Kraków. Budowa Cogiteonu w cieniu wycinki drzew. "Nie spodziewaliśmy się aż takiego niszczenia zieleni"

FLESZ - Szczepienia w szkołach wciąż za mało popularne

Miejski konserwator zabytków Jerzy Zbiegień zgodził się na wycinkę kolejnych drzew na obszarze zabytkowego lotniska w Czyżynach, co oburzyło okolicznych mieszkańców.

Chodzi konkretnie o ponad 70 roślin, które muszą iść pod topór w związku z robotami, prowadzonymi na rzecz Małopolskiego Centrum Nauki Cogiteon - jego siedziba powstaje przy alei gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego. O ile radni dzielnicy Czyżyny nie mają wątpliwości, że inwestycja jest potrzebna i cieszą się z jej realizacji, to już sam zakres prac dotyczących zieleni, budzi ich obawy. - Nie informowano nas, że trzeba będzie wyciąć aż tak dużo drzew, że będą aż tak duże zniszczenia jeśli chodzi o zieleń. Chcemy Cogiteonu, ale moim zdaniem inwestycja powinna być realizowana z mniejszą szkodą dla środowiska - mówi Anna Moksa, przewodnicząca rady dzielnicy Czyżyny. Jak się okazuje, ponad 70 drzew zniknie, ponieważ w miejscu, gdzie rosną, powstanie parking podziemny, jak również zbiornik lodu.

Decyzja konserwatora nie budziłaby może aż tak dużych kontrowersji, gdyby nie fakt, że w związku z budową Cogiteonu już wcześniej trzeba było wycinać drzewa. Przypomnijmy, że w miejscu, gdzie powstaje obiekt, znajdowały się wcześniej dwa pola uprawne oraz pozostałości po ogródkach działkowych. Wśród zarośli były porzucone i spalone altany, śmieci, ogrodzenia oraz druty kolczaste - rosło też sporo drzew. W związku z realizacją inwestycji trzeba było wyciąć ponad sto - wśród nich jesiony oraz klony. - Ponad 50 drzew było w złym stanie - informuje Piotr Koziarz, specjalista ds. komunikacji i promocji Cogiteonu. Z czasem okazało się, że wyciąć trzeba dodatkowo jeszcze 42 rośliny, kolidujące z inwestycją. Łatwo zatem wyliczyć, że w związku z budową małopolskiego centrum nauki pod topór pójdzie łącznie ponad 200 drzew.

Zdaniem mieszkańców, zrzeszonych w Stowarzyszeniu Błonia Czyżyńskie, kolejne pozwolenia na wycinkę zieleni na terenie zabytkowego Lotniska Rakowice - Czyżyny, wydawane przez miejskiego konserwatora zabytków, stoją w sprzeczności z opinią Narodowego Instytutu Dziedzictwa oraz decyzją małopolskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków. - Jasno nakazują zachowanie, objęcie należytą ochroną oraz zagospodarowanie poprzez np. utworzenie parku kulturowego terenów dawnego lotniska, obecnie wpisanego do rejestru zabytków - przekonuje prezes Stowarzyszenia Michał Młynarczyk.

Piotr Koziarz natomiast uspokaja. - Zdajemy sobie sprawę, że naszą rolą jako centrum nauki jest również dbałość o aspekt ekologiczny. Dlatego w budynku znajdą się nowoczesne, proekologiczne rozwiązania, a obok obiektu powstanie park, w którym będzie 296 drzew, co przewyższa wymaganą ilość nasadzeń kompensacyjnych - informuje przedstawiciel Cogiteonu. Oprócz tego w ramach projektu powstaną łąki kwietne, będzie 465 krzewów oraz pierwszy w Krakowie spacerowy ogród na dachu.

Tymczasem Zarząd Dróg Miasta Krakowa nadal forsuje kontrowersyjny wariant dojazdu do Małopolskiego Centrum Nauki - od strony ulicy Stella-Sawickiego - od jakiegoś czasu sprzeciwiała mu się część mieszkańców oraz odwołana niedawno ze stanowiska wojewódzka konserwator zabytków Monika Bogdanowska. W marcu br. dotarliśmy do dokumentu, który zakłada sześć wariantów drogowych do Cogiteonu, w tym - co kluczowe - tańsze i mniej inwazyjne niż droga, proponowana przez pracowników krakowskiego zarządu dróg.

Trzy z tych wariantów to połączenie od strony al. Bora-Komorowskiego, a kolejne trzy od strony południowej - dwa od ul. Stella Sawickiego i jedno od ul. Życzkowskiego. Połączenia od Bora-Komorowskiego są negatywnie oceniane pod względem technicznym czy bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Co ciekawe, żadnych negatywnych ocen nie ma wariant nr 3, zakładający dojazd do MCN od strony wysokości ul. Dobrego Pasterza. Jego koszt to 7 mln zł, czyli o 5 mln zł mniej, niż wariant, do którego dąży ZDMK. Gdy dopytywaliśmy miejskich urzędników, dlaczego wykluczyli inne warianty, w końcu przyznali, że zostaną rozpatrzone.

- Przeanalizujemy inne możliwości, choć nadal uważamy, że wariant od Stella-Sawickiego jest najlepszy - mówił nam Michał Pyclik, rzecznik prasowy zarządu dróg. Budowa tego wariantu ma kosztować 12 mln zł, a projekt budowlany drogi około 260-270 tys. zł. Koszty ponosi miasto i województwo po połowie. Wszystko wskazuje jednak na to, że ZDMK postawi na swoim i poprowadzi drogę zgodnie ze swoją pierwotną wizją. - Trwa opracowywanie dokumentacji projektowej oraz uzyskanie decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej - informują w ZDMK. Chodzi o wariant drogi od strony ulicy Stella-Sawickiego.

Stowarzyszenie Błonia Czyżyńskie poprowadzenie drogi zgodnie z wizją ZDMK uważa za szkodliwe. - Doprowadzi to do dewastacji terenów, wpisanych do rejestru zabytków, przyczyniając się do nieodwracalnej wycinki zieleni, jaka tam się znajduje. To także przysługa dla deweloperów, chcących bezpowrotnie zabudować teren Lotniska Rakowice-Czyżyny. Droga od ulicy Stella-Sawickiego stworzy dla nich dostęp do drogi publicznej - za publiczne pieniądze - twierdzi Michał Młynarczyk. Rzecznik ZDMK odpowiada, że dla przedstawicieli tej miejskiej jednostki to przede wszystkim inwestycja "w układ dróg, niezbędnych dla poprawy obsługi komunikacyjnej tego obszaru miasta - a na drugim miejscu droga do inwestycji Urzędu Marszałkowskiego". Z tej odpowiedzi wynika, że na budowie dojazdu do Cogiteonu faktycznie mogą skorzystać też deweloperzy, planujący w tym rejonie stawiać bloki.

Cogiteon ma być gotowy w 2023 roku - jak informuje Piotr Koziarz - aktualnie trwają prace ziemne oraz prace konstrukcyjno-żelbetowe przy fundamentach i ścianach fundamentowych. - Niemal gotowa jest południowa ściana fundamentowa budynku. Za nią powstaną pomieszczenia warsztatowe i magazynowe, a nad nią znajdować się będzie wejście do ogrodów spacerowych na dachu - mówi Koziarz. Roboty są prowadzone pod okiem archeologów. - Dotychczas nie natrafiono na żadne znaleziska, poza pokładami zużytych opon oraz wytłoczek z tworzywa sztucznego - dodaje Koziarz.