Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kraków. Dawniej u stóp Wawelu stała okazała... willa. Dziś byłaby warta miliony! Co się z nią stało?

Katarzyna Pajączek
Katarzyna Pajączek
Fotopolska/Narodowe Archiwum Cyfrowe/Muzeum Lotnictwa Polskiego
Na Bulwarze Poleskim nad Wisłą, vis-à-vis Wawelu, stała kiedyś okazała willa. Dom należał do właściciela parowej fabryki mydła, Stanisława Rożnowskiego. Dziś po budynku nie ma śladu.

Dom zbudowano w 1891 roku, na terenie, który wówczas należał do wsi Dębniki, nienależącej jeszcze do miasta, ale będącej oddzielną gminą, leżącą w powiecie wielickim.

Grunt pod budowę był niepewny, podmokły, a same bulwary stale były zagrożone powodzią. Odpowiedzialnym za budowę bulwarów wiślanych był Roman Ingarden, który nie krył, że ukształtowanie wysokiej skarpy dębnickiej znacznie zwiększa zagrożenie powodziowe Krakowa. Wisła spiętrzała się w zwężeniu pod Wawelem tak znacznie, że poziom wody potrafił być od 90 do 120 cm wyższy od średniego.

Mimo to zdecydowano się na postawienie w tym miejscu willi, która doskonale komponowała się z krajobrazem Wawelu i Wisły. Nie obyło się bez problemów i głosów sprzeciwu, bo budynek górował nad Dębnikami i według wielu mieszkańców miasta, kłócił się z najokazalszym do tej pory zamkiem na wzgórzu wawelskim. Budowę w takim miejscu, o takich gabarytach uznawano za przejaw pychy i lekceważenia zasad bezpieczeństwa (zagrożenie powodziowe).

Budynek powstał z funduszy Idy i Edwarda Rożnowskich, należących do znanej i zamożnej krakowskiej rodziny związanej z produkcją mydła. Willa z czerwonej, surowej cegły miała charakter neogotycki, z trzykondygnacyjną częścią po stronie wschodniej i dwukondygnacyjnym środkiem. Wieżę, zwróconą w kierunku północno-wschodnim wieńczył dach w kształcie ostrosłupa. Niecałe 30 lat po wybudowaniu, willa przeszła na własność skarbu państwa. Przeznaczono ją na siedzibę Dyrekcji Dróg Wodnych. Okazało się, że postawienie budynku w tak ryzykownym miejscu było jednak błędem.

Dwie powodzie, jakie nawiedziły Kraków, w 1903 i 1925 roku, poważnie naruszyły konstrukcję. Ostatecznie, po zalaniu bulwarów w 1934 roku podjęto decyzję o rozbiórce willi w roku 1938. Okazała willa Różnowskich przestała istnieć po zaledwie 47 latach.

Cypel Dębnicki został wyprofilowany, skrócony o kilkadziesiąt metrów, by uspokoić w ten sposób nurt rzeki, a w miejscu willi powstała plaża "Wawel", która bezpowrotnie zniknęła pod wodą wraz ze spiętrzeniem Wisły na Stopniu Wodnym Dąbie w 1965 r.

Zobacz zdjęcia:

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Niedziele handlowe mogą wrócić w 2024 roku

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Kraków. Dawniej u stóp Wawelu stała okazała... willa. Dziś byłaby warta miliony! Co się z nią stało? - Gazeta Krakowska

Wróć na krakow.naszemiasto.pl Nasze Miasto