Jaki wybrać wariant opodatkowania

Rozmowa z Katarzyną Sadurską, doradcą podatkowym

Od przyszłego roku osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą będą mogły płacić 19 proc. liniowy podatek dochodowy. Czy ta forma jest korzystna dla wszystkich?

Zastanawiając się nad wyborem opodatkowania działalności gospodarczej według liniowej stawki 19 proc. należy pamiętać, że w przypadku skorzystania z tej formy opodatkowania, przedsiębiorca automatycznie rezygnuje z wszelkich ulg i odliczeń, poza odliczeniem składek na ubezpieczenie społeczne, a od podatku - składek na ubezpieczenie zdrowotne. Podatnik traci możliwość wykorzystania odliczeń mieszkaniowych, do których nabył prawo, a które nie znalazły pokrycia w podatku należnym za lata poprzedzające 2004 r. Również traci prawo do wspólnego opodatkowania z małżonkiem i skorzystania z preferencji przewidzianych dla samotnych rodziców. Wyłączone są także zwolnienia przysługujące w związku z inwestycjami w specjalnej strefie ekonomicznej. Ponieważ jest to podatek liniowy nie ma także kwoty wolnej od podatku.

Dochody objęte liniowym 19 proc. podatkiem będą ustalane dokładnie tak samo jak dochody z działalności gospodarczej opodatkowane według skali progresywnej.

Przedsiębiorca korzystający z opodatkowania stawką liniową będzie ustalał koszty i straty i zachowa prawo do odliczania strat od dochodu z działalności gospodarczej opodatkowanych tą stawką. Obowiązywać będą w tym zakresie dotychczasowe zasady.

Dochodów z działalności gospodarczej opodatkowanych podatkiem liniowym nie łączy się z dochodami opodatkowanymi według skali podatkowej (np. z pracy). Gdy przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą samodzielnie i w formie spółki lub spółek nie posiadających osobowości prawnej (cywilnej, jawnej, partnerskiej) wybór opodatkowania według liniowej stawki 19 proc. dotyczyć będzie wszystkich tych form działalności objętych przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Co należy zrobić by z tej formy opodatkowania skorzystać?

Przejście na nowy system opodatkowania wymaga złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego oświadczenia do 20-go stycznia 2004 r. Przedsiębiorca rozpoczynający działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego będzie musiał złożyć takie oświadczenie przed jej rozpoczęciem, ale nie później niż do dnia uzyskania pierwszego przychodu. Opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej stawką 19 proc. wiąże się z prowadzenia księgi przychodów i rozchodów lub ksiąg rachunkowych.

Wiele osób miało kłopoty z fiskusem z powodu interpretacji określeń: działalność gospodarcza i osobiście wykonywana działalność gospodarcza. Można to w prosty sposób wyjaśnić?

Od nowego roku nie powinno już być problemów z rozgraniczaniem, które przychody należy zaliczyć do przychodów z działalności wykonywanej osobiście na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, a które do przychodów z działalności gospodarczej. Podatnik sam będzie decydował, czy usługi które wykonuje dla firm lub wyłącznie dla potrzeb związanych z domem, w którym lokale są wynajmowane, w formie działalności wykonywanej osobiście czy też jako przedsiębiorca w ramach działalności gospodarczej. Ma to istotne znaczenie ze względu na wprowadzenie od nowego roku możliwości rozliczania się z dochodów z działalności gospodarczej według stawki liniowej 19 proc.

Niestety z tej możliwości nie będą mogły skorzystać osoby, które uzyskują przychody na podstawie kontraktów menedżerskich, umów o zarządzanie przedsiębiorstwem i umów o podobnym charakterze, ponieważ dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych przychody z tych umów uznawane będą za przychody z działalności wykonywanej osobiście, także wtedy, gdy zawierane będą w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Jakie błędy najczęściej popełniają osoby rozpoczynające karierę w biznesie?

Najczęściej są to błędy popełniane na etapie wybory formy opodatkowania. Brak wiedzy w tym zakresie może skutkować płaceniem wyższych podatków. Należy pamiętać, ze od 1 stycznia 2003 r. zasady ogólne są podstawową formą opodatkowania. Jeżeli w urzędzie skarbowym nie zadeklarujemy wyboru innej formy opodatkowania (np. ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub karty podatkowej) podatek będziemy płacili na zasadach ogólnych. Na podatnikach mści się również bardzo słaba znajomość zasad funkcjonowania podatku VAT. Może się zdarzyć, że przeoczymy termin, od którego powinniśmy rozpocząć ewidencjonowanie sprzedaży na kasie fiskalnej, zapomnimy, że przekazanie towaru na cele reprezentacji i reklamy jest traktowane na równi ze sprzedażą towarów i usług.

Decydując się na wybór określonego rodzaju działalności gospodarczej musimy sprawdzić, czy przypadkiem nie spoczywa na nas obowiązek uzyskania koncesji lub zezwolenia, czy nie będziemy musieli posiadać ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej.