Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kraków. Zachodnia część dawnego pasa lotniska w Czyżynach zabytkiem. Oficjalna decyzja. Co z budową Cogiteonu?

Piotr Ogórek
Piotr Ogórek
Lokalizacja, wizualizacje i proponowany przebieg drogi do Małopolskiego Centrum Nauki Cogiteon w rejonie dawnego lotniska Rakowice-Czyżyny
Lokalizacja, wizualizacje i proponowany przebieg drogi do Małopolskiego Centrum Nauki Cogiteon w rejonie dawnego lotniska Rakowice-Czyżyny Archiwum
Jak udało nam się dowiedzieć, Wojewódzka Konserwator Zabytków (WKZ) Monika Bogdanowska wydała decyzję o wpisaniu do rejestru zabytków całego kompleksu zachodniej części dawnego lotniska Rakowice-Czyżyny. To teren, gdzie ma powstać Małopolskie Centrum Nauki Cogiteon. Czy decyzja WKZ oznacza, że Centrum nie powstanie? Niekoniecznie.

FLESZ - Sanepid wlepia kary, sądy je umarzają

- 26 stycznia została wydana decyzja o wpisie do rejestru zabytków - mówi nam Monika Bogdanowska. Decyzja została wysłana pocztą i droga mailową do MCN oraz do zarządu województwa małopolskiego, które jest inwestorem. Z tego co się dowiadujemy, oficjalnie pismo jeszcze nie trafiło do głównych zainteresowanych.

Czy decyzja Moniki Bogdanowskiej oznacza, że Cogiteonu nie można budować w pierwotnej lokalizacji? - Decyzja nie zawiera takich stwierdzeń. To obszar działania konserwatora miejskiego - odpowiada nam prof. Bogdanowska.

Zwraca jednak uwagę, że Cogiteon ma prawomocne pozwolenia budowlane. - Uważam, że w tym momencie mogą zacząć budować, jak tylko uprawomocni się decyzja - mówi nam Monika Bogdanowska. Jak jednak wspomnieliśmy, pismo do zainteresowanych stron oficjalnie jeszcze nie dotarło. Teraz jest bowiem czas na ewentualne odwołania do decyzji WKZ, a stron w postępowaniu jest kilka.

- Wiemy, że jest wydana decyzja. Z tego co się wstępnie orientujemy, oznacza ona, że istnieje możliwość budowy Cogiteonu w planowanej lokalizacji. Czekamy jednak na oficjalne wpłynięcie ostatecznej decyzji - mówi nam Michał Drewnicki, rzecznik urzędu marszałkowskiego.

Radny Grzegorz Stawowy, przewodniczący komisji planowania przestrzennego w Radzie miasta Krakowa zwraca uwagę, że w takiej sytuacji, jeśli pojawi się potrzeba wydania pozwolenie budowlanego zmieniającego obecne, to będzie problem.

- Podobne problemy były budową muzeum Kantora w Podgórzu, gdzie trzeba było zmieniać pierwotny projekt. Architekci rysują pewne rzeczy, a potem okazuje się, że nie się ich zrobić i trzeba zmienić np. kształt elewacji, co oznacza nowe uzgodnienia konserwatorskie - mówi radny.

Wniosek o wpis do rejestru zabytków

Przypomnijmy, że w sierpniu Monika Bogdanowska rozpoczęła procedurę wpisania zachodniej część dawnego pasa lotniska w Czyżynach i jego otoczenia do rejestru zabytków. To z automatu wstrzymało wszelkie prace budowlane, czyli w tym wypadku Cogiteonu.

Na decyzję WKZ odwołanie złożyły władze województwa małopolskiego. Już w grudniu pisaliśmy jednak, że być może sprawa rozwiąże się szybciej, bo WKZ dopuszcza budowę Cogiteonu. Wydział do spraw rejestru zabytków Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków uznał, że budowa Cogiteonu ingeruje w krajobraz kulturowy dawnego lotniska, ale jednocześnie go wzbogaca. Tym samym urząd przyznał, że budowa jest możliwa.

