Pierwsze Polki przybyły do KL Auschwitz z Tarnowa. 82. rocznicę I transportu obchodzono przy murze więziennym

O tym, że pierwszy transport więźniów do KL Auschwitz wyruszył z Tarnowa w czerwcu 1940 roku wie już niemal każdy z podręczników historii. Ale niewielu wciąż słyszało o tym, że również w Tarnowie - 27 kwietnia 1942 roku rozpoczął się szlak "kobiecych" transportów Polek do hitlerowskiego obozu zagłady.

Pierwszy z nich liczył 127 osób. Znalazło się w nim 58 tarnowianek i innych kobiet, które były przetrzymywane w tarnowskim więzieniu. Po drodze dołączyło do nich 69 kolejnych z więzienia na Montelupich w Krakowie.

- To były członkinie ruchu oporu, działaczki polskiego państwa podziemnego, które w czasie okupacji działały na różnych polach – jako kurierki, łączniczki, nauczycielki tajnego nauczania, osoby, które asystowały w inspektoracie. Ta rocznica to dobra okazja do tego, aby podkreślić to, że kobiety były nie mniej ważnymi uczestniczkami ruchu oporu niż mężczyźni, że aktywnie sprzeciwiały się temu, co zaproponował niemiecki totalitaryzm – zauważa Piotr Dziża, prezes fundacji Pro Patria Semper, która zorganizowała sobotnie uroczystości rocznicowe.

W gronie pierwszych Polek wywiezionych z Tarnowa do KL Auschwitz była Stefania Łącka, której proces beatyfikacyjny rozpoczął się ponad dwa lata temu. Zanim trafiła do obozu śmierci, przez rok była brutalnie przesłuchiwana na gestapo przy ul. Urszulańskiej, a potem w tarnowskim więzieniu.

Było ono wówczas jednym z największych. Zwożono do niego osoby z jednej czwartej obszaru okupowanej Polski. Dla większości z nich pobyt w Tarnowie stanowił jedynie etap na drodze ich wojennej gehenny.

Z Tarnowa wyruszyło do KL Auschwitz w sumie 15 transportów kobiet, na blisko 50 wszystkich, które miały swój początek w mieście pod Górą św. Marcina.

Wcześniej – w 1941 roku, miały miejsce dwa transporty do KL Ravensbrück. Liczyły one 177 polskich więźniarek politycznych, wśród których było 18 tarnowianek. Ich nazwiska znalazły się nowej tablicy, która zawisła na Ścianie Pamięci przy wejściu do ZK od strony ul. Konarskiego.

Fundacja Pro Patria Semper rozpoczęła już starania o to, aby w podobny sposób upamiętnić także uczestniczki pierwszego transportu Polek do KL Auschwitz. W IPN trwa kwerenda nazwisk, które mają zostać na niej umieszczone.

Podczas sobotnich uroczystości upamiętniono ofiary hitlerowskich obozów oraz złożono kwiaty i znicze przy Ścianie Pamięci.