81.rocznica śmierci Marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza. Wręczono odznaczenia zasłużonym dla niepodległości

W piątek, 2 grudnia, podczas otwarcia konferencji naukowej poświęconej postaci marszałka Śmigłego-Rydza i polskiej polityce zagranicznej, minister Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, w imieniu Prezydenta RP wręczył odznaczenia osobom, które zasłużyły się dla niepodległości kraju.

• "Za wybitne zasługi dla niepodległości Polski" Medalem Stulecia odzyskanej Niepodległości odznaczony został Henryk Środa,
• Medal "Pro Bono Poloniae" przyznany "osobie wyróżniającej się w upowszechnianiu wiedzy o historii walk niepodległościowych,
  krzewieniu postaw patriotycznych w polskim społeczeństwie oraz poza granicami kraju" otrzymał Marek Bik,
• Medalami "Pro Patria" uhonorowani zostali Przemysław Bukowiec, Krzysztof Bzdyl, Konrad Kulig, Stanisław Tatara jako osoby "posiadające szczególne zasługi w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość ojczyzny".

Gdy odznaczenia zostały wręczone, głos zabrał szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, który osobę marszałka Śmigłego-Rydza określił mianem "niezwykle ważnej dla historii Polski", której życiorys, dokonania do chwili obecnej ulegają przekłamaniom.

- Marszałka Śmigłego ocenia się po chwilę obecną przez pryzmat tej dramatycznej decyzji, którą podjął z 17 na 18 września 1939 roku, czyli decyzji o przekroczeniu granicy z Rumunią, po to, aby odtworzyć armię i kierować walką z terenów sojuszniczych. Decyzję w moim przekonaniu najbardziej racjonalną, choć zupełnie niewpisującą się w naszą romantyczną tradycję, w której poczesne miejsce zajmują ci, którzy po prostu giną, mimo iż istnieje możliwość np. prowadzenia w inny sposób walki" - powiedział podczas uroczystości szef UdSKiOR Jan Kasprzyk.

I dodał: -

Ocenia się marszałka przez pryzmat tej decyzji, zapominając o dziesięcioleciach jego życiorysu, niezwykle ważnego dla Polski, naszego państwa, dla odrodzenia państwa polskiego w roku 1918 i jego obrony w roku 1920" - podkreślił, określając Edwarda Śmigłego-Rydza "jednym z architektów odrodzonej Rzeczpospolitej"

Wicewojewoda małopolski Ryszard Pagacz zaznaczył, że wielokrotnie czytając o marszałku zbudowany był jego patriotyzmem i z wielkim sentymentem podchodzi do życiorysu Śmigłego-Rydza.

Następnie rozpoczęła się sesja plenarna, którą zainaugurował wykład prof. dr hab. Marka Kornata z PAN w Warszawie, pt. "Marszałek Śmigły-Rydz a najważniejsze zagadnienia polskiej polityki zagranicznej (1936-1939). Jak mogliśmy usłyszeć w trakcie wystąpienia eksperta, wpływ marszałka na politykę zagraniczną był bardzo znaczny jednak nie można zapominać, że pod względem kształtowania kursu polityki zagranicznej dużą autonomię posiadał ówczesny minister spraw zagranicznych, Józef Beck będący bliskim współpracownikiem marszałka Józefa Piłsudskiego.

- Warto wiedzieć, że kandydatury na ambasadorów, przedstawiane prezydentowi do nominacji, Beck konsultował z marszałkiem Śmigłym-Rydzem. To był ewenement - zaznaczył prof. Marek Kornat

Ekspert podsumowując politykę międzynarodową prowadzoną przez marszałka, ocenił iż patrzył on na rzeczywistość z wysokim poziomem realizmu politycznego.

W wystąpieniach kolejnych ekspertów mogliśmy dowiedzieć się jaki za czasów panowania marszałka był potencjał wojenno-ekonomiczny Polski w latach 1935-1939 czy uzyskać odpowiedź na pytanie "czy byliśmy w wojnie z Sowietami?". dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, zastępca prezesa IPN przedstawił również zgromadzonym na konferencji, wyniki badań z ekshumacji szczątków marszałka.

-Wyniki badań archeologicznych, historycznych, medycznych, antropologicznych dają podstawy do tego, żeby uznać, że 15 listopada 2021 roku na kwaterze 139 Cmentarza Powązkowskiego w Warszawie odnaleziono szczątki ludzkie, których opis zgodny jest z opisem szczątków pana marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego. Nie mogę powiedzieć jednak, że to są szczątki pana marszałka, bowiem brakuje jednego ważnego elementu: wyników badań genetycznych - powiedział Krzysztof Szwagrzyk

Dodał, że osoby spokrewnione z Rydzem-Śmigłym mają zbyt dalekie pokrewieństwo, aby materiał genetyczny dał badaczom 100-procentową pewność. Jak przyznał, obecnie Instytut prowadzi badania "zmierzające do tego, żeby pozyskać najlepszy materiał genetyczny" i zapowiedział, że wyniki tych badań zostaną ogłoszone w przyszłym roku.

Na koniec odbyła się debata wokół legendy Edwarda Śmigłego-Rydza, w którym wzięli udział eksperci z Instytutu Józefa Piłsudskiego w Warszawie, IPN w Krakowie czy Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.

Biogram
Marszałek Polski od 1936 r., naczelny wódz w wojnie obronnej 1939 r. Walczył w Legionach Polskich, a podczas wojny polsko-bolszewickiej dowodził m.in. III i II Armią. W 1936 r. mianowany marszałkiem Polski. Zgodnie z jego rozkazem, we wrześniu 1939 r. polskie wojska wycofywały się przed Niemcami na wschód, po nieudanej próbie utrzymania linii Wisły, Narwi i Sanu. Plany koncentracji ocalałych oddziałów pokrzyżowało wkroczenie 17 września armii sowieckiej na terytorium II RP. Marszałek wydał tego dnia dyrektywę, w której nakazywał wycofywanie się wojsk na Węgry i do Rumunii oraz unikanie walki z Armią Czerwoną. 18 września przejechał przez granicę na Czeremoszu do Rumunii. Internowany przez władze rumuńskie, 27 października zrezygnował z funkcji naczelnego wodza. Na jego miejsce prezydent Władysław Raczkiewicz powołał gen. Władysława Sikorskiego. W październiku 1941 r. przedostał się do okupowanej Polski. Zmarł w Warszawie, przypuszczalnie na zawał serca.

Jakie są sposoby walki z kryzysem energetycznym? Posłuchaj eksperta