Byli więźniowie Auschwitz-Birkenau przyjadą na obchody 79. rocznicy wyzwolenia, aby jeszcze raz dać świadectwo o zbrodni w obozie

Nie wiadomo, ilu jeszcze żyje świadków historii zbrodni, jaka miała miejsce w KL Auschwitz. - Nie ma takich danych, ale z każdym rokiem jest ich coraz mniej - mówi Bartosz Bartyzel, rzecznik Muzeum Auschwitz-Birkenau.

Jak podkreśla, byli więźniowie zawsze są głównymi i honorowymi gośćmi obchodów wyzwolenia obozu.

Będzie wśród nich Barbara Wojnarowska-Gautier, która w rocznicowych uroczystościach uczestniczy zawsze od 2005 roku. Do obozu Auschwitz II-Birkenau trafiła z rodzicami 12 sierpnia 1944 roku jako trzyipółletnia dziewczynka, w pierwszym transporcie uwięzionych podczas Powstania Warszawskiego. W obozie była ofiarą pseudomedycznych eksperymentów doktora Josefa Mengele. Doczekała wyzwolenia w Birkenau 27 stycznia 1945 roku.

Nie wyobraża sobie, że może jej nie być na obchodach rocznicowych, na które przyjeżdża z przesłaniem: „Aby dzieci dorastały w pokoju, miłości, przy boku matek i w rodzinnym gronie. To zależy od nas, dbajmy o to, aby historia się nie powtarzała.”

Przyznaje jednak, że przez wiele lat obawiała się przekroczenia bram byłego obozu. Z dzieciństwa w piekle Auschwitz pozostały jej traumatyczne przebłyski. - Dziecko, które ma trzy i pół roku niewiele może pamiętać. Pozostały jednak w głowie te najbardziej dramatyczne fragmenty – mówi była więźniarka.

I właśnie wróciły z wielką mocą w połowie lat 60. gdy przyjechała do byłego obozu pierwszy raz po odzyskaniu wolności jako pracownik organizacji międzynarodowych z delegacją Konferencji Pugwash - naukowców z całego świata, działających na rzecz rozbrojenia. Nikt z tej delegacji nie wiedział, że jako małe dziecko była więźniem tego obozu. Wspomnienie przepełnione bólem z dzieciństwa w piekle Auschwitz powróciło, gdy na ekspozycji w jednym z bloków zobaczyła stos dziecięcych bucików małych ofiar obozu. Nie wytrzymała. - Wydawało mi się, że widzę własne sandałki. Zaraz uciekłam na zewnątrz – opowiada Barbara Wojnarowska-Gautier.

Minęło kolejnych 40 lat, gdy przyjechała tutaj ponownie, tym razem towarzysząc Simone Veil - byłej przewodniczącej Parlamentu Europejskiego, także więźniarce niemieckich nazistowskich obozów.

Barbara Wojnarowska-Gautier przewodniczy Społecznemu Komitetowi Obchodów 14 czerwca. Nieustannie przy różnych okazjach przekazuje światu, że obóz Auschwitz Niemcy założyli najpierw dla Polaków i zabiega o właściwą rangę obchodów rocznicy pierwszego transportu polskich więźniów 14 czerwca 1940 roku.

Honorowy patronat nad obchodami 79. rocznicy wyzwolenia obozu objął prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda. Polskie władze podczas uroczystości będzie reprezentowała marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska. Wśród gości będą ambasadorowie kilkudziesięciu krajów.

Jeszcze przed obchodami były obóz odwiedzili m.in. przedstawiciele Europejskiego Stowarzyszenia Żydowskiego. W miniony poniedziałek był także Elon Musk, jeden z najbogatszych ludzi świata.

- Przewodnim motywem obchodów będzie człowiek, czego wizualnym symbolem będą twarze ludzi więzionych w Auschwitz uwiecznione na rysunkach wykonanych w czasie istnienia obozu oraz po wojnie - dodaje Bartosz Bartyzel.

Główna część obchodów rozpocznie się o godz. 18 w namiocie ustawionym nad jednym z zakonserwowanych historycznych baraków murowanych na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. 27 stycznia obchodzony jest także jako Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu.

Niemiecki obóz Auschwitz-Birkenau został wyzwolony 27 stycznia 1945 r. przez żołnierzy radzieckich 60. armii Pierwszego Frontu Ukraińskiego.