"Pierwsza i ostatnia. Karolina Lanckorońska" bohaterką wystawy w Muzeum AK

- Bez wątpienia Karolina Lanckorońska to niezwykle barwna postać i prawdziwy świadek historii. Natomiast wystawa to kontynuacja pewnej myśli, która zrodziła się w naszym muzeum już jakiś czas temu. Dotąd narracja o czasach wojny, bohaterach i ich niezwykłych czynach ograniczała się tylko do mężczyzn. Jest to oczywiście zrozumiałe. To głównie mężczyźni z bronią w ręku uczestniczyli w walkach i bitwach wojennych. Co nie oznacza wcale, że równie bohaterskich i heroicznych czynów nie dokonywały kobiety. Najwyższy czas przypomnieć ich zasługi i czyny, których jest długa lista – wyjaśnia Izabela Cisek, kuratorka Muzeum AK.

Karolina Lanckorońska urodziła się pod koniec XIX w. w Buchbergu (obecnie w Austrii). Pochodziła z bardzo zamożnej i znaczącej rodziny. Dzieciństwo i okres studiów spędziła w Wiedniu i w Rzymie, do Polski przyjeżdżała co rok, na kilkumiesięczne wakacje. Interesowała się historią sztuki i jako pierwsza Polka uzyskała w tej dziedzinie habilitację.

W latach 30. zamieszkała we Lwowie, gdzie wykładała na uniwersytecie Jana Kazimierza, a jakże – historię sztuki. Po wybuchu wojny podjęła pracę konspiracyjną, najpierw we Lwowie, a następnie w Krakowie. Współpracowała z PCK i Radą Główną Opiekuńczą.

W 1942 roku została aresztowana przez Niemców i osadzona w obozie koncentracyjnym w Ravensbrück, w którym przebywała do kwietnia 1945 r. Po wojnie wstąpiła w szeregi II Korpusu Polskiego.

Nigdy na stałe nie wróciła do Polski. Zamieszkała w Rzymie, gdzie zajmowała się pracą naukową i wydawniczą. Była współzałożycielką Polskiego Instytutu Historycznego i Fundacji Lanckorońskich. Jako ostatnia z rodu, spuściznę Lanckorońskich przekazała polskim instytucjom kulturalnym.

Zmarła w Rzymie w roku 2002, tam też została pochowana.

W zbiorach Lanckorońskich znajdowały się dzieła znamienitych malarzy, także polskich twórców, m.in. Jana Matejki, Artura Grottgera, Jacka Malczewskiego. Karol Lanckoroński był mecenasem tego ostatniego.

Oryginały fotografii znajdują się w zbiorach Archiwum Nauki Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie.

Wystawa "Pierwsza i ostatnia. Karolina Lanckorońska" będzie dostępna od 20 listopada w siedzibie Muzeum AK przy ul. Wita Stwosza 12.

Produkcja Izery. Podpisano umowę z chińską firmą Geely