Kraków. Fort "Łapianka" finansową studnią bez dna? Koszty rewitalizacji wzrosły już do 32 mln złotych!

FLESZ - Znamy nową listę obostrzeń

W ostatnich latach koszty remontu fortu Łapianka regularnie rosły. Urzędnicy już kilkakrotnie zmieniali zdanie w kwestiach finansowych, dotyczących tego zabytkowego obiektu. Prezydent Jacek Majchrowski w 2018 roku przekonywał, że na odnowienie fortu wydamy 21 mln zł. Tymczasem okazuje się, że finalnie koszty inwestycji dotyczącej remontu budynku, rewitalizacji zieleni i budowy nowych pomieszczeń wyniosą ponad 32 mln zł, z czego ponad 9 mln zł zostanie sfinansowanych ze źródeł zewnętrznych.

Wysokie koszty inwestycji zastanawiają Dariusza Krzyształowskiego, prezesa Małopolskiego Stowarzyszenia Miłośników Historii "Rawelin".

- Za pieniądze, które przeznaczono na remont fortu Łapianka oraz Borek, czyli realizację sztandarowych inwestycji Zarządu Budynków Komunalnych, można by odnowić znaczną część niszczejących dziś elementów Twierdzy Kraków - dodaje Krzyształowski. Trudno mu ocenić postęp prac na terenie fortu Łapianka, gdyż jest ogrodzony, nie ma tam wejścia. - Czekamy na efekt końcowy. Z tego, co widać, można stwierdzić, iż to dalej pole bitwy. Kończą się natomiast prace przy budowie nowego pawilonu, w którym ma działać Muzeum Ruchu Harcerskiego - reasumuje prezes "Rawelinu".

Miasto od początku przekonuje, że fort 52a "Łapianka" vel "Jugowice" należał do najbardziej zniszczonych obiektów Twierdzy Kraków. Na jego terenie przez wiele lat działały zakłady produkcyjne win owocowych.

- W tym czasie Fort poddany został znacznym przekształceniom (przebudowy i nadbudowy zniekształcające historyczny układ Fortu), zniszczeniu i degradacji - podkreślają w krakowskim magistracie. Pytamy urzędników, jak długo potrwa jeszcze rewitalizacja fortu Łapianka oraz ile do tej pory kosztowała.

Jak odpowiada nam Bogusław Kośmider, wiceprezydent Krakowa, "do końca 2020 r. wykonane prace kosztowały ponad 15,5 mln zł, z czego 8 mln zł pochodziło ze źródeł zewnętrznych". - W budżecie Krakowa na 2021 r. do wydatkowania na inwestycję pozostała kwota przeszło 16,5 mln zł, w tym 1,5 mln zł będzie pochodzić ze środków UE. Tak więc finalnie koszty inwestycji dotyczącej remontu zabytkowego budynku, rewitalizacji zieleni i budowy nowych pomieszczeń wyniosą ponad 32 mln zł, z czego ponad 9 mln zł zostanie sfinansowanych ze źródeł zewnętrznych. Ponadto, z uwagi na fakt, iż gmina ma możliwość rozliczenia podatku VAT naliczonego w ramach tej inwestycji (tj. ok 7 mln zł), ostateczne koszty poniesione przez miasto na realizację inwestycji powinny wynieść niespełna 16 mln zł, a więc około połowy całości kosztów inwestycji brutto - dodaje Kośmider. Uzupełnia, że planowane jest zakończenie inwestycji do końca 2021 roku. - Potem przewidywane jest wyposażanie obiektu i organizowanie wystawy stałej, zarówno w zakresie harcerskim, jak i w zakresie prezentacji Twierdzy Kraków. Organizujemy na to stosowne środki finansowe. Przewidujemy zrealizowanie tych działań w 2022 roku - kwituje.

Urzędnicy podkreślają, że wielkość nakładów wynika ze skali przedsięwzięcia i wyników przetargów. Podkreślają również, że nakłady inwestycyjne nie odbiegają wielkością od podobnych skalą inwestycji tego typu i o takim charakterze.

Ale sama rewitalizacja to nie wszystko, na terenie fortu Łapianka, m.in. w nowym budynku, który powstał przy zabytkowym obiekcie, zacznie w przyszłym roku funkcjonować Muzeum Ruchu Harcerskiego. To też wiąże się z kosztami. Jak ostatnio informowaliśmy, samo przygotowanie akcji promocyjnej nowego oddziału Muzeum Krakowa w środkach masowego przekazu to koszt 12 tys. zł. Do tego trzeba jeszcze doliczyć 15 tys. zł na pozyskanie m.in. archiwalnych filmów TVP oraz fotografii Archiwum Narodowego oraz 40 tys. na prace, związane z przygotowaniem wystaw stałych oraz czasowych.

Najwięcej z kwoty blisko 250 tys. zł pochłoną - jak określają to urzędnicy - koszty osobowe. W Muzeum Ruchu Harcerskiego mają być trzy etaty: dwa kuratorskie - kustosza i asystenta, oraz jeden etat administracyjny, na co miasto przekaże ponad 173 tys. zł.

Miasto pompuje miliony złotych w remonty Twierdzy Kraków. Przykładowo na inny obiekt, fort Borek, miasto chce wydać w tym roku prawie 9 mln zł, w tym 1,6 mln z funduszy UE.

Zdaniem Małgorzaty Jantos, przewodniczącej Komisji Kultury i Ochrony Zabytków w Radzie Miasta Krakowa, w Krakowie potrzebna jest dyskusja na temat sensowności finansowania rewitalizacji fortów Twierdzy Kraków z gminnego budżetu.

Zastanawiam się, czy miasto aby na pewno powinno w tak zdecydowany sposób wspierać fortyfikacje. Są to bowiem olbrzymie koszty, co pokazuje przykład fortu Łapianka. Sama rewitalizacja to nie koniec, fort później trzeba jeszcze zagospodarować, co też wiąże się z wydatkowaniem kolejnych pieniędzy - mówi w rozmowie z nami Jantos. Jest zdania, aby w dyskusję włączyli się również konserwatorzy zabytków.