- Lokalizacja Cogiteonu została zaakceptowana przez Miejskiego Konserwatora Zabytków i na tej podstawie inwestor uzyskał pozwolenie na budowę. Projekt Cogiteonu został wyłoniony w drodze konkursu architektonicznego. Forma obiektu oraz jego funkcja wpisuje się w ideę utworzenia Lotniczego Parku Kulturowego, koresponduje z charakterem miejsca, a przede wszystkim z działalnością Muzeum Lotniczego - mówiła nam Magdalena Miszczyk, rzeczniczka Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie.

Wykonawca Cogiteonu wyłoniony

Firma Hochtfief Polska ma wybudować Centrum Nauki Cogiteon w Czyżynach. Spośród 11 firm, które brały udział w przetargu, właśnie ta złożyła najtańszą ofertę. Było to i tak jednak więcej, niż zakładały władze województwa. Brakująca kwota zostanie jednak dołożona. Wykonawca zażyczył sobie 172 mln zł. Cała inwestycja ma kosztować 242 mln zł, z czego większość to środki europejskie. Uchwała ws. dofinansowania została już podjęta przez zarząd województwa.

- Całkowity koszt inwestycji to teraz 242 mln zł, z czego 167 mln zł to środki unijne, a 45 mln zł środki niekwalifikowane, czyli podatek - zaznacza Piotr Koziarz, rzecznik Cogiteonu.

Spór o lokalizację

Cogiteon ma zarówno zwolenników, jak i przeciwników lokalizacji w Czyżynach. Natomiast zdecydowana większość jest przeciwna budowie drogi prowadzącej do Centrum Nauki - w proponowanym wariancie przez tereny zielone i pod oknami osiedla Akademickiego. Za budowę Cogiteonu odpowiada urząd marszałkowski, a za układ drogowy krakowski Zarząd Dróg. Zadanie jest warte 12 mln zł, płatne po połowie przez samorząd miasta i województwa.

Przykładowo Stowarzyszenie Wspólne Czyżyny popiera powstanie Cogiteonu, ale nie proponowanego wariantu przebiegu drogi. "Nie popieramy proponowanego przebiegu drogi dojazdowej od strony Stella-Sawickiego. Jest dla nas jasne, że budowa drogi od strony Stella-Sawickiego pozwoli na zabudowę kolejnych działek w sposób chaotyczny, poprzez decyzje WZ, a nie spójny plan. Za właściwy uważamy wariant drogi dojazdowej wiążącej się z przebudową węzła Bora-Komorowskiego/Dobrego Pasterza" - czytamy w oświadczeniu Stowarzyszenia. Jak jednak już pisaliśmy, władze Krakowa nie przewidują wariantu drogowego od strony Bora-Komorowskiego. Uważają go za o wiele droższy i bardziej skomplikowany.

Czym jest Cogiteon?

W budynku, który jest planowany przy al. Bora-Komorowskiego ma się znaleźć wystawa stała o człowieku, obejmująca około 100 interaktywnych eksponatów. Oprócz niej do dyspozycji odwiedzających będzie sześć laboratoriów i pracowni.

Zaplanowany obiekt ma kształt ostrosłupa trójkątnego, jest podzielony na cztery bryły i częściowo zagłębiony w ziemi. Opływowy kształt ma sprawić, że powietrze będzie swobodnie przepływać. Projekt powstał w efekcie konkursu architektonicznego, rozstrzygniętego w lutym 2018. Wygrała go wrocławska pracownia Heinle, Wischer und Partner.

Małopolskie Centrum Nauki Cogiteon jest instytucją kultury województwa małopolskiego. Choć nie ma jeszcze budynku, centrum już działa. Kiedy to jeszcze było możliwe, edukatorzy odwiedzali szkoły w regionie. Z pokazów popularnonaukowych skorzystało już 44 tys. osób. Instytucja prowadzi swoją misję również w internecie. Publikuje informacje i ciekawostki naukowe na stronie www.cogiteon.pl i profilu Facebooka. Na kanale YouTube w serii filmów "Nauka & Hobby" daje porady, pozwalające rozwijać swoje pasje, a w serii "Zrób to sam" edukatorzy przedstawiają pomysły na domowe doświadczenia.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo

Materiał oryginalny: Kraków. Zachodnia część dawnego pasa lotniska w Czyżynach zabytkiem. Oficjalna decyzja. Co z budową Cogiteonu? - Gazeta Krakowska

Wróć na krakow.naszemiasto.pl Nasze Miasto