Zmiana warty w krakowskim Kościele

Autor: Oskar Nowak

Abp Marek Jędraszewski nowym metropolitą krakowskim. Oto jego najsłynniejsze wypowiedzi

Kardynał Stanisław Dziwisz po 11 latach posługi odchodzi na emeryturę. Po kardynałach Wojtyle, Macharskim i Dziwiszu w Pałacu Arcybiskupim przy Franciszkańskiej 3 zamieszka gospodarz do tej pory niezwiązany z Krakowem. Nowym metropolitą krakowskim, decyzją papieża Franciszka, został dotychczasowy metropolita łódzki arcybiskup Marek Jędraszewski.

Dziennikarze czekający w kurii na pożegnalne słowa od ustępującego kardynała byli mocno zaskoczeni. W kuluarach mówiło się, że nowym metropolitą może zostać bp Józef Guzdek czy bp Grzegorz Ryś. Nominacja dla duchownego spoza krakowskiego Kościoła, powszechnie kojarzonego z Radiem Maryja, czyli tzw. Kościołem toruńskim, była sporą niespodzianką.

Kardynał Dziwisz wiek emerytalny, czyli 75 lat, osiągnął już w 2014 roku. Zgodnie z prawem kanonicznym złożył rezygnację z urzędu metropolity. Papież Franciszek zdecydował się odłożyć zmiany personalne do czasu po Światowych Dniach Młodzieży. Ten czas właśnie nastąpił.

- Witamy w naszej archidiecezji nowego arcypasterza. Zapewniamy go o oddaniu całego prezbiterium i ludu Bożego archidiecezji krakowskiej. Modlimy się o Boże błogosławieństwo w nowej misji - ogłosił wczoraj ustępujący metropolita.

Abp Jędraszewski w Krakowie jeszcze się nie pojawił. Nie wiadomo, kiedy oficjalnie obejmie rządy. Zgodnie z prawem kanonicznym w ciągu dwóch miesięcy musi się odbyć ingres nowego metropolity. Data na razie nie została ustalona. Do tego czasu kard. Dziwisz będzie pełnił funkcję administratora apostolskiego archidiecezji.

[g]11554784[/g][zaj_kat]

Kim jest abp Jędraszewski?

Nowy metropolita urodził się24 lipca 1949 r. w Poznaniu. Tam skończył podstawówkę i słynne I Liceum im. Karola Marcinkowskiego, a następnie studiował w latach 1967-1973 w Arcybiskupim Seminarium Duchownym i na Papieskim Wydziale Teologicznym (PWT). Święcenia kapłańskie przyjął w 1973 r. Pierwszą posadę dostał w parafii pw. św. Marcina w Odolanowie k. Ostrowa Wlkp., gdzie pracował jako wikary w latach 1973-1975.

Podczas swojej posługi kapłańskiej ks. Jędraszewski wiele czasu poświęcił nauce. W latach 1975-1979 studiował na Wydziale Filozofii Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie. Po powrocie do Polski w latach 1980-1996 był adiunktem na PWT w Poznaniu, a w latach 1980-1987 prefektem Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Poznaniu.

Podczas zdobywania kolejnych szczebli wykształcenia duchowny związany był z Krakowem - na Wydziale Filozoficznym Papieskiej Akademii Teologicznej w 1991 r. uzyskał habilitację. W 1996 r. został docentem na Papieskim Wydziale Teologicznym w Poznaniu.

W 1997 r. papież Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym Archidiecezji Poznańskiej. Święcenia otrzymał z rąk abp Juliusza Paetza (do dziś są przyjaciółmi).

Jednocześnie nadal rozwijał karierę naukową. W 1998 r. otrzymał nominację na stanowisko profesora nadzwyczajnego Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. W 2002 r. otrzymał tytuł profesora nauk teologicznych.

Na metropolitę łódzkiego został mianowany przez Benedykta XVI w lipcu 2012 roku. Od 2014 roku pełni funkcję zastępcy przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski.

Czas na Kraków

Ks. Dariusz Raś, proboszcz bazyliki Mariackiej, był wyraźnie poruszony ostatecznym odejściem kard. Dziwisza na emeryturę. O jego następcy nie chciał mówić wiele.

- Nowemu arcybiskupowi życzymy kontynuacji wszystkich ewangelicznych zamiarów, które się tutaj rozpoczęły. Przychodzi nowe pokolenie, nowi pasterze. Rozpoczynamy nowy rozdział - mówił ks. Raś.

Na pytania, jaki pasterz przychodzi, jakie będą jego najtrudniejsze zadania oraz czy Kościół łagiewnicki zostanie zdominowany przez toruński, kiwał tylko głową i odmawiał komentarza.

Przypomniał, że kard. Dziwisz zamknął rozdział związany ze św. Janem Pawłem II. - To, co pięknego pozostawia, to Uniwersytet Jana Pawła II, Sanktuarium Jana Pawła II oraz pracę na rzecz kanonizacji Jana Pawła II. To bezapelacyjnie zostaje - powiedział ks. Raś. Więcej już nie chciał powiedzieć. - Zrozumcie, jestem bardzo wzruszony - wyjaśniał.

Kontrowersje

Nowy metropolita budzi jednak też sporo kontrowersji. Zwłaszcza po tym, jak zradykalizował się po katastrofie smoleńskiej. Opowiada się za PiS, aktywnie komentuje bieżące życie polityczne i społeczne. Czasami bardzo ostro (wybrane cytaty obok).

Adam Szostkiewicz, publicysta „Polityki”, uważa nominację abpa Jędraszewskiego „za wielkie rozczarowanie”.

- W Kościele krakowskim mieliśmy do tej pory tradycję soborową Kościoła otwartego, którą reprezentowali poprzednicy na czele z Karolem Wojtyłą i Franciszkiem Macharskim. To był Kościół gotowy do dialogu z innymi ludźmi - mówi Szostkiewicz. Publicysta uważa, że postawa nowego metropolity z ostatnich lat jest zaprzeczeniem tej linii. - Abp Jędraszewski nie jest gotowy i chętny do żadnego dialogu z tymi, którzy mają inne zdanie - zaznacza.

Szostkiewicz przypomina kontrowersyjne momenty z Łodzi, jak chociażby wpuszczanie do łódzkiej katedry „bojówki skrajnej prawicy”.

- To ważne i symboliczne, kto zajmuje stanowisko metropolity krakowskiego. Czego się mamy spodziewać? Sztandarów ONR na Wawelu? Ten wybór z mojej perspektywy jest bulwersujący. Choć siły prawicowe, narodowo-katolickie są na pewno zadowolone - uważa.

Istotnie, z wyboru nowego metropolity cieszy się prawicowy publicysta, szef TV Republika, Tomasz Terlikowski.

- Skrętu w lewo nie będzie. Ewangeliczny, ortodoksyjny, antygenderowy kurs Kościoła w Polsce utrzymany. Chwała Panu! - tak skomentował nominację dla abpa Jędraszewskiego.

O nowym otwarciu w Kościele krakowskim mówi z kolei Marcin Przeciszewski, wieloletni prezes Katolickiej Agencji Informacyjnej.

- W Krakowie nastała nowa epoka. Liczę, że abp Jędraszewski wpisze się w wielki panteon krakowskich pasterzy. Ma ku temu wiele atutów - zaznacza. Jakich? - To wybitny naukowiec, filozof, intelektualista. Łączy to z byciem dobrym duszpasterzem i człowiekiem dialogu. Potwierdził to w swojej dotychczasowej posłudze, zwłaszcza w Poznaniu, a ostatnio w Łodzi - uważa Przeciszewski.

Papież Franciszek swoim wyborem zdecydował o swoistym zerwaniu tradycji, że metropolita krakowski wywodzi się stąd.

- To z pewnością stworzy niemałe wyzwanie dla nowego metropolity. To wysoko postawiona poprzeczka, ale miejmy nadzieję, że abp Jędraszewski sprosta zadaniu. Po udanych ŚDM przychodzi do Krakowa ktoś z nową energią, więc to też atut - przekonuje Przeciszewski.

Wybrane cytaty abpa Marka Jędraszewskiego

Patrząc na obecną sytuację kulturową Zachodu, odnosi się wrażenie, że coraz bardziej przesuwamy się w stronę smugi cienia. (…) Tam, gdzie nie ma ani światła, ani ciemności, gdzie wszystko pozbawione jest kształtu i wyrazu. Gdzie ginie rozeznanie prawdy i kłamstwa, dobra i zła.
Źródło: archidiecezja.lodz.pl, 14 października 2012

To nie ekonomia decyduje o przyszłości, ale rodzina. Rodzina, która zaczyna się od małżeństwa, a nie od wolnych związków.
Źródło: archidiecezja.lodz.pl, 14 października 2012

Bóg powołał mężczyznę i kobietę do wspólnego życia, do tego, żeby żyli w małżeństwie, żeby rodzili dzieci, żeby czynili sobie ziemię poddaną. Dzisiaj chodzi o to, żeby się bawić, żeby, takie modne słowo - „grillować” - to taka metafora współczesności. A po nas - niech będzie potop. Przy kwestionowaniu najbardziej - wydawałoby się - niepodważalnych zasad racjonalności, że ktoś jest kobietą lub mężczyzną.
Źródło: gazeta.pl, 17 listopada 2013

Jesteśmy poddawani ogromnej presji, której celem jest wyrzeczenie się Dekalogu i przykazań miłości Boga i bliźniego.
Źródło: archidiecezja.lodz.pl,17 lutego 2013,

Musimy być wiernymi przewodnikami stada.
Źródło: archidiecezja.lodz.pl,22 lutego 2013

_Mamy do czynienia w świecie zachodnim, w tym także i w Polsce, z wyraźnym nawrotem pogańskich praktyk, między innymi w postaci propagowanego w wielu szkołach, a nawet przedszkolach, tak zwanego „święta Halloween”. (…) Należy w pełni uświadomić sobie fakt, że swymi korzeniami „Halloween” sięga do pogańskich obchodów święta duchów i celtyckiego boga śmierci. Jest zatem świętem z gruntu antychrześcijańskim. (…) [Rodzice i wychowawcy] powinni chronić dzieci i młodzież przed obrazami grozy i strachu związanymi z tym pseudoświętem._Źródło: gosc.pl,27 października 2013

_Mogę sobie łatwo wyobrazić, że za jakiś czas, mam nadzieję, że tego nie dożyję, że w roku 2050 nieliczni biali będą pokazywani innym rasom ludzkim - tu, na terenie Europy - tak jak Indianie są pokazywani w Stanach Zjednoczonych w rezerwatach. Byli sobie kiedyś tacy ludzie, którzy tu zamieszkiwali, ale przestali istnieć na własne życzenie, ponieważ nie potrafili uznać tego, kim są od strony biologicznej. _Źródło: gazeta.pl, 17 listopada 2013

_Radością Zmartwychwstania musimy się dzielić z innymi i poprzez nią odróżniać od świata, który staje się coraz bardziej pogański._Źródło: archidiecezja.lodz.pl, 30 marca 2013

_Prawda o Smoleńsku, tak jak i o Katyniu, przebije się przez te zasieki kłamstw. Potędze kłamstwa przeciwstawiała się jedynie rodzinna ustna tradycja, przekazywana przez całe pół wieku w wielu polskich domach. Nigdy dotąd w całej swej ponad tysiąc lat liczącej historii państwo polskie nie zostało tak boleśnie doświadczone. _Źródło: wpolityce.pl, 10 kwietnia 2015

_To, co się dzieje, te czarne marsze, są przerażającą współczesną manifestacją cywilizacji śmierci. Chce się dzisiaj bronić antyewangelii. Można by powiedzieć, czarnej ewangelii._Źródło: newsweek.pl,3 października 2016

Abp Marek Jędraszewski został nowym metropolitą krakowskim. Zastąpi kardynała Dziwisza