Czyta się. O książce "Głowaccy. Arka na Manhattanie"

Niebezpieczna moda na jedzenie muchomorów

Książka Ewy Zadrzyńskiej-Głowackiej to prawdziwa arka, która ocala od zapomnienia odchodzący świat i ludzi. Jak pisze autorka, jej apartament przy 845 West End Avenue sam w sobie, swoimi rozmiarami przypomina arkę. Znalazły się na niej dzieła sztuki gromadzone przez lata znanych i uznanych i przedmioty kupione u bukinistów, przywiezione z Polski „niezbędniki”, jak np. grzałka pamiętająca PRL obok prac Alicji Wahl, Rafała Olbińskiego, Jana Sawki, Andrzeja Dudzińskiego, Hanny Bakuły plakatów zapowiadających spektakle. Przechadzka po domu jest jednocześnie podróżą w czasie przez kulturalne życie Manhattanu, spotkaniem z elitami intelektualnymi.

„Arka” Ewy Zadrzyńskiej-Głowackiej to wreszcie historia jej związku z pisarzem Januszem Głowackim. Opowieścią o miłości, codziennym życiu i końcu związku. W mieszkaniu na Manhattanie autorka spędziła trzydzieści lat, najpierw wspólnie z mężem i córką Zuzanną, potem tylko z mężem, dziś żyje tam sama. Nowojorski apartament jest też rodzajem arki, w którym schroniła pamięć o twórczych latach pary artystów. To tu powstały słynne „Antygona w Nowym Jorku” czy „Ostatni cieć” Janusza Głowackiego, to tu tworzyła autorka – reżyserka, dziennikarka, autorka opowiadań i słuchowisk.

„Arka. Głowaccy na Manhattanie” to też historia domu, budynku, z konkretnym rozkładem pokoi, architekturą, widokiem z okna. Historia konkretnego miejsca na mapie świata, punktu na Manhattanie. Taki spacer po Nowym Jorku można odbyć tylko z kimś, kto ma w nim swoje miejsca, z każdym wiąże się jakaś historia, każde jest pretekstem do przypomnienia ludzi niezwykłych, czasem to postaci z pierwszych stron gazet, znanych z literatury, ale też „zwyczajnych” ludzi, jak np. „doormana” Igora z Odessy, „speca od wszystkiego” i zdarzeń, zwykłych-niezwykłych.

„Arka” jest w końcu opowieścią o niej samej, skrytej za sztuką, za opowieścią o miejscu. Historią o trwaniu. Jest głosem kobiety niezależnej, partnerki znanego pisarza, która tworzy swój własny artystyczny świat, ale przede wszystkim kobiety, która się nie poddaje, zmieniając wielokrotnie zawód, bywała pomocnikiem prze produkcjach filmowych, copywriterką, ale też bizneswoman, która założyła własną korporację.

Opowieść słowem dopełniają wyjęte z szuflady fotografie, skrawki życia Głowackich, zdjęcia ilustrujące opowieść o domu i zgromadzonych w nim dziełach.

Ewa Zadrzyńska-Głowacka
„Głowaccy. Arka na Manhattanie”
Marginesy, 2022