Nie daj się losować

Osoby, które w 2003 roku po raz pierwszy rozpoczęły pracę, założyły firmę i otrzymują z tego tytułu wynagrodzenie, od którego odprowadzana jest składka emerytalna, powinny wybrać fundusz emerytalny z tzw. II filaru. Na dopełnienie obowiązku mają siedem dni. Ci, którzy tego nie zrobią, zostaną przez ZUS przypisani do otwartego funduszu emerytalnego w drodze losowania. Może się okazać, że nie będzie to dla nich dobre rozwiązanie. Kto nie dokonał jeszcze wyboru OFE, a nie chce, by decydował za niego ślepy los, ma czas na podjęcie decyzji do 10 stycznia br.

Teoria i praktyka

Osobom, które rozpoczęły pracę i nie wybrały OFE, ZUS powinien przysłać pismo w którym przypomina o tym obowiązku. Jest to istotne, bowiem w losowaniu wezmą udział osoby, które mimo ponaglenia z ZUS nie wybrały funduszu.

Jest to jednak teoria, system informatyczny ZUS nie działa sprawnie i zdarza się, że ,gubi" osoby, jak również ,zapomni" wysłać do kogoś ponaglające pismo. Jeżeli więc ktoś podjął zatrudnienie, nie wybrał OFE i nie otrzymał pisma z ZUS, lepiej by do 10 stycznia br. dokonał jednak wyboru funduszu.

Dlaczego warto?

Każdy miesiąc, w którym składki nie zostaną doprowadzone na konto w OFE, jest stracony dla osoby ubezpieczonej. Będzie ona miała w przyszłości niższą emeryturę, jej wysokość zależy bowiem zarówno od czasu pracy, jak i wysokości zarobków.

Po drugie, nie każdy fundusz radzi sobie na rynku. Jest kilka, które trafnie inwestują nasze pieniądze, ale są i takie, którym niezbyt to się udaje i towarzystwa emerytalne muszą dopłacać. Dzieje się to wtedy, gdy inwestycje dokonane przez fundusz przynoszą zbyt niskie zyski.

Wyniki w stopach

Wyniki finansowe towarzystw emerytalnych są publikowane przez Komisję Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych w postaci tzw. stóp zwrotu; wyliczana jest też średnia i minimalna stopa zwrotu. W Polsce działa 16 funduszy. Tylko od początku 2003 roku, zyski z inwestycji OFE wahały się od 6,25 do 13,59 proc. Natomiast od momentu rozpoczęcia działalności, tj. od 1 stycznia 1999 r. zarobiły od 44,40 do 83,10 proc.

Jak widać z tych danych, w dłuższym okresie trafny wybór może przysporzyć znacznych finansowych korzyści. Natomiast pozostawiając wybór losowi, można trafić do OFE, który przynajmniej na razie, niezbyt radzi sobie z pomnażaniem kapitału.

System

Tak się złożyło, że OFE mające najwięcej członków i najwyższy kapitał (z reguły ok. 10 mld zł), zaliczają się do przynoszących największe zyski. Warto o tym pamiętać, bowiem system losowania nie jest przychylny dla osób bagatelizujących wybór funduszu. Osoby uczestniczące w losowaniu zostaną przypisane do OFE proporcjonalnie do udziału ich w rynku. Najwięcej - do tych OFE, które mają najmniej członków.

Kosztowna zmiana

Oczywiście każdy ma prawo do zmiany funduszu. Problem w tym, że taka operacja kosztuje. Płaci się nie tylko za samą zamianę. OFE pobiera też prowizję od składek, na zasadzie: im krótszy staż, tym wyższa prowizja. Jej wysokość w pierwszych 24 miesiącach może wynosić do 9 proc. i spada po 2 latach do 1-2 proc.

Jak wybrać?

Decydując o wyborze funduszu emerytalnego, warto kierować się takimi kryteriami jak: wyniki inwestycyjne PTE w długim okresie, wysokość opłaty za zarządzanie, sposób obsługi, dostępność konta i informacji.

Wybierz sam, niech nie decyduje przypadek

* jeśli rozpoczynasz swoją pierwszą pracę, masz 7 dni na wybór funduszu emerytalnego

* w 2002 roku ponad 114 tys. osobom ZUS przydzielił fundusz w drodze losowania

* od 2002 roku losowanie odbywa się raz do roku, w ostatnim dniu roboczym stycznia, najbliższe odbędzie się 31 stycznia

* losowanie nie dotyczy studentów, uczniów do 26 roku życia, którzy podjęli pracę w ramach umowy zlecenia, umowy o dzieło lub rozpoczęli studia doktoranckie