Anioł stróż

Silny bank był dla wielu małych banków niemal wybawieniem, na ogół bowiem wyciągał je z finansowych tarapatów. Małe jednostki często były zadłużone, nie miały dostatecznie dużych pieniędzy na prowadzenie samodzielnej działalności, musiały więc połączyć się z mocniejszymi i bogatszymi, wiadomo przecież, że w grupie działa się łatwiej, mniejsze są koszty wspólnego funkcjonowania.

Bank zrzeszający inne banki odgrywa dla nich rolę swoistego anioła stróża: chroni przed utratą klientów, a więc i pieniędzy, wspiera finansowo i technicznie. Razem zdecydowanie łatwiej - i taniej - podejmować określone przedsięwzięcia, np. tworzyć konsorcja udzielające kredytów dużym przedsiębiorstwom, rozwijać sieć bankomatów, wydawać karty płatnicze itp., nie mówiąc o kosztach rozliczeń transakcji między poszczególnymi bankami.

Konsolidacja spółdzielczej bankowości w zasadzie dobiega już końca. Najpierw w poszczególnych województwach powstawały regionalne banki zrzeszające mniejsze instytucje finansowe. Potem te regionalne łączyły się w jeszcze większe grupy i ostatecznie ukształtowały się trzy, które skupiają teraz w sumie 599 banków spółdzielczych (patrz: ramka).

Do największej fuzji w naszej bankowości doszło dwa lata temu, kiedy to powstał Bank Polskiej Spółdzielczości (zarejestrowany w marcu 2002 r.). Konsolidacja objęła siedem zrzeszających banków regionalnych - ostatni dołączył do tej grupy Dolnośląski Bank Regionalny, dzięki czemu nie doszło do upadku 26 banków spółdzielczych na Dolnym Śląsku. W Małopolsce i innych regionach było podobnie, konsolidacja miała więc na celu utrzymanie większości dotychczasowych BS, które są przecież bardzo mocno zakorzenione w lokalnej społeczności.

Bankowość spółdzielcza to spadkobierca kas samopomocowych Stefczyka, spadkobierca coraz nowocześniejszy, wykorzystujący wieloletnie doświadczenia do dalszego rozwoju. Widać to chociażby na przykładzie finansowania inwestycji w rolnictwie (to wciąż podstawowy, choć oczywiście nie jedyny obszar działania BS) - tylko w ub. r. sam Bank Polskiej Spółdzielczości udzielił kredytów na kwotę 700 mln zł, nie licząc 532 mln zł wydanych na kredyty obrotowe czy 468 mln zł na inwestycje związane z wprowadzaniem nowych technologii i z pomocą dla gospodarstw rodzinnych.

Teraz przed wszystkim bankami, a spółdzielczymi w szczególności kolejne wyzwanie - wspieranie inwestycji, które można realizować również za pieniądze z Unii Europejskiej. Banki prześcigają się w ofertach dla rolników i przedsiębiorców (zwłaszcza małych i średnich firm), konkurują warunkami udzielania kredytów, bo pojawiają się coraz większe możliwości korzystania z unijnej pomocy finansowej we wszystkich dziedzinach życia. Takiej okazji nie wolno przegapić.

Bankowy potentat

Bank Polskiej Spółdzielczości powstał w 2002 r. z połączenia sześciu banków zrzeszających (m.in. Małopolskiego Banku Regionalnego SA w Krakowie). Jest największą instytucją finansową grupującą banki spółdzielcze - spośród 599 BS w strukturze BPS działają 364. Ich suma bilansowa wynosiła na koniec I kwartału br. 15 mld zł, a fundusze własne 1,4 mld zł. Banki zrzeszone w BPS wypracowały w 2003 r. ok. 250 mln zł zysku. Samodzielną działalność prowadzą tylko: Krakowski Bank Spółdzielczy i Spółdzielczy Bank Rozowju Samopomoc Chłopska, pozostałe zrzeszone są w BPS, Gospodarczym Banku Wielkopolskim i Mazowieckim Banku Regionalnym.