Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kraków stanie miastem wolnym od plastiku? Oddolna akcja

Redakcja
Aneta Zurek / Polska Press
Unia Europejska nakazuje państwo członkowskim redukcję plastiku. W Krakowie ruszyła oddolna akcja ku temu zmierzająca. Na początku obejmie uczelniane lokale gastronomiczne, a potem pozostałe lokale. Bo to właśnie w gastronomii używa się sporo jednorazowych produktów plastikowych, których używania chce ograniczyć UE. Czy Kraków stanie się miastem wolnym od plastiku?

Plastik zalewa świat w ogromnych ilościach. Żeby ograniczyć jego produkcję i używanie, Unia Europejska przyjęła dyrektywę, która państwom członkowskim nakazuje ograniczenie używania 10 najbardziej szkodliwych produktów.

W Krakowie w związku z tym narodziła się akcja „Nie! dla plastiku”, która ma na celu edukować, informować i zmieniać przyzwyczajenia ludzi, tak aby ograniczyć użycie plastiku w życiu codziennym.

Na pierwszy ogień idą lokale gastronomiczne i stosowane w nich jednorazowe produkty plastikowe. W całej akcji chodzi nie o piętnowanie czy krytykowanie, ale o zwiększanie świadomości i wpłynięcie na nas wszystkich, tak aby uratować świat przed zalewem plastiku.

Martwe wieloryby na plażach, w których żołądkach znajdowane są tony plastiku. Ptaki duszone od środka jednorazowymi reklamówkami. Płonące w Polsce masowo wysypiska śmieci, gdzie lwią część stanowią odpady plastikowe. Tak coraz częściej wygląda obraz współczesnego świata, także u nas. Wspomniane wysypiska płonęły chociażby w Skawinie pod Krakowem, a szkodliwe opary z dymu wdychaliśmy wszyscy.

"Nie! dla plastiku", czyli oddolna akcja z udziałem studentów

- Plastiku jest bardzo dużo, a jego ilość ciągle wzrasta. Zajmuje dużą objętość, ale jest materiałem lekkim. Plastiku używa się do wytwarzania produktów jednorazowych. Panuje i zalega wszędzie, a tak przecież nie musi być - mówi profesor Małgorzata Grodzińska-Jurczak, biolożka i koordynatorka prac Zespołu Ochrony Przyrody i Edukacji Środowiskowej w Instytucie Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, inicjatorka akcji „Nie! dla plastiku”. Prowadzi ją wraz ze studentami różnych kierunków (najbardziej zaangażowani w akcję są Wojciech Dybek, ochrona środowiska UJ i Anna Jurczak, psychologia UJ).

- Nie trzeba być naukowcem czy studentem, żeby wymyślić, że bardzo duża ilość produktów jednorazowych z plastiku znajduje się w różnego rodzaju lokalach gastronomicznych. Zaczęliśmy od stołówek i uczelnianych bistro - mówi prof. Grodzińska-Jurczak. Podstawą akcji ma być informowanie, edukacja i próba zmiany przyzwyczajeń. Nie tylko właścicieli lokali, ale nas wszystkich. - Temu celowi służy założona przez nas strona internetowa niedlaplastiku.pl i zamieszczona na niej ankieta - dodaje profesor.

- Chcemy zachęcić jak największą liczbę ludzi, aby będąc w jakimkolwiek lokalu gastronomicznym, nawet na stacji benzynowej, zwracać uwagę, czy są kubki jednorazowe, czy są mieszadełka plastikowe czy drewniane.

Po tym należy wypełnić ankietę, dzięki czemu stworzymy statystyki i będziemy wiedzieć, jakie rodzaje plastiku pojawiają się w zależności od rodzaju lokalu (np. bistro, pub, restauracja, foodtruck) czy wielkości miejscowości, w której się znajduje - wyjaśnia prof. Grodzińska-Jurczak. Ankiety są w pełni anonimowe, a nazwy lokali gastronomicznych nie będą publikowane i będą wykorzystane tylko do analizy wyników akcji. - Nie chcemy nikogo piętnować ani karać, tylko przygotować do zmiany przyzwyczajeń używania i kupowania plastiku - dodaje.

Najpierw uczelnie, potem Kraków i cała Polska

Prof. Grodzińska-Jurczak i jej studenci skupią się najpierw na lokalach gastronomicznych na krakowskich uczelniach. Chcą jednak, żeby była to akcja nie ograniczająca się tylko do uczelni, ani samego Krakowa, ale objęła cały kraj. Jest na to szansa, bo do akcji przyłącza się coraz więcej studentów, np. z kierunku geografia UJ. Następnym etapem akcji będzie opracowanie programów warsztatów na temat jak ograniczyć ilość plastiku.

- Nie chcemy wywierać presji, ale chcemy przygotować jak największą grupę osób do życia z mniejszą ilością plastiku na co dzień - zaznacza profesor. - Jestem naukowcem, ale w tej sprawie występuję jako popularyzator nauki, co uważam za swój obowiązek zawodowy, i jako osoba, która chce żyć w czystym środowisku. „Nie! dla plastiku” to typowy przykład oddolnej inicjatywy - dodaje.

Statystyczny Polak wytwarza ok. 300 kg odpadów na rok. To mniej o średnio 100 kg w porównaniu do mieszkańca najbardziej rozwiniętych gospodarczo krajów Europy. - Nie możemy być jednak z tego do końca dumni. W Danii i Niemczech plastik jest dobrze segregowany i później spalany w specjalnych instalacjach termicznych. W przypadku Polski jedynie około 30 proc. odpadów zostaje poddane recyklingowi, a duża ich część wywożona jest na składowiska odpadów. Tym się różnimy od krajów, które używają nawet więcej plastiku, że my go mało przetwarzamy - wyjaśnia prof. Grodzińska-Jurczak.

Teraz Polska będzie musiała poprawić te statystyki. W marcu weszła w życie Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej w sprawie ograniczenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko. W ciągu najbliższych paru lat mamy doprowadzić do likwidacji używania PET-ów i znacznego ograniczenia użytkowania 10 produktów, które są najbardziej szkodliwe dla środowiska. Czyli głównie opakowań jednorazowych takich jak kubki plastikowe, talerzyki, sztućce, słomki, ale też pałeczki do uszu, tampony.

- Chodzi o to, by mniej produkować i używać plastiku. Konieczna więc jest większa świadomość nas wszystkich co do wpływu odpadów na stan środowiska. Chodzi o zasadę 3 R - reduce, reuse i recycle (ograniczać, używać ponownie i przetwarzać) - mówi prof. Małgorzata Grodzińska-Jurczak.

Policz, ile zużywasz plastiku

Według różnych szacunków, każdego roku do oceanów wyrzucanych jest od 4,8 do nawet 12,7 milionów ton plastiku. Do 2050 r. będziemy mieli więcej odpadów plastikowych niż ryb. Do tego przyczynia się każdy z nas. Każdy z nas może też zredukować ilość plastiku w codziennym życiu. Dzięki specjalnemu kalkulatorowi (dostępny na stronie internetowej omnicalculator.com) możemy obliczyć, ile zużywamy plastiku rocznie, miesięcznie czy tygodniowo. Wystarczy wpisać liczbę zużywanych butelek PET, plastikowych torebek, kubków po jogurtach, plastikowych patyczków higienicznych czy szczoteczek do zębów.

Dzięki temu obliczymy, ile kilogramów plastiku zużywamy łącznie w ciągu roku i całego życia. Plastikowy kalkulator odpadów bierze pod uwagę tylko podstawowe produkty - nasze zużycie tworzyw sztucznych może być znacznie wyższe, jeśli dodamy też inne produkty. Otrzymana liczba być może skłoni nas do zmiany swoich nawyków i redukcji plastiku z naszego życia chociaż częściowo.

WIDEO: "Musimy cały czas mieć z tyłu głowy, że zmiany klimatyczne już następują". Zielony Tydzień Unii Europejskiej w Warszawie

Źródło: Agencja TVN/x-news

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo

Materiał oryginalny: Kraków stanie miastem wolnym od plastiku? Oddolna akcja - Gazeta Krakowska

Wróć na krakow.naszemiasto.pl Nasze Miasto