Kraków. Cracoviae Merenti dla Piwnicy pod Baranami, Andrzeja Zaryckiego oraz Aleksandra Łodzia-Kobylińskiego

Ustanowiony w 1992 r. i przyznawany przez Radę Miasta medal Cracoviae Merenti jest najwyższym odznaczeniem przyznawanym przez władze miasta osobom i instytucjom szczególnie zasłużonym dla miasta. Podczas uroczystej sesji medalem zostali odznaczeni krakowscy twórcy: Piwnica Pod Baranami, Andrzej Zarycki oraz Aleksander Łodzia-Kobyliński. Decyzja o przyznaniu medali zapadła podczas sesji Rady Miasta Krakowa 27 kwietnia tego roku.

- Miejsca takiego, jak Piwnica Pod Baranami nie ma na całym świecie. Piotrowi Skrzyneckiemu i gronu jego przyjaciół udało się stworzyć prawdziwą legendę, wyjątkowo żywotną i wyrazistą ikonę naszego miasta - mówił w laudacji prezydent Jacek Majchrowski. - Piwnica to coś więcej niż kabaret - to symbol.

Jak podkreślił prezydent, Piwnica Pod Baranami nie żyje przeszłością, ale wciąż pracuje i rozwija się, skupiając wokół siebie kolejne pokolenia twórców.

- Piwnica to nie tylko ikona, ale znakomity ambasador Krakowa. Była i jest zjawiskiem w skali światowej, bowiem nie ma drugiego kabaretu, który by wytrwał 65 lat – mówił, odbierając medal, dyrektor Piwnicy Pod Baranami Bogdan Micek.

Założony w 1956 roku w piwnicach pałacu Pod Baranami przez Piotra Skrzyneckiego i kilkoro studentów krakowskich uczelni kabaret literacki, w 2021 roku świętował jubileusz 65-lecia. Fenomen Piwnicy opiera się nie tylko na wyjątkowym repertuarze, na niezwykłej atmosferze, nie tylko na wysokim poziomie artystycznym, nie tylko na trwałości i niezależności. Piwnica stworzyła wokół siebie środowisko ludzi – głównie intelektualistów i artystów – którzy czują się z nią związani. Określenie „Przyjaciel Piwnicy pod Baranami” nobilituje, satysfakcjonuje i wyróżnia – możemy przeczytać w uzasadnieniu do projektu uchwały w sprawie przyznania Piwnicy pod Baranami medalu Cracoviae Merenti.

- Uhonorowana dziś Piwnica Pod Baranami zawsze miała ogromne szczęście do wyciągania wyjątkowych osobowości artystycznych i budowania z nimi trwałe więzi – mówił Jacek Majchrowski w laudacji wygłoszonej na cześć kolejnego laureata Cracoviae Merenti. – Jedną z najlepszych decyzji było zaproszenie do współpracy Andrzeja Zaryckiego.

Kompozytor piosenki artystycznej i poezji śpiewanej, muzyki symfonicznej, oratoryjnej, teatralnej i filmowej; pianista, aranżer, kierownik muzyczny, pedagog od 1966 roku związany jest z Piwnicą Pod Baranami. Jest współtwórca takich przebojów Ewy Demarczyk, jak: „Ballada o cudownych narodzinach Bolesława Krzywoustego”, „Skrzypek Hercowicz”, „Cyganka” czy „Na moście w Avignon”. Andrzej Zarycki jest także autorem wielkich oratoriów - „Golgoty polskiej” i „Zesłania”, oprawy muzycznej do ponad 300 przedstawień teatralnych i telewizyjnych. Był kierownikiem muzycznym Teatru Groteska, a przez 20 lat spełniał się jako pedagog w Krakowskiej Szkole Muzycznej II stopnia. Od 2009 roku kierował projektem Festiwalu Zaczarowanej Piosenki.

- Nikt nie pracuje sam. Ja miałem wokół siebie dużą grupę wspaniałych artystów, dzięki którym mogłem robić to wszystko - podkreślił Andrzej Zarycki.

Wyróżnienie Cracoviae Merenti otrzymał także Aleksander Łodzia-Kobyliński, znany jako „Makino”, aktor, piosenkarz, zwany bardem Zwierzyńca. Założyciel Zespołu Folkloru Miasta Krakowa „Andrusy”, jak brzmi pełna nazwa zespołu powołanego do życia w marcu 1975 roku. Nazwa zespołu „Andrusy” pochodzi od funkcjonującego na krakowskim Zwierzyńcu określenia łobuziaka-dżentelmena, honorowego cwaniaka. Założyciel „Andrusów” łączył w swej osobie funkcję lidera, wokalisty, gitarzysty, autora tekstów i kompozytora.

- Nie wszyscy w Krakowie – zwłaszcza wśród przedstawicieli młodszych pokoleń i nowych mieszkańców napływających do miasta z innych części kraju – kojarzy personalia Aleksander Łodzia-Kobyliński. Wszyscy słyszeli jednak o muzyku zwanym „Makino”, królu andrusów, bardzie Półwsia, w wersji skromnej lub bardzie Zwierzyńca, w wersji ambitnej – żywej legendzie całego Miasta Krakowa - podkreślił prezydent w wygłoszonej laudacji.

- Jestem wdzięczny za to, że Kraków dał mi Merenti. Ja dałem mu swoje serce. Dla was całe życie śpiewałem i wywoływałem uśmiech na waszej twarzy – mówił "Makino".

Pierwszymi uhonorowanymi medalem Cracoviae Merenti byli Jan Paweł II i Krzysztof Penderecki, medal trafił do rąk, m.in. Krystyny Zachwatowicz i Andrzeja Wajdy, Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Jerzego Turowicza, Jerzego Nowosielskiego.

FLESZ - 5-dniowy tydzień pracy odejdzie do lamusa?