Kraków. Kiedyś produkowano tam wina, teraz będą wystawy, punkt gastronomiczny, muzeum. Miasto wpompowało w ten fort miliony złotych!

O kontrowersjach wokół adaptacji fortu "Łapianka" na potrzeby Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego pisaliśmy wielokrotnie. W rozmowach z nami miłośnicy fortyfikacji zwracali uwagę m.in. na duże koszty inwestycji, które ostatecznie sięgnęły blisko 31 mln zł. - Za te pieniądze można by odnowić znaczną część niszczejących dziś elementów Twierdzy Kraków - komentował Dariusz Krzyształowski, prezes Małopolskiego Stowarzyszenia Miłośników Historii "Rawelin".

Pomysł utworzenia Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego pojawił się w 2008 roku. Swego czasu miastu brakowało jednak pieniędzy na jego realizację. Ostatecznie nowy oddział Muzeum Krakowa doczeka się otwarcia dopiero w tym roku. - Pełne otwarcie Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego wraz z udostępnieniem wystaw poświęconych fortowi "Łapianka" oraz dziejom ruchu harcerskiego planuje się we wrześniu 2023 roku - poinformowała nas Emilia Król z biura prasowego Urzędu Miasta Krakowa.

Obecnie w nieczynnym jeszcze Muzeum trwa wykonanie oraz montaż wystawy stałej, której tytuł to: "Fort Jugowice - dziedzictwo miejsca" (Jugowice to inna nazwa fortu "Łapianka"). Jej stworzenie i zamontowanie też wiąże się z niemałymi kosztami, które opiewają na kwotę 2,3 mln zł. Wystawa ma być gotowa w marcu br. Jak informują urzędnicy, dla jej potrzeb trzeba wykonać jeszcze rzeczy związane z multimediami, czyli tzw. kontent. To z kolei koszt ponad 217 tys. złotych.

Przypomnijmy, że prace budowlane związane z adaptacją "Łapianki" na potrzeby Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego zakończyły się w 2022 r. Nie polegały tylko na remoncie zabytkowego obiektu. Do fortu dobudowano również nowe pomieszczenia i urządzono teren zielony wokół. Jak już wspomnieliśmy, koszty całej inwestycji wyniosły blisko 31 mln zł. Ale to nie remont fortu był najdroższy, a dobudowa do niego nowych elementów, która kosztowała ok. 22 mln zł. To oznacza, że koszty prac, związanych z wybudowaniem nowych pomieszczeń, stanowiły około 70 proc. kosztów całej inwestycji.

Urzędnicy zwracają uwagę, że fort "Łapianka" należał do najbardziej zniszczonych obiektów Twierdzy Kraków. Na jego terenie przez wiele lat działały zakłady produkcyjne win owocowych. - W tym czasie fort uległ zniszczeniu oraz degradacji - wyjaśnia Emilia Król z biura prasowego UMK.

Pytanie brzmi: czy "Łapianki" nie wystarczyło wyremontować, by mogło tam zacząć funkcjonować Muzeum? Rezygnując z dobudowy do niego nowych pomieszczeń urzędnicy radykalnie ograniczyli by koszty całej inwestycji. Jednak miasto tłumaczy, że wybudowanie nowych elementów było niezbędne.

- Specyfika fortu "Jugowice" jako międzypolowego fortu pancernego powoduje, że budynek bloku koszarowo-bojowego posiada stosunkowo niewielką powierzchnię, wynoszącą niewiele ponad 600 m2, w skład której wchodzą jedynie 4 większe sale, a na pozostałą powierzchnię składają się niewielkie pomieszczenia oraz ciągi komunikacyjne. Ta przestrzeń byłaby niewystarczająca dla funkcjonowania Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego - przekonują w krakowskim magistracie.

I dodają: - Dlatego obok istniejącego budynku koszar wybudowano nowe pomieszczenia, w których możliwe stało się ulokowanie urządzeń oraz instalacji dla obsługi zabytkowego obiektu, a także funkcji wystawienniczej, konferencyjnej, magazynowej oraz zaplecza sanitarnego, a więc wszystkich tych funkcji, jak również urządzeń, które są niezbędne dla działania Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego.

Nowe pomieszczenia to ponad 3 tys. m2 powierzchni użytkowej, zlokalizowanej na dwóch kondygnacjach. Składają się z przeszklonego od góry hallu, który stanowi łącznik między nowymi pomieszczeniami a istniejącym zabytkowym budynkiem koszar. W nowej części obiektu znajdują się m.in. pomieszczenia przeznaczone na stałą i czasową ekspozycję muzealną, sale konferencyjne, sale seminaryjne, a także punkt gastronomiczny. - Wszystkie nowe pomieszczenia zostały umieszczone pod ziemią w taki sposób, aby nie zakłócić historycznego układu fortu i przykryte zostały częściowo zielonym, a częściowo szklanym dachem - przekonują urzędnicy.