Kraków. SKOZK rozdzielił ponad 37 mln zł na ratowanie i renowację zabytków w tym roku

Ponad 14,6 mln zł z całej kwoty to dofinansowania przyznane na kontynuację etapów rozpoczętych już tzw. projektów kluczowych, czyli dużych przedsięwzięć dotyczących najcenniejszych zabytków Krakowa, o randze ogólnopolskiej. Właściciele i opiekunowie tych obiektów otrzymali zapewnienie wsparcia na przestrzeni kolejnych czterech lat (2022-2025). Z tej puli SKOZK wspomaga m.in. konserwację i restaurację renesansowych piwnic na potrzeby nowej trasy turystycznej - w podziemiach Wawelu, konserwację hełmu z blachy miedzianej oraz drewna konstrukcyjnego wieży Zegarowej katedry wawelskiej, remont willi "Kossakówka" czy rewitalizację i modernizację fortu św. Benedykt, który ma zostać przystosowany do nowej funkcji: centrum edukacji dzieci i młodzieży z zakresu nauk ścisłych.

Na liście projektów kluczowych pojawiły się nowości. To m.in. przewidziana na lata 2023-2025 rewaloryzacja drogi fortecznej, mostku i bramy warownej od głównego podejścia na Wawel (patrząc na Wawel - po lewej stronie) do bramy pod Kurzą Stopą. Wawel niedawno pozyskał prawo do użytkowania tego gruntu i chce go uporządkować.

Kolejny nowy projekt kluczowy to konserwacja elewacji wież Bazyliki Mariackiej i hełmu wieży wyższej - Hejnałowej - wraz z koroną królewską. - Korona zostanie ściągnięta i pozłocona metodą galwanizacji (niestety wcześniejsze złocenie metodą krycia złotem płatkowym nie przeszło próby czasu) - przekazuje Maciej Wilamowski, dyrektor biura SKOZK. W ciągu trzech lat Komitet wesprze ten projekt łącznie kwotą nieco ponad 4,5 mln zł.

4 mln zł w ciągu czterech lat mają pozwolić na kompleksową, całościową konserwację wnętrza kościółka św. Idziego. 2,8 mln zł przewidziano na jeszcze inny nowy projekt kluczowy, obejmujący uporządkowanie Starego Cmentarza Podgórskiego. Tutaj prace będą dotyczyły alejek, oświetlenia, powstanie lapidarium, na które złożą się zebrane relikty zniszczonych grobowców, planowane jest uporządkowanie zdewastowanych nagrobków lastrikowych. SKOZK przez wiele lat wspierał konserwację grobowców i pomników cmentarnych na tej najstarszej komunalnej nekropolii krakowskiej. Nowy projekt kluczowy doprowadzi do finału prac na cmentarzu, zakończy jego ratowanie przed degradacją i zapomnieniem.

Zgodnie z piątkową decyzją SKOZK Zamek Królewski na Wawelu otrzyma jeszcze 207 tys. dotacji na remont Małej Baszty w budynku nr 5 oraz konserwację kamiennej attyki kurtyny południowej zamku (to II rok realizacji tego zadania). Z kolei kwota ponad 333 tys. zł wesprze konserwację kamiennej posadzki w nawie południowej w Archikatedrze na Wawelu.

Prawie 405 tys. zł przyznano Fundacji Panteon Narodowy na kolejny rok konserwacji oryginalnych, barokowych figur dwunastu Apostołów sprzed kościoła świętych Piotra i Pawła przy ul. Grodzkiej. Około 540 tys. zł pomoże w kontynuacji konserwacji wystroju wnętrza Bazyliki Bożego Ciała na Kazimierzu - kwota ta popłynie na prace przy ołtarzach św. Antoniego i Świętej Trójcy. W Zespole klasztornym Ojców Paulinów na Skałce dotacja w wysokości 350 tys. zł pozwoli prowadzić konserwację sadzawki św. Stanisława Biskupa Męczennika.

Uniwersytet Jagielloński otrzyma m.in. ponad 560 tys. zł dotacji na prace w Collegium Maius - remont dachu wraz z ogniomurami i kominami, a w sumie ponad 320 tys. zł na przedsięwzięcia w Collegium Broscianum: remont elewacji oraz rekonstrukcję stolarki okiennej na elewacji wschodniej od strony Plant.

1 mln 386 tys. zł dofinansowania gmina Kraków dostanie na prace dotyczące części obszaru Fortu nr 2 "Kościuszko" - uczytelnianie i zabezpieczanie zachowanych reliktów Bastionu II i III. W Sukiennicach z dofinansowaniem przyznanym przez SKOZK (niespełna 113 tys. zł) będą się w tym roku toczyć prace konserwatorskie przy elementach kamieniarki na elewacji północno-wschodniej i południowo-zachodniej. Na remont konserwatorski elewacji frontowej Teatru im. Słowackiego popłynie 170,5 tys. zł dofinansowania.

SKOZK przyznał też dotacje Gminie Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie, na prace w synagodze Tempel (na kontynuację konserwacji słupów galerii wewnętrznej – 80 tys. zł) oraz synagodze Izaaka (na remont konserwatorski w obrębie klatki schodowej - ok. 174 tys. zł, a na opracowanie projektu rozwiązań naprawczych uszkodzonego sklepienia – ok. 82 tys. zł).

W tym roku z dofinansowaniem SKOZK będzie prowadzonych najwięcej od kilku lat prac przy kamienicach. Co istotne, tym razem po raz pierwszy można było ubiegać się o dotacje na prace w obiektach niewpisanych do rejestru zabytków, a ujętych tylko w gminnej ewidencji zabytków - przy czym musiały to być obiekty, które leżą w granicach pomnika historii (to teren szczególnie chroniony) i w obrębie układu urbanistycznego wpisanego do rejestru zabytków. W praktyce w tym roku tego typu wnioski mogły spłynąć z centrum miasta (wpłynęło ich 40). Ponieważ w tym roku najstarsza część dzielnicy Nowa Huta została uznana za pomnik historii, od 2024 roku również tamtejsze zabytki będą mogły skorzystać ze wsparcia SKOZK (chodzi o 540 budynków).

W tym roku spośród kamienic ewidencyjnych z dofinansowaniem będą remontowane elewacje budynków przy:

• ul. Podzamcze 14 i Straszewskiego 2 (to duża kamienica narożna vis a vis podejścia na Wawel)
• pl. Wszystkich Świętych 10
• ul. św. Gertrudy 8
• ul. Starowiślnej 45
• ul. Miodowej 2, Krakowskiej 2 i Dietla 42 (kamienica narożna)
• ul. Radziwiłłowskiej 23
• ul. Długiej 82 i Żuławskiego 1
• ul. Szlak 31.

SKOZK co roku rozdziela pieniądze z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa, który jest zasilany z budżetu państwa za pośrednictwem Kancelarii Prezydenta. NFRZK współfinansuje prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane służące przywróceniu do dawnej świetności zespołów zabytkowych Krakowa jako narodowej spuścizny w zakresie dóbr kultury.

Odbudowa Ukrainy to szansa dla polskich firm