Legnicka wielkopostna jałmużna, czyli „Chleb, śledź i grosz” w Wielki Piątek pod katedrą

Inicjatywa ta, przygotowana przez panie z Stowarzyszenia "Kobiety Europy" oraz Urząd Miasta, ma na celu kontynuację wiekowego zwyczaju pomagania ubogim poprzez ofiarowanie im chleba, śledzia i drobnej monety.

Wydarzenie zaplanowano na Wielki Piątek, 29 marca, o godzinie 13:30, na Rynku przy Katedrze. Poświęcenia pokarmów dokona legnicki biskup Andrzej Siemieniewski.

To właśnie w Wielki Piątek wieki temu rozdawano ubogim chleb, śledzie i grosz.

Grosz traktowany był jak talizman – wyjaśnia Elżbieta Chocholska, prezes Stowarzyszenia Kobiety Europy. - Przypinano go do ubrania i chronił właściciela przed chorobami. Kiedyś po takie dary przychodziło nawet 4000 ludzi.

Śledzie, podobnie jak w dawnych czasach, mają symboliczne znaczenie i utrwalone zostały w historii miasta, widoczne nawet w nazwach kamieniczek przy Rynku, zwanymi "Śledziówkami".

Tradycja "Chleba, śledzia i grosza" nawiązuje do kultu św. Jadwigi, gdzie od 552 lat, w Wielki Piątek, ubodzy pątnicy mogli otrzymać od urzędników książęcych wspomniane dary. Grosz, znany jako moneta św. Jadwigi, był szczególnie ceniony ze względu na swoje cudowne właściwości.

Historia legnickiej jałmużny, znanej jako Hedwigsstiftung, sięga 1469 roku i wiąże się z pobożnym działaniem Jadwigi, żony księcia Jana I lubińskiego. Potomkowie Jadwigi gorliwie podtrzymywali wielkopiątkową tradycję i co roku, w Wielki Piątek, na dziedzińcu Zamku Piastowskiego rozdawali ubogim chleb, śledzie i jadwiżańskie grosze. Z czasem liczba pątników napływających do miasta była tak duża, iż uznano to za zagrożenie. Z obawy przed zamieszkami rozdawnictwo przeniesiono za rzekę, do książęcego folwarku w Kartuzach. Legnicka tradycja jałmużnicza cieszyła na Śląsku tak wielką sławą, że przetrwała wygaśnięcie dynastii pierwszych królów Polski. Jej ostateczny kres położyło dopiero, w początku XVIII wieku, przejście Śląska pod panowanie pruskie.

Pomysł na odtworzenie tej tradycji powrócił do Legnicy ponad dwie dekady temu dzięki Stowarzyszeniu "Kobiety Europy" pod kierownictwem Elżbiety Chucholskiej.