GOZ Biznes - Lider Małopolski 2022: Deko Eko wprowadza zmiany na lepsze

Czym zajmuje się DEKO EKO?

Deko Eko to innowacyjna firma, tzw. start up, działający w obszarze gospodarki obiegu zamkniętego. Co to oznacza? Chcemy zamknąć obieg materiałów odpadowych i zapewnić ich ponowne wykorzystywanie,  aby uniknąć sytuacji, w której materiały te stają się śmieciami. Składowanymi na wysypiskach, spalanymi w procesie utylizacji, czy zwyczajnie „lądującymi” w  środowisku. Cel to ponowne wykorzystanie 100 procent tworzonych przez ludzi odpadów. Nie jest to proste, a przed nami jeszcze bardzo daleka droga. Szacuje się, że globalnie tylko ok. 10 proc. materiałów jest zawracanych do ponownego wykorzystania. Właśnie dlatego misją Deko Eko jest dać firmom oraz indywidualnym konsumentom różnorodne możliwości i narzędzia do ponownego wykorzystania odpadów. 

W ramach współpracy z szerokim gronem designerów i producentów upcyklingowych z całej Europy oraz przy współpracy z firmami recyklingowymi, zawracamy z powrotem odpady naszych klientów - przeważnie dużych firm, takich jak min. McDonald’s, IKEA, Castorama, BNP Paribas - z powrotem do obiegu w postaci produktów konsumenckich.

Przypomnijmy, że w naszej akcji nagrodzono DEKO EKO za "Eko logiczne doniczki", czyli cyrkularny produkt dla znanej sieci handlowej, zawracający odpady foliowe sieci handlowej do obiegu. Skąd pomysł eko logicznych doniczek?

Historia „eko logicznych” doniczek zaczęła się od kwestii samego odpadu, powstającego w sklepach Castorama, czyli  folii z opakowań zabezpieczających zarówno palety, kartony, jak i pojedyncze produkty. Standardowe podejście do tego odpadu jest następujące: odpad jest zbierany, poddany recyklingowi, a następnie z tak pozyskanego surowca ponownie wytwarza się folię lub worki. Castorama Polska postawiła ambitniejszy cel i dlatego zwróciła się do Deko Eko. Od początku szukaliśmy opcji, aby z materiału z odpadów stworzyć produkt konsumencki, który Castorama będzie sprzedawać w swoich sklepach. Potrzebna była analiza możliwych rozwiązań. W ten sposób jedną z opcji stały się doniczki. To produkt praktyczny i pozwalający rozkwitać przyrodzie na nowo. Dosłownie i w przenośni. Dlatego nazwaliśmy je właśnie „eko logicznymi doniczkami”, bo łączą to, co dobre, czyli troskę o środowisko, z tym co logiczne i praktyczne, bo to konkretne narzędzie dla konsumentów, żeby wprowadzić zmianę na lepsze. 

Trzeba na pewno powiedzieć, że wszystko to nie byłoby możliwe, gdyby nie kluczowi partnerzy projektu. Po pierwsze, firma Stena Recycling, która ma w Polsce jeden z wiodących na skalę Europy zakładów recyklingu folii. Umożliwiło to przetworzenie odpadu na bardzo wysokiej jakości surowiec, a to było niezbędne do produkcji. Drugim ważnym partnerem była firma ARS-HW, która zajęła się zapleczem produkcyjnym, nie obawiając się pracy z tak trudnym materiałem,u jakim jest granulat powstały z odpadów.

Na czym polega wyjątkowość tego projektu? W czym jest sedno sprawy?

To jest naprawdę pionierski projekt, a przykładów tego typu działań ciągle jest bardzo niewiele! Wyjątkowość i nowatorstwo polega na wykorzystaniu odpadu foliowego ze sklepów Castorama, jego przetworzenie na surowiec, a następnie stworzenie z niego produktów gotowych do wystawienia na sklepowe półki tej samej sieci handlowej. Tak więc zamykamy tutaj obieg materiału najkrótszą możliwą drogą. Jednocześnie podnosimy maksymalnie jego wartość. Materiał opakowaniowy zmieniliśmy w piękny i użyteczny produkt, który pod względami jakościowymi nie odbiega od przedmiotu z surowca pierwotnego. W ten sposób zmniejszamy również ilość wypuszczanego do atmosfery CO2. Trzeba podkreślić, że nie przez przypadek tego typu przedmiotów nie wytwarza się przeważnie z folii, bo jest to materiał wymagający. Aby produkcja się udała, musieliśmy zainwestować w specjalne formy o bardzo wysokim standardzie, a do tego przeprowadzić całą serię testów i korekt. Z finalnego efektu jesteśmy bardzo dumni.

Dlaczego cyrkularne wykorzystanie folii jest istotne?

Coraz więcej osób zdaje sobie sprawę jak wielkim wyzwaniem dla funkcjonowania ludzi i środowiska są wytwarzane przez nas śmieci. Ich skala jest po prostu ogromna. Gwałtowany rozwój przemysłowy spowodował, że światowa produkcja tworzyw sztucznych wzrosła z 1,5 mln ton w 1950 roku do 359 mln ton w 2018 roku. W dużej części mówimy tu właśnie o różnego rodzaju foliach z plastiku LDPE (low-density polyethylene). Naukowcy szacują, że w 2019 r., w wyniku produkcji i spalania plastiku do atmosfery dostało się ponad 850 milionów ton gazów cieplarnianych. Do 2050 r. wartość ta może wzrosnąć do 2,8 miliarda ton! Składowanie tych odpadów wcale nie jest lepsze, bo rozkładają się niesamowicie długo i wypuszczają do środowiska szkodliwe substancje. To chyba wystarczająca odpowiedź, dlaczego musimy z jednej strony ograniczać wykorzystanie oraz produkcję tworzyw sztucznych, a z drugiej wykorzystywać ponownie te, które są produkowane. 

Dla firm przetwarzanie odpadów to spory koszt. Jak przekonać właścicieli, że proces gospodarki o obiegu zamkniętym jest nie tylko przyjazny dla środowiska, ale i dla portfela?

Po pierwsze, produkty z przetworzonych surowców wcale nie muszą być drogie. Jeśli są produkowane w dużej skali i z głową. Nasze eko logiczne doniczki udowadniają, że to jak najbardziej możliwe! To produkt masowy na kieszeń każdego. 

Druga sprawa, którą staramy się firmom pokazać, to fakt, że nasi konsumenci są naprawdę gotowi i czekają na takie rozwiązania. Z raportu “The Circular Voice” opublikowanego w styczniu 2022 przez Stena Recycling wynika, że niemal 80 proc. z przebadanej grupy 5000 osób (w tym z Polski) uważa za "ważne lub bardzo ważne, aby producenci wykorzystywali w swoich towarach odzyskane surowce", ale już tylko niespełna 47 proc. uznaje, że oferta takich produktów jest wystarczająca. Widać, że jest tu ciągle bardzo duża przestrzeń dla firm do zaspokojenia już istniejącej potrzeby konsumentów. A ta na pewno będzie rosła, ponieważ

wszyscy coraz mocniej widzimy, że jeśli nie zajmiemy się odpadami, to w nich utoniemy.

Chodzi więc o to, żeby produkty i rozwiązania zgodne z gospodarką obiegu zamkniętego były dostępne na wyciągnięcie ręki, żeby były czymś normalnym i powszechnym. I przystępnym cenowo. ​​Produkując z surowców wtórnych z własnych odpadów oszczędzamy na kosztach utylizacji. Coraz bardziej rosną ceny surowców naturalnych i materiałów pierwotnych. To powoduje, że produkcja z materiałów wtórnych staje się po prostu bardziej opłacalna.

Na szczęście, coraz więcej firm już to rozumie i wcale nie trzeba ich do tego mocno namawiać. One poszukują aktywnie rozwiązań bardziej przyjaznych środowisku. A tych, którzy jeszcze tego nie robią, staramy się przekonywać, pokazując dane, raporty i wyniki naszych projektów. Aktywnie pokazujemy, że ta zmiana jest dobra i jeśli wprowadza się ją z głową, jest naprawdę opłacalna dla firm! 

Zdaje się, że DEKO EKO dysponuje odpowiednimi metodami? 

Oczywiście. Mamy w swoim „arsenale” narzędzia dopasowane do potrzeb przeróżnych klientów. Po pierwsze, oferujemy analizę odpadów firm i konsulting w obszarze możliwych dróg ich przetworzenia, i ponownego wykorzystania w postaci produktów. Nazywamy to ofertą „Od odpadu do produktu”. Jest ona skierowana do dużych firm. Innym obszarem działania jest tzw. upcykling odpadów. Chodzi tu o wykorzystanie odpadów w mniejszej skali - podam przykład. Załóżmy, że dana firma ma nieaktualne już reklamowe płachty banerowe.  Przeważnie się je utylizuje. Jednak my oferujemy możliwość przeszycia ich na piękne plecaki, torby, czy choćby portfele, które posłużą jako prezenty dla pracowników czy kontrahentów firmy. Jeszcze innym polem działania jest nasza internetowa platforma sprzedażowa dekoeko,com, która oferuje setki gotowych do zamówienia produktów z recyklingu i upcyklingu, od elementów wyposażenia wnętrz, po modę. Proponujemy też firmom edukacyjne warsztaty i internetowe webinary, które angażują i dają wiedzę. Po takim wprowadzeniu w temat klienci przeważnie już sami chcą wprowadzać u siebie kolejne konkretne działania!

Czy początki działalności DEKO EKO były trudne, czy raczej od razu firma złapała wiatr w żagle?

Działamy w Polsce już ponad 9 lat i cały czas stopniowo rozwijamy naszą ofertę i wizję działania. Początki wcale nie były łatwe. Deko Eko zaczynało jako firma jednoosobowa, bez dużego kapitału. Tworzyliśmy platformę internetową z produktami konsumenckimi z odpadów, w czasie kiedy odbiorcy nie rozumieli jeszcze wartości i celowości takiego designu. Ciężko było też wyjść na rynki zagraniczne, gdzie był bardziej świadomy i zamożny klient, bo produkty, jakie wtedy mieliśmy w asortymencie, były bardzo designerskie i dość drogie  - nie było inwestorów, którzy mogliby wspomóc proces uzyskania większej skali i tym samym obniżenia cen. Po prostu wyprzedziliśmy znacząco trendy i w Polsce  byliśmy pionierami upcyklingu i gospodarki obiegu zamkniętego. Po jakimś czasie bardziej skoncentrowaliśmy się na rozwiązaniach dla firm. W 2018 i 2020 roku pozyskaliśmy finansowanie inwestorów, którzy zobaczyli potencjał drzemiący w Deko Eko. To pozwoliło nam nabrać wiatr w żagle i podejmować coraz większe projekty. Zwieńczeniem tego procesu jest właśnie wielki projekt, czyli stworzenie eko logicznych doniczek z siecią Castorama. Jednak ciągle wiele przed nami. Pracujemy nad kolejnymi dużymi projektami w branży Dom i Ogród, wprowadzamy ulepszenia w ofercie, staramy się pozostać innowacyjni.

Jakie macie plany na przyszłość?

Działań zaplanowanych na najbliższy czas jest naprawdę sporo. Nasz najważniejszy cel, to ugruntowanie pozycji i zrealizowanie kolejnych projektów w dużej skali, takich jak nasze eko logiczne doniczki  szczególnie w branży handlowej Dom i Ogród. Tego rodzaju działania są dla nas priorytetem, bo ich pozytywny wpływ jest bardzo duży. Kreuje dobrą zmianę, tak po stronie firm, jak po stronie konsumentów. Drugim ważnym celem, jaki właśnie realizujemy, jest ulepszenie naszej platformy internetowej dekoeko.com - zapraszamy na stronę, już niedługo będzie można zobaczyć spore zmiany. Planów jest więcej. Całej listy nie jestem w stanie tutaj wymienić, dlatego wszystkich zainteresowanych lepszym poznaniem Deko Eko zapraszam na nasze kanały w mediach społecznościowych. Tam można dowiedzieć się naprawdę sporo o nas oraz ogólnie o kwestiach działań na rzecz gospodarki obiegu zamkniętego.

Partnerem Głównym konkursu GOZ Biznes Lider Małopolski jest Małopolskie Centrum Przedsiębiorczości – Instytucja Województwa Małopolskiego.