Wakacje 2011 za granicą i w kraju: Ubezpieczenie zdrowotne na urlopie, EKUZ, jak korzystać

Wakacje Kraków 2011: Zobacz serwis specjalny

EUROPEJSKA KARTA UBEZPIECZENIA ZDROWOTNEGO (EKUZ)

Prawo do otrzymania EKUZ mają:
- osoby objęte w Polsce obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym oraz członkowie rodziny zgłoszeni do ubezpieczenia,
- osoby objęte ubezpieczeniem decyzją wójta (burmistrza, prezydenta) gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania,
- nieubezpieczone kobiety w okresie ciąży, porodu i połogu posiadające obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium RP,
- nieubezpieczone osoby posiadające obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium RP, które nie ukończyły 18 roku życia

wyjeżdżające w celach turystycznych, w celu odwiedzenia rodziny lub znajomych, w celu podjęcia studiów lub oddelegowane do pracy za granicę przez polskiego pracodawcę.

EKUZ jest wydawane także osobom uprawnionym na zasadach określonych przepisami o koordynacji - tj. osobom ubezpieczonym w krajach EFTA i zamieszkujących na terytorium Polski posiadającym formularz E109 lub E121.

JAK UZYSKAĆ EKUZ?

Karty są wydawane bezpłatnie, wystarczy złożyć wniosek z dołączoną kserokopią aktualnego dowodu ubezpieczenia (np. ZUS RMUA, legitymacji emeryta/rencisty lub decyzji ZUS o przyznaniu świadczenia, a dla członka rodziny dodatkowo potwierdzenie zgłoszenia do ubezpieczenia – ZUS ZCZA/ ZUS ZCNA). Druki wniosków są dostępne w Oddziale oraz na stronie internetowej: www.nfz-krakow.pl. EKUZ jest kartą osobistą, imienną. Jeśli za granicę wyjeżdża cała rodzina – musi złożyć wniosek dla każdej z osób (także dziecka).

Wnioski można złożyć osobiście lub przesłać faxem:
- Kraków, ul. Batorego 24 w (poniedziałki i środy w godz. 8.00 -18.00, pozostałe dni 8.00 - 16.00.), fax 12 28 99 336
- Nowy Sącz ul. Jagiellońska 52, fax. 18 442-29-55
- Nowy Targ, ul. Jana Kazimierza 22, fax. 18 264-95-81
- Tarnów Al. Solidarności 5-9, fax. 14 622-18-05

- wysłać pocztą
Małopolski Oddział Wojewódzki NFZ, ul. Józefa 21, 31-056 Kraków, z dopiskiem "Wniosek o wydanie EKUZ”

lub drogą elektroniczną wysyłając wniosek ze skanami dokumentów na adres: [email protected]. EKUZ można wówczas odebrać osobiście, przez osobę upoważnioną lub za pośrednictwem poczty - wystarczy zaznaczyć preferowaną formę na formularzu.

W przypadku osobistego zgłoszenia zazwyczaj karty wydawane są w tym samym dniu, jednak w okresach urlopowych zgłasza się więcej osób, mogą więc pojawić się kolejki. Wybierając wysyłkę pocztową, wniosek należy wysłać wraz załącznikami minimum 14 dni przed wyjazdem.

Termin ważności EKUZ zależy od kategorii ubezpieczonych - od 2 miesięcy do 5 lat (w przypadku emerytów i rencistów, „bezterminowych”). Jeżeli jednak w tym czasie pacjent utraci status osoby ubezpieczonej w NFZ, karta w tym samym dniu traci ważność. W przypadku korzystania z opieki medycznej po utracie ubezpieczenia, NFZ ma prawo domagać się zwrotu kosztów związanych z udzielonymi świadczeniami.

JAK KORZYSTAĆ Z EKUZ?

Zgłaszając się po pomoc medyczną należy możliwie jak najwcześniej pokazać kartę lekarzowi lub administracji szpitala. Najczęściej potrzebny jest w takiej sytuacji również dowód tożsamości. Pacjenci otrzymujący opiekę medyczną za granicą są traktowani tak samo, jak mieszkańcy danego kraju – w większości krajów UE/EFTA obowiązuje współpłacenie (część kosztów jest pokrywana przez pacjentów) które nie podlega finansowaniu przez NFZ.

Jeśli w czasie podróży osoba wymaga dializ nerek, tlenoterapii, specjalnego leczenia astmy, echokardiografii w przypadku przewlekłych chorób autoimmunologicznych oraz chemioterapii przed wyjazdem musi uzgodnić udzielanie tych świadczeń z placówką służby zdrowia w miejscu planowanego pobytu.

- Przed wyjazdem warto sprawdzić gdzie w pobliżu miejsca pobytu znajduje się najbliższa placówka medyczna działająca w ramach ubezpieczenia. EKUZ nie uprawnia do korzystania z komercyjnej służby zdrowia. Leczenie w prywatnych placówkach pacjent opłaca we własnym zakresie i nie może ubiegać się o refundację tych kosztów przez NFZ.

- W sytuacji, gdy pacjent nie ma przy sobie karty EKUZ, a stan zdrowia wymaga interwencji lekarskiej - szpital może się zwrócić do NFZ o wydanie Certyfikatu Zastępującego EKUZ.

- Przed urlopem warto sprawdzić, na jaki zakres bezpłatnej pomocy pacjenci mogą liczyć w danym kraju w razie wypadku lub nagłego zachorowania. Informacje na ten temat znajdują się na stronie: www.nfz.gov.pl/ue

- Karta EKUZ uprawnia do pomocy medycznej w nagłych przypadkach, nie upoważnia do leczenia planowego. Nie można posłużyć się kartą EKUZ, gdy celem wyjazdu jest zaplanowane wcześniej leczenie lub zabieg

- EKUZ nie jest dowodem ubezpieczenia uprawniającym do świadczeń zdrowotnych na terytorium Polski. Osoba ubezpieczona w NFZ może posługiwać się EKUZ wyłącznie w innych państwach członkowskich.

JAK UZYSKAĆ ZWROT KOSZTÓW LECZENIA PONIESIONYCH W KRAJACH UNII, JEŚLI NIE POSIADAMY PRZY SOBIE EKUZ?

W przypadku, kiedy osoba poniosła koszty leczenia w jednym z krajów UE/EFTA może starać się o ich zwrot, niezależnie od tego, czy posiadała przy sobie kartę EKUZ. NFZ zwraca wówczas koszt tych świadczeń, które w danym kraju przysługują bezpłatnie, refundacji nie podlegają dopłaty obowiązujące w danym kraju unijnym. Aby uzyskać zwrot kosztów po powrocie do Polski należy we właściwym Oddziale Wojewódzkim złożyć odpowiedni wniosek wraz z oryginałami rachunków i potwierdzeniem wpłaty. Szczegółowe informacje, dotyczące zasad otrzymania refundacji oraz wymaganych dokumentów, można znaleźć na stronie internetowej MOW NFZ www.nfz-krakow.pl.

URLOP W KRAJU

Będąc ubezpieczonym w Narodowym Funduszu Zdrowia mają Państwo prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej na terenie całego kraju. Warunkiem jest okazanie aktualnego dowodu ubezpieczenia zdrowotnego. Wyjeżdżając na wakacje w Polsce należy mieć go koniecznie ze sobą.

CO JEST DOWODEM UBEZPIECZENIA ZDROWOTNEGO?

- osoby zatrudnione na umowę o pracę: legitymacja ubezpieczeniowa ważna w miesiącu aktualizacji i następne 30 dni lub druk RMUA (wystarczy jego dolny odcinek)
- osoby prowadzące działalność gospodarczą: ostatni, aktualny dowód wpłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne (może być to również kopia przelewu bankowego)
- osoby ubezpieczone w KRUS: legitymacja wydana przez KRUS wraz z dowodem opłacenia składki za ostatni kwartał
- emeryci i renciści – ważna legitymacja potwierdzająca status
- osoby bezrobotne – aktualne zaświadczenie z Urzędu Pracy
- członkowie rodziny zgłoszeni do ubezpieczenia:

* jeśli jesteście pracownikami: legitymacja rodzinna, którą aktualizujecie na tych samych zasadach jak legitymację pracowniczą
* jeśli prowadzicie działalność gospodarczą: kopia dowodu wpłaty składki i potwierdzone zgłoszenie do ubezpieczania zdrowotnego – druk ZUS ZCZA/ZUS ZCNA.
* osoby, które ukończyły 18. rok życia dodatkowo powinny dysponować dokumentem potwierdzającym kontynuację nauki (ważna legitymacja szkolna, studencka albo zaświadczenie ze szkoły lub uczelni)

JAK POSTĘPOWAĆ, KIEDY NIE MAMY PRZY SOBIE DOWODU UBEZPIECZENIA

W nagłych przypadkach lekarz ma obowiązek udzielania świadczenia, nawet jeśli nie mamy przy sobie dowodu ubezpieczenia. W takiej sytuacji jesteśmy zobowiązani dostarczyć stosowny dowód w ciągu 7 dni. Jeżeli zaś nasz stan zdrowia okaże się na tyle ciężki, że zostaniemy zatrzymani w szpitalu, wówczas na dostarczenie zaświadczenia o tym, że jesteśmy ubezpieczeni mamy 30 dni, począwszy od pierwszego dnia pobytu w szpitalu. W przypadku leczenia planowego, dowód ubezpieczenia zdrowotnego musimy pokazać przed uzyskaniem świadczenia lub w tym samym dniu. W innym razie placówka obciąży nas kosztami.

GDZIE SZUKAĆ POMOCY W PRZYPADKU POGORSZENIA SIĘ SAMOPOCZUCIA?

Przebywając na urlopie poza miejscem zamieszkania, możemy korzystać z różnych form świadczeń:
- lekarz podstawowej opieki zdrowotnej: możemy się zgłosić do dowolnej przychodni działającej w miejscu pobytu na terenie całego kraju, gdzie pomoc jest udzielana od poniedziałku do piątku od 8.00 do 18.00. Tam też uzyskamy informacje, gdzie szukać pomocy w godzinach wieczornych i w nocy. Warto pamiętać, że jeżeli podczas urlopu przebywamy na terenie gminy, w której mieszkamy lub jednej z gmin sąsiadujących, chcąc uzyskać świadczenie musimy się zgłosić do swojego lekarza pierwszego kontaktu. Przychodnia podstawowej opieki zdrowotnej nie może choremu odmówić pomocy z powodu zadeklarowania do lekarza w innej miejscowości czy województwie. NFZ osobno rozlicza takich pacjentów.

- szpitalny oddział ratunkowy, izba przyjęć: w razie nagłego urazu lub zachorowania mamy do dyspozycji dowolną szpitalną izbę przyjęć lub w szpitalny oddział ratunkowy w całym kraju. Nie może żadna placówka odmówić ze względu na rzekomą rejonizację. Oddziały te nie zastępują lekarza podstawowej opieki zdrowotnej ani lekarza poradni specjalistycznej. Lekarz kieruje wyłącznie na badania i konsultacje niezbędne ze względu na stan nagłego zagrożenia życia lub nagłego, poważnego zagrożenia zdrowia

- pogotowie ratunkowe: W sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia lub w innych stanach nagłych, powinniśmy wezwać karetkę pogotowia ratunkowego dzwoniąc na numer 999 lub 112

CZY DZIECKO BĘDZIE MIEĆ ZAPEWNIONĄ OPIEKĘ PODCZAS KOLONII?

Na obozach i koloniach opiekę medyczną dziecku zobowiązany jest zagwarantować organizator imprezy. Gdy tak się nie stanie, zawsze można skorzystać z pomocy miejscowego lekarza, który ma podpisaną umowę z NFZ. Warto to sprawdzić przed wyjazdem na kolonię. Jeżeli organizator o to nie poprosił, powinniśmy przekazać mu numer PESEL dziecka, który jest niezbędny przy pierwszorazowej wizycie u lekarza. Warto też zrobić kopię jego dowodu ubezpieczenia. Jeśli dziecko cierpi na chorobę przewlekłą, należy pamiętać o zaopatrzeniu go w zażywane przez nie dotychczas leki i pisemnie poinformować opiekunów, na jakie leki lub na co dziecko jest uczulone.

WAKACJE POZA GRANICAMI Unii Europejskiej, SZCZEPIENIA

Ubezpieczenie opłacane w Polsce poza krajem jest akceptowane tylko w krajach UE i EFTA. Aby bezpiecznie spędzić urlop poza tymi krajami należy wykupić komercyjne ubezpieczenie, a wcześniej ustalić, co dokładnie powinno ono obejmować. Osoby wyjeżdżające na wakacje zorganizowane przez biura podróży powinny otrzymać takie informacje u organizatora. Przed wyjazdem – szczególnie do krajów egzotycznych warto sprawdzić, czy i na co należy się zaszczepić i pamiętać, że należy to zrobić odpowiednio wcześniej.

W ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego w Narodowym Funduszu Zdrowia, osobom ubezpieczonym przysługują szczepienia ochronne. W Polsce bezpłatne szczepienia możliwe są tylko te, które zaliczane są do szczepień obowiązkowych. Nie chronią one jednak przed ryzykiem zachorowania na którąś z tropikalnych chorób – nieobecnych w Polsce lub w Europie, a częste w kraju do którego się wybieramy.

O pomoc i informację na ten temat można poprosić swojego lekarza POZ, lekarza specjalistę chorób zakaźnych lub medycyny tropikalnej (niezbędne jest skierowanie wystawione przez lekarza POZ). Warto pamiętać, że zgodnie z art. 13 Ustawy o turystyce z 23 sierpnia 1997 roku, biura podróży, które organizują wypoczynek mają obowiązek poinformować swoich klientów o chorobach zakaźnych, występujących w danym regionie, sposobach zapobiegania im i możliwościach uzyskania odpowiedniej opieki medycznej.

PODRĘCZNA APTECZKA, LEKI

Przed wyjazdem na wakacje warto przejrzeć i uzupełnić zawartość apteczki - co pozwoli zapobiec przeobrażeniu się ewentualnych drobnych niedogodności w problemy uprzykrzające nam letnie podróże. Osoby, które cierpią na choroby przewlekłe i biorą regularnie leki, powinny pamiętać, by zaopatrzyć się w ich odpowiedni zapas. Aby uniknąć problemów związanych z ich brakiem, przed wyjazdem warto odwiedzić swojego lekarza POZ lub specjalistę i poprosić o receptę, którą możemy zabrać ze sobą lub zrealizować przed wyjazdem.

Warto pamiętać, że recepta ma ograniczoną ważność. Termin realizacji recepty nie może przekroczyć 30 dni od daty jej wystawienia, a recepty na antybiotyki oraz recepty wystawione w ramach pomocy doraźnej nie może przekroczyć 7 dni od daty jej wystawienia. Jeśli będziemy próbowali uzyskać receptę na leki związane z chorobą przewlekłą w miejscu wypoczynku, lekarz ma prawo odmówić jej wystawienia, jeśli nie przedstawimy mu zaświadczenia od swojego lekarza POZ lub specjalisty zaświadczenia o schorzeniu i zażywanych przez nas lekach.

Kolejnym krokiem jest zaopatrzenie się w podstawowe materiały opatrunkowe i inne niezbędne przedmioty.

Warto zabrać ze sobą:
- plastry z opatrunkiem w różnych rozmiarach,
- zwykły plaster na „kółku" (bez opatrunku),
- jałowe gaziki,
- watę kosmetyczną,
- bandaż tkany,
- bandaż elastyczny,
- nożyczki,
- pęsetę,
- termometr lekarski.

Przed podróżą warto kupić:
- krem do opalania z wysokim filtrem,
- żel lub piankę łagodzącą poparzenia słoneczne,
- wodę utlenioną,
- spirytus salicylowy,
- jednorazowe gaziki do dezynfekcji skóry,
- repelenty, czyli środki przeciwko komarom i kleszczom,
- preparat łagodzący świąd po ukąszeniu owada,
- zasypkę przeciwko odparzeniom,
- żel przeciwbólowy,
- żel na stłuczenia i obrzęki.

W apteczce przydadzą się również:
- środki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe,
- środki na dolegliwości żołądkowo-jelitowe,
- środki pomocne przy przeziębieniu czy grypie,
- środki do walki z objawami alergii.

POMOC DORAŹNA

W każdym przypadku subiektywnego poczucia zagrożenia życia majmy prawo do świadczeń pomocy doraźnej, które udzielane są bez skierowania przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego w szpitalnych izbach przyjęć lub w szpitalnych oddziałach ratunkowych (SOR). W przypadku zagrożenia życia palcówka ma obowiązek udzielić nam pomocy bez względu na to, czy mamy przy sobie dowód ubezpieczenia i czy jest to placówka, która ma podpisaną umową z NFZ.

Pogotowie ratunkowe
W sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia (np. utrata przytomności, zaburzenia świadomości, drgawki, nagły, ostry ból w klatce piersiowej, nasilona duszność, uporczywe wymioty, ostre i nasilone reakcje uczuleniowe, rozległe oparzenia, udar cieplny, porażenie prądem, agresja spowodowana chorobą psychiczną) lub w stanach nagłych, możemy wezwać karetkę pogotowia ratunkowego (numer alarmowy: 112 lub 999).

Leczenie szpitalne
W stanach bezpośredniego zagrożenia życia wszystkie świadczenia zdrowotne udzielane są bez skierowania. W okresie leczenia szpitalnego świadczeniodawca zobowiązany jest zapewnić nam bezpłatnie niezbędne badania diagnostyczne, leki i wyroby medyczne. Zabronione jest wystawianie pacjentowi w trakcie jego pobytu w szpitalu recept na leki, preparaty diagnostyczne, wyroby medyczne do realizacji w aptekach ogólnodostępnych oraz zleceń na środki pomocnicze (np. pieluchomajtki czy pieluchy anatomiczne).

Kontrola po udzieleniu pomocy w trybie doraźnym
Jeśli lekarz, który udzielił nam pomocy w trybie doraźnym zleci kontrolę u specjalisty w konkretnym terminie, mamy prawo zostać przyjęci w poradni specjalistycznej zgodnie z wyznaczonym dniem, który powinien zostać zaznaczony na skierowaniu, bez względu na listę oczekujących. Aby uniknąć trudnych sytuacji, warto ustalić to w poradni wcześniej, dzięki czemu poradnia będzie miała czas na przeorganizowanie pracy.

NAJCZĘSTSZE ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z WYPOCZYNKIEM LETNIM

Porażenie cieplne
Następuje wówczas, gdy organizm znacznie obciążony podczas silnego upału przy niedostatecznym parowaniu potu, traci dużą ilość płynu.
Objawy: zaczerwienienie skory, obfite poty i ogólne osłabienie; zwiastunami porażenia są: pragnienie, zawroty głowy i mroczki przed oczyma; temperatura ciała prawidłowa; wybitna bladość, zimna skora, uczucie marznięcia ze skłonnością do dreszczy; szybkie, słabe tętno.
Czynności ratujące: ułożenie w cieniu; pozycja przeciwwstrząsowa (nogi uniesione na wysokość około 30-40 cm powyżej poziomu głowy); okrycie porażonego; chłodna woda do picia; unikanie wysiłku fizycznego.

Porażenie słoneczne (dawniej: udar słoneczny)
Następuje podrażnienie opon mózgowych i mózgu przez bezpośrednie działanie promieni nadfioletowych. Porażenie słoneczne może wystąpić równocześnie z udarem cieplnym i wówczas objawy obu tych schorzeń nawarstwiają się.
Przyczyna porażenia słonecznego: brak nakrycia głowy.
Objawy: pąsowa i gorąca skora twarzy będąca w jaskrawym kontraście z zimną i bladą skorą na ciele; chory zachowuje się niespokojnie i wykazuje cechy zaburzenia orientacji; skarży się na ból głowy; sztywny kark i mdłości mogą powodować wymioty; zaburzenia świadomości mogące przejść w utratę przytomności; u małych dzieci już samo wystąpienie wysokiej gorączki skłania do rozpoznania porażenia słonecznego.
Czynności ratujące: przeprowadzić porażonego ze słońca w cień i rozpiąć ubranie; gdy pacjent jest przytomny, układa się go z uniesioną głową i tułowiem; za pomocą mokrych, często zmienianych okładów należy ochłodzić głowę, także poprzez wachlowanie; gdy pacjent jest nieprzytomny najpierw badamy czynność oddechową i, w zależności od wyniku, układamy chorego na boku lub podejmujemy sztuczne oddychanie.

Udar cieplny
Jest to nagromadzenie się nadmiernej ilości ciepła w organizmie. Sytuacja często spotykana w gorącym i wilgotnym klimacie lub pomieszczeniach, gdzie wilgotność względna przekracza 75%. W takich warunkach wydzielanie potu drastycznie spada, a co za tym idzie, zmniejsza się oddawanie ciepła do otoczenia.
Objawy: szybko rośnie temperatura ciała; skora staje się sucha, zaczerwieniona i gorąca; występują objawy obrzęku mózgu: zaburzenia orientacji, chwiejny chód, tępy wyraz twarzy, drgawki, ból i zawroty głowy; mrowienie kończyn, utrata przytomności i zaburzenia oddechu.
Czynności ratujące: przeniesienie chorego w chłodne, ocienione miejsce; ułożenie chorego z uniesionym tułowiem i głową - jeśli nie utracił przytomności; w razie utraty przytomności - chorego kładziemy na boku lub, po zbadaniu oddechu, przystępujemy do sztucznego oddychania; obniżamy temperaturę ciała za pomocą wszelkich możliwych środków (bez gwałtownego ochładzania); częsta kontrola czynności życiowych i zachowanie spokoju. Jeżeli pierwsza pomoc nie będzie skutkowała i stan chorego się nie zmieni lub pogorszy należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem lub wezwać pogotowie ratunkowe.

Zostań Miss Lata Małopolski 2011!**Czekają fantastyczne nagrody. Zgłoś się już dziś!**

Kochasz góry?**Wybierz najlepsze schronisko Małopolski!**

Urządź się w Krakowie!**Zobacz, jak to zrobić!**

Codziennie rano najświeższe informacje, zdjęcia i video z Krakowa! Zapisz się do newslettera!