Kraków. Bezpłatne badania? Ale dopiero od kwietnia

- W grudniu moje dziecko, za darmo dzięki programowi, przyjęło pierwszą dawkę szczepionki na pneumokoki. Poszłam zapisać je na kolejny zastrzyk i okazało się, że nie mogę tego zrobić - opowiada Ewa Podgórska. - Termin dziecko ma wyznaczony, więc będę musiała zapłaciź za zabieg, a u mnie się nie przelewa - dodaje. Jedna dawka szczepionki to koszt nawet 370 zł.

Dzięki programowi mieszkańcy mogą szybko trafić do specjalisty z różnych dziedzin medycyny, bez kolejek, skierowań, i co najważniejsze opłat. Gmina wydaje rocznie na ten cel około miliona złotych i wyręcza tym samym NFZ.

Na razie jednak konsultuje potrzebne do uruchomienia programu dokumenty, dopiero przymierza się do ogłoszenia konkursu na placówki medyczne, które będą badać mieszkańców. Choć rada miasta przegłosowała program już wpołowie grudnia zeszłego roku, ma on ruszyć dopiero w kwietniu.

Mieszkańcy dziwią się, że ciągle nie wystartował program darmowych badań oraz zabiegów „Zdrowy Kraków” finansowany przez gminę od lat. Korzysta z niego kilkadziesiąt tysięcy osób rocznie. Przyzwyczaili się, że już od stycznia można było dostać się do specjalistów z różnych dziedzin omijając kolejki w przychodniach lub unikając płacenia za wizyty w prywatnych lecznicach. Teraz mamy połowę lutego, a program nie funkcjonuje.

Urzędnicy tłumaczą, że co trzy lata program rusza później, zasłaniają się konieczną biurokracją, ale nie poinformowali o tym krakowian. Dopiero ogłoszą konkurs na placówki zdrowia, które wezmą udział w programie. Może on rozpocząć się dopiero w kwietniu.

Pani Ewa Podgórska w grudniu zeszłego roku skorzystała z programu i za darmo zaszczepiła w szpitalu im. św. Ludwika swoje małe dziecko przeciwko pneumokokom. - Mój synek miał jednak przyjąć kolejną dawkę już w nowym roku. Poszłam do szpitala zapisać go na zabieg w ramach programu i usłyszałam, że ten już nie funkcjonuje. Nie rozumiem tego - mówi pani Ewa. - Teraz muszę już zapłacić za drugą dawkę, bo wyznaczono termin szczepienia. Szkoda, że gmina o to nie zadbała - dodaje.

A koszt jednej dawki takiej szczepionki waha się od 270 do 370 zł. Potrzebne są dwa lub nawet trzy zastrzyki, w zależności od wieku dziecka.

Przykład pani Ewy może być jednym z wielu, bo rocznie z programu korzysta około 30 tysięcy osób, a gmina wydaje na ten cel około miliona złotych. Równocześnie realizowany jest Miejski Program Ochrony Zdrowia Psychicznego, który też nie ruszył. Usługi są dostępne w 60 placówkach leczniczych w mieście.

Badania i zabiegi, które finansuje miasto często nie są dotowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, a w ramach miejskiego programu pacjenci nie muszą za nie płacić. Ponadto można dzięki nim szybko dostać się do specjalisty, a wcześniej zostać kompleksowo przebadanym.

- W ramach programu prowadziliśmy np. badania wczesnego wykrywania raka prostaty u mężczyzn czy też wykrywania zaburzeń metabolizmu kostnego u kobiet. Program gminy pomaga ominąć część procedur związanych z dostaniem się do lekarza, jest bardzo korzystny, cieszy się popularnością - mówi prof. Ewa Kucharska, dyrektor Centrum Medycznego Vadimed. - Nic nie wiem o tym, co z nim będzie w tym roku.

Nie wiedzą też pacjenci, którzy przyzwyczaili się, że program w ciagu ostatnich dwóch lat ruszał w styczniu. Urzędnicy tłumaczą się tym, że trwa on trzy lata, ale w pierwszym roku trzyletniego cyklu musi zostać jeszcze przygotowany.

- Gmina zawiera umowy z przychodniami i szpitalami na trzy lata, aby w drugim i trzecim roku realizacji programu możliwe było wykonywanie badań od stycznia - mówi Jan Machowski z biura prasowego magistratu.

Na razie takich umów nie zawarto, bo nie ogłoszono też konkursu, by wyłonić placówki medyczne. Urzędnicy tłumaczą, że aby go przeprowadzić, musieli mieć zabezpieczone pieniądze na program w budżecie miasta na 2016 r. Budżet rada miasta uchwaliła jednak już w połowie grudnia, podobnie jak sam program „Zdrowy Kraków” na lata 2016-2018.

- Wcześniejsze zawieranie umów jest obarczone sporym ryzykiem, choć formalnie jest to możliwe na podstawie projektu budżetu - przyznaje Machowski i zapewnia, że pieniądze teraz są już zabezpieczone i nie w nich tkwi problem.

Prezydent musi jednak wydać jeszcze zarządzenia w sprawie kryteriów konkursu, powołania komisji konkursowej, podziału środków na poszczególne badania. W toku jest konsultowanie tych dokumentów z radnymi miejskimi i środowiskami lekarskimi. Trzeba było zasięgnąć też opinii ministra zdrowia, bo zmieniły się niektóre przepisy.

Urzędnicy zakładają, że konkurs zostanie ogłoszony po 22 lutego. Wyłanianie placówek medycznych potrwa co najmniej dwa miesiace. Gmina przypomina, że w 2013 roku program wystartował dopiero od sierpnia, ale liczy, że w tym roku uda się go uruchomić w kwietniu.

Program „Zdrowy Kraków” funkcjonuje w mieście już od 2004 roku. Od tego czasu skorzystało z niego ok. 530 tys. mieszkańców Krakowa. Na jego realizację przeznaczono z budżetu miasta łącznie 24 mln zł.

W latach 2016-2018 będzie można skorzystać z badań w następujących dziedzinach ochrony zdrowia:

1. Prewencja otyłości, cukrzycy typu 2, nadciśnienia i miażdżycy

2. Profilaktyka astmy i chorób alergicznych młodzieży szkolnej

3. Wyrównywanie dostępności opieki zdrowotnej w miejