Kraków. Protestują przeciwko betonowaniu potoku Sudoł w ramach budowy linii tramwajowej do Górki Narodowej [ZDJĘCIA]

FLESZ - Przekop Mierzei Wiślanej będzie kontynuowany

- Trwa skandaliczne betonowanie potoku Sudoł w trakcie trwającej budowy tramwaju na Górkę Narodową. Jako sieć organizacji ekologicznych stanowczo protestujemy przeciwko stosowania betonowej technologii. Takie rozwiązanie w znacznym stopniu ograniczą bytowanie tam organizmów wodnych - podkreśla Paweł Augustynek Halny z Koalicji Ratujmy Rzeki. - Nie może być tak, że z jednej strony miasto działa na rzecz poprawy retencji wód, a z drugiej - w bezpardonowy sposób jej nas pozbawia - dodaje.

W sprawie betonowania potoku ekolodzy napisali list do Zarządu Inwestycji Miejskich (gminna jednostka odpowiadająca za przedsięwzięcie), Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska i Wód Polskich o pilne wstrzymanie prac i podjęcie rozmów.

"Nasz sprzeciw budzi fakt, iż obecnie potok zamieniany jest w betonowy trapez. Takie rozwiązanie technologiczne stanowi dla nas niezrozumiałe niszczenie ekosystemu wodnego i likwidowanie naturalnej retencji. W dobie, przybierającej na sile, katastrofy klimatyczno-ekologicznej, zagrażającej suszy meteorologicznej i hydrologicznej, każde ograniczanie spływu powierzchniowego wód i retencji dolinowej jest katastrofalne dla krakowianek i krakowian. Każda ingerencja w koryto rzeczne, betonowanie jego brzegów i dna pogłębia suszę w regionie, zmniejsza różnorodność biologiczną, a także przyczynia się do nagrzewania miasta (intensyfikacji problemu miejskiej wyspy ciepła), co w efekcie wpływa silnie negatywnie na nasze warunki życia" - podkreślili w liście protestujący.

Ich zdaniem przy projektowaniu inwestycji można było wziąć pod uwagę współczesne standardy ochrony środowiska oraz wytyczne i dobre praktyki stosowane w zabezpieczaniu brzegów i skarp wzdłuż cieków wodnych. - W tym przypadku zamiast betonu można było wykorzystać techniki związane z naturalnym kształtowaniem koryta potoku - przekonuje Mariusz Waszkiewicz z Towarzystwa na Rzecz Ochrony Przyrody.

Ekolodzy zwracają uwagę, że dla potoków o podobnych przepływach jak Sudoł można stosować umocnienia z odpowiednio formowanych narzutów kamiennych, pomiędzy którymi tworzy się przestrzenie dla zabudowy biologicznej, lub np. wykorzystać
materiały takie jak walce z biowłókniny.

"Nie rozumiemy dlaczego w Krakowie, mieście które kandyduje do miana „Zielonej Stolicy Europy”, zastosowano wobec małej rzeki technologię betonowych płyt ażurowych, która może służyć jedynie do budowy kanałów odprowadzających skażoną wodę z powierzchni dróg do odstojników. Nie rozumiemy też, czemu na etapie projektowania żadna z jednostek miejskich lub wojewódzkich nie oprotestowała lub nie zmodyfikowała, tak rażąco szkodliwego dla środowiska naturalnego i zasobów wodnych, rozwiązania technicznego" - napisali w liście protestujący.

Przypominają, że według decyzji RDOŚ w Krakowie ustalającej środowiskowe uwarunkowania dla inwestycji „koryta cieków zostaną umocnione za pomocą narzutu kamiennego”. - W decyzji zauważono, że dojdzie do zniszczeń i uszkodzeń nabrzeża i koryta potoku, ale zaznaczono też, że „po realizacji inwestycji siedliska te będą miały możliwość szybkiego odtworzenia się”. Oczywiście zabudowa brzegów i dna betonowymi płytami skutecznie taką regenerację uniemożliwi - komentują ekolodzy.

Pod listem podpisało się kilka organizacji: Akcja Ratunkowa dla Krakowa, Koalicja Ratujmy Rzeki, Siostry Rzeki, Towarzystwo na rzecz Ochrony Przyrody i Towarzystwo na Rzecz Ziemi.

Co na to urzędnicy? Wyjaśniają, że w związku z przewidzianym w projekcie budowlanym obiektem mostowym drogowo-tramwajowym nad doliną potoku Sudoł, konieczne jest przełożenie koryta na odcinku ok. 350 metrów. Budowany jest więc nowy odcinek potoku. Prace podzielono na dwa etapy. W tym roku potok przełożony będzie na odcinku od ul. Pleszowskiej do wysokości ul. Szopkarzy. W przyszłym roku, po przebudowie kolidującej infrastruktury podziemnej i nadziemnej oraz wykonaniu fundamentów estakad nad doliną Sudołu, koryto zostanie przełożone na pozostałym odcinku.

W ZIM przekonują, że prace odbywają się na podstawie decyzji środowiskowej, pozwolenia wodnoprawnego, postanowienie RDOŚ w Krakowie oraz pozwolenia na budowę nowej linii tramwajowej wraz z towarzyszącymi pracami.

- Warto podkreślić, że zgodnie z wymogiem Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, przekazanym podczas odbytych spotkań w trakcie procedowania wniosku o wydanie pozwolenia wodno-prawnego, wykonawca został zobowiązany do dostosowania umocnienia potoku Sudół w taki sposób, by stanowiły one kontynuację istniejących umocnień, czyli do zastosowania technologii płyt trapezowych - informuje Jan Machowski z ZIM. - Rozwiązania takie zostały zatwierdzone na mocy wydanego pozwolenia wodno-prawnego. Mając to na uwadze nie można było zastosować innych rozwiązań technicznych dotyczących przełożenia potoku - dodaje.

W ZIM zaznaczają też, że po otrzymaniu stosownych wyjaśnień dotyczących m.in. planowanej do zastosowania technologii płyt trapezowych, RDOŚ postanowieniem z 2019 r. zatwierdził ponowny raport oddziaływania na środowisko. - Pierwotnie, na etapie pierwszej z decyzji środowiskowych, rozważane było zastosowanie narzutów kamiennych, jednak zrezygnowano z takiej technologii przede wszystkim z uwagi na fakt zalecenia ze strony Wód Polskich dotyczącego umocnienia potoku Sudół w taki sposób, by stanowiło ono kontynuację istniejących umocnień - kilkadziesiąt lat temu potok Sudoł był regulowany właśnie w technologii płyt trapezowych w związku z poszerzeniem ul. Opolskiej - wyjaśnia Jan Machowski.

- Co więcej, taka technologia, a więc umocnienie koryta oraz brzegów potoku płytami ażurowymi na podkładzie żwirowym, stanowi zabezpieczenie przeciw rozmyciu skarpy, na której od strony ulicy Opolskiej ma być wykonana konstrukcja oporowa stanowiąca oparcie dla układu drogowego. Dodatkowo będzie stanowić zabezpieczenie przeciw rozmyciu podpór obiektu mostowego dla tramwajów i samochodów, przewidzianych nad doliną Sudołu - dodaje.