących usługi noclegowe, niebędących hotelami oraz polami biwakowymi, na terenie Krakowa znajdowało się 1646 obiektów oferujących 32181 miejsca noclegowe, co stanowi ponad 50 proc. wszystkich miejsc noclegowych w mieście.

Przytoczono także sondaż pośród mieszkańców z 2019 roku dotyczący ich stosunku do wzrostu liczby lokali najmu krótkoterminowego. Niemal 80 proc. zgadza się z opinią, że turystyczny najem krótkoterminowy pozwala mieszkańcom zarobić, a ok. 65 proc. uważa, że poszerza ono ofertę noclegową miasta. Z drugiej strony, 50 proc. zgadza się, że rozwój takiego najmu jest konfliktogenny, a niemal 60 proc. stwierdza, że wywołuje on wyludnienie dzielnic i powinien być przedmiotem ingerencji władz miasta.

W opracowaniu urzędników zwrócono także uwagę na rosnącą rolę turystyki biznesowej i kongresowej. Krakowski przemysł spotkań w 2019 roku zajął 48. miejsce w skali świata i a 29. w Europie. W 2019 roku odbyło się w Krakowie 8400 spotkań biznesowych, z czego 78 proc. krajowych. Największy udział (ponad 2/3) stanowiły kongresy i konferencje, których było ponad 5,6 tys. Na drugim miejscu znalazły się wydarzenia korporacyjne i motywacyjne (ponad 2,6 tys.).

Oferta turystyczne Krakowa, która cieszyły się największym powodzeniem do czasu pandemii to tzw. city break (krótki pobyt weekendowy), kongresy i konferencje, turystyka religijna. Najbardziej konkurencyjnym obszarem krakowskiej turystyki jest gastronomia, a najbardziej atrakcyjnym turystyka medyczna.

Rodzaje turystów odwiedzających Kraków

W programie dokonano ciekawej analizy „rodzaju” turystów przyjeżdżających do Krakowa ze wskazaniem, który turysta jest najbardziej pożądany. Do tej pory najliczniejsze były trzy grupy: purysta kultury i sztuki, weekendowy komformista oraz banalny hulaka. Ten ostatni turysta najczęściej dostrzegany jest przez mieszkańca – głośny, często pijany, nastawiony na tanią rozrywkę, a nie poznawanie miasta.

Z punktu widzenia miasta najbardziej pożądanym turystą jest kreatywny homo consumens. Jak czytamy w opracowaniu: Nie jest wyłącznie biernym adresatem oferty kreowanej przez miasto, ale pełni rolę aktywnego uczestnika rynku, jak również występuje jako jej recenzent. Do tej pory taki rodzaj turysty był jednak słabo obecny w Krakowie.

W opracowaniu poświęcono miejsce tzw. gospodarce nocnej, gdzie podkreślono, że najbardziej pożądanymi atrakcjami powinna być wyrafinowana i zaawansowana rozrywka, która bazując na tradycjach miasta i jego potencjale kulturowym może wygenerować znaczące dochody dla instytucji miejskich. Jednak dominującym elementem nocnego życia miejskiego Krakowa jest tzw. prosta rozrywka.

Przy tej okazji pojawia się też stwierdzenie, że „patrzenie na decyzje administracyjne władz jako jedyny środek walki z patologiami życia nocnego jest podejściem naiwnym”.

W opracowaniu zwrócono uwagę na proces gentryfikacji, który najdotkliwiej odczuwa Stare Miasto. Podkreślono, że proces ten rozpoczął się tam po roku 1989, ale jego bezpośrednim powodem nie był ruch turystyczny.

Rekomendacje dla polityki turystycznej Krakowa

Plan dla turystyki Krakowa na lata 2021-2028 zawiera w sumie dziewięć rekomendacji dla jej realizacji. Odbudowa turystyki przyjazdowej do miasta ma się dokonać m.in. poprzez:

  • wzrost efektywności zarządzania,
  • zintegrowaną komunikację marketingową,
  • wsparcie komercjalizacji oferty lokalnych przedsiębiorców,
  • łagodzenie konfliktów interesów i wartości.

Jak czytamy w opracowaniu „wyzwaniem dla Krakowa w procesie odbudowy turystyki staje się zarządzanie miejscem uwzględniające komercjalizację oferty, zintegrowaną komunikację marketingową, łagodzenie konfliktów pomiędzy mieszkańcami a odwiedzającymi (lub pomiędzy różnymi grupami konkurujących usługodawców), regulację dostępu do wybranych stref uznawanych za turystyczne, narzędzia pozyskiwania środków finansowych, struktury organizacyjne, a także umiejętne angażowanie mieszkańców w świadczenie usług dla przyjezdnych”.

W planie turystycznym na lata 2021-2028 wprost stwierdzono, że załamanie ruchu turystycznego z powodu Covid-19 to ogromne ryzyko dla przedsiębiorców w postaci braku przychodów, kosztów i długów. W opracowaniu stwierdzono, ze proces odbudowy turystyki zabierze kilka lat.

Wśród licznych rekomendowanych działań znajdują się m.in.:

  • Inicjowanie i kreowanie innowacyjnych usług pakietowych w oparciu o ofertę kulturową, sportową i wydarzenia z uwzględnieniem wszystkich atrakcji i walorów Krakowa i Małopolski oraz produktów o charakterze premium, w tym we współpracy z Małopolską Organizacją Turystyczną.
  • Wsparcie rozwoju inwestycji publicznych i prywatnych posiadających potencjał recepcyjny ruchu turystycznego i zdolność do dywersyfikacji.
  • Partnerstwo samorządu z sektorem turystycznym w realizacji działań promocyjnych na rynkach emisyjnych.
  • Współpraca z globalnymi portalami rezerwacyjnymi w zakresie wymiany wiedzy, promocji i respektowania tożsamości miasta jako centrum historycznego.
  • Zarządzanie obszarami specjalnymi i parkami kulturowymi w duchu zrównoważenia przestrzeni i usług.
  • Wspieranie rozwiązań podnoszących jakość świadczenia usług przewodnickich, w tym na obszarach specjalnych.
  • Wypracowanie rozwiązań legislacyjnych dla ochrony pejzażu miejskiego z udziałem sektora turystycznego.
  • Wspólne budowanie konkurencyjnej oferty kongresowej miasta, jej promocja i lobbing z wykorzystaniem najbardziej skutecznych narzędzi marketingowych np. pakiet kongresowy, program Ambasadorów Kongresów Polskich.
  • Koncentracja i komercjalizacja unikalnych wydarzeń (m.in. wystawy, festiwale, etc.) o prestiżowej randze krajowej i międzynarodowej.
  • Stworzenie platformy informacji i komercjalizacji oferty instytucji kultury i wydarzeń.
  • Angażowanie przemysłów kreatywnych i usług pozaturystycznych.
  • Zwiększanie integracji zadań innych instytucji miejskich (Krakow Film Commission, Krakowskie Biuro Festiwalowe) z gospodarką turystyczną.

Przygotowanie dokumentu zostało poprzedzone analizami diagnostycznymi. Przeprowadzono także badania postaw i oczekiwań mieszkańców, a w okresie pandemii wywiad z przedsiębiorcami dotyczący ich kondycji ekonomicznej oraz propozycji działań na rzecz odbudowy turystyki w Krakowie.

Cały dokument dotyczący polityki turystycznej Krakowa na lata 2021-2028 znajduje się tutaj.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo

Materiał oryginalny: Polityka turystyczna Krakowa na lata 2021-2028. Przyjedzie banalny hulaka czy homo consumens? - Gazeta Krakowska

Wróć na krakow.naszemiasto.pl Nasze Miasto