Trzebinia. Jaka przyszłość przed Elektrownią Siersza? Nieuniknione przekształcenie w spalarnię odpadów? Powołany zostanie "okrągły stół"

230 pracowników Elektrowni Siersza i kolejnych 200 osób zatrudnionych w firmach współpracujących z zakładem może stracić pracę. Elektrownia to nie tylko prąd, ale także ciepło dostarczane do części Trzebini oraz wpływy do budżetu gminy z tytułu podatków. Organizacje związkowe wysłały już pisma do premiera Donalda Tuska, ministerstw i polityków ws. przyszłości elektrowni. We wtorek (19 marca) zorganizowana została pikieta pod budynkiem Rady Miejskiej w Trzebini. Nie brakowało ostrych haseł m.in. "Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz".

Elektrownia posiada nowoczesne kotły fluidowe, które mogą działać aż do 2042 roku. Posiadają one najnowocześniejsze filtry w Polsce, które sprawiają, że naprawdę niewiele zanieczyszczeń przedostaje się do atmosfery. Elektrownia to nie tylko miejsca pracy, ale także bezpieczeństwo energetyczne kraju - podkreśla Marek Staroń, przewodniczący Związku Zawodowego "Kontra" przy Elektrowni Siersza.

W obronie elektrowni wystąpili także samorządowcy z burmistrzem Trzebini Jarosławem Okoczukiem na czele. Zapewniają pełne poparcie dla starań o zachowanie jej działalności. Nie chcą dopuścić do likwidacji kolejnego dużego zakładu na terenie gminy. Burmistrz zapowiedział powołanie "Okrągłego Stołu dla Sierszy", na którego obrady zostaną zaproszeni decydenci ws. elektrowni - rząd, parlamentarzyści oraz członkowie władz spółek z grupy Tauron.

Nie pozwolę, aby w sposób bandycki, jak to miało miejsce 25-lat temu w przypadku likwidacji kopalni Siersza, potraktowana została Elektrownia Siersza. Nie wyobrażam sobie, aby zakład mógł przestać funkcjonować - grzmi Jarosław Okoczuk, burmistrz Trzebini.

Burmistrz Trzebini podczas najbliższej sesji Rady Miasta zamierza przedstawić projekt rezolucji skierowanej do przedstawicieli rządu, z prośbą o wizytę w Trzebini i spotkanie z przedstawicielami samorządu oraz elektrowni.

Szansą na dalsze funkcjonowanie elektrowni miało być powołanie Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE), która miała zarządzać aktywami węglowymi spółek energetycznych. PGE, Enea oraz Tauron dysponują obecnie 70 blokami węglowymi. Program przewidywał, że PGE, Enea oraz Tauron wskażą po jednej spółce wokół której dokonają integracji swoich aktywów związanych z wytwarzaniem energii elektrycznej z węgla. Następnie Skarb Państwa nabędzie od nich udziały.

Skarb Państwa dokona integracji tych trzech spółek. Tzw. Integratorem ma być PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna, która zacznie działać właśnie jako NABE. Miało to umożliwić bezpieczną oraz dostosowaną do polskich uwarunkowań wieloletnią transformację sektora elektroenergetycznego w kierunku pozyskiwania energii ze źródeł nisko oraz zeroemisyjnych.

NABE miało skupić bloki węglowe, które zapewniają bezpieczeństwo energetyczne kraju. Banki nie chcą udzielać finansowania spółkom, które mają w swym portfolio aktywa węglowe. To ogranicza ich możliwości inwestycyjne, także związane z ekologicznymi rozwiązaniami. Problem ten miało rozwiązać wydzielając aktywów węglowych.

NABE miało prowadzić jedynie inwestycje oraz modernizacje niezbędne dla bieżącego utrzymania sprawności eksploatowanych bloków węglowych. Wraz z wprowadzeniem do systemu nowych nisko oraz zeroemisyjnych źródeł wytwórczych bloki węglowe miałby być stopniowo wycofywać. Pomysł ten nie został jednak wcielony w życie.

Bloki Elektrowni Siersza posiadają kontrakty na Rynku Mocy do końca 2025 roku, czyli są elementem systemu zapewniającego pokrycie prognozowanego zapotrzebowania odbiorców na prąd. W grudniu ub. roku Komisja Europejska, Parlament Europejski i Rada osiągnęły porozumienie w sprawie reformy rynku energii elektrycznej. Wśród najważniejszych elementów reformy znalazło się porozumienie dotyczące wydłużenia do końca 2028 roku wsparcia z mechanizmów mocowych dla bloków opalanych węglem.

Zmiana przepisów otwiera przed naszymi blokami, także tymi w Sierszy, szanse na wydłużenie Rynku Mocy, a co za tym idzie wydłużenie okresów ich eksploatacji. Pracujemy nad tym, żeby zapewnić możliwość funkcjonowania tej elektrowni po 31 grudnia 2025 roku - mówi Patrycja Hamera, rzeczniczka prasowa Tauron Wytwarzanie.

Derogacja może być przyznana na podstawie wniosku państwa członkowskiego, czyli możliwość jej zastosowania nie jest bezpośrednio zapewniona w przepisach, należy o nią wnioskować. O możliwości zastosowania odstępstwa od istniejących wymogów dotyczących limitów emisji będzie decydowała Komisja Europejska po ocenie wniosku państwa członkowskiego.

Prędzej czy później nieuniknione jest jednak odejście od spalania węgla w Elektrowni Siersza. Pytaniem pozostaje co dalej, jak zagospodarować potencjał tego miejsca. Od kilku lat przewija się kilka pomysłów. Jednym z nich jest budowa wielkiej farmy fotowoltaicznej na ternie 150 ha. Ta instalacja nie pozwoli na zachowanie zbyt wielu miejsc pacy, jednak gwarantowałaby utrzymanie funkcji związanej z produkcją energii. W ten sposób produkowana energia byłaby tańsza niż z węgla. Dla stworzenia takiej instalacji gotowa jest już pełna dokumentacja.

Znaczący przyrost mocy zainstalowanej w niesterowanych źródłach OZE, powoduje systematyczne pogarszanie się sytuacji ekonomicznej bloków węglowych. W kolejnych latach należy spodziewać się dalszego wzrostu mocy zainstalowanych w farmach wiatrowych i fotowoltaicznych, a co za tym idzie wzrostu produkcji OZE kosztem bloków węglowych. Bez odpowiedniego poziomu generacji i przy niskiej marży jednostkowej, nie ma możliwości pokrycia funkcjonowania tych elektrowni - wyjaśnia rzeczniczka Tauron Wytwarzanie.

Koncepcją na utrzymanie miejsc pracy, a także podtrzymanie wywarzania energii i ciepła jest budowa w tym miejscu spalarni odpadów. Temat ten wraca jak bumerang. Pierwsze podejście do próby stworzenia spalarni nie powiodło się, spotkało się ze sprzeciwem mieszkańców. Wówczas forsowana była koncepcja stworzenia instalacji polegającej na współspalaniu węgla i RDF-ów. Była to wówczas innowacyjna technologia i jeszcze niesprawdzona. Budowa tradycyjnej, nowoczesnej spalarni byłaby łatwiejsza do przeforsowania.

Należy zmierzyć się z tematem budowy zakładu termicznego przekształcania odpadów komunalnych. Na terenie Elektrowni Siersza znajduje się świetnie przygotowana infrastruktura dla takiej działalności. Budowa takiego zakładu pozwoliłaby utrzymać miejsca pracy - uważa burmistrz Trzebini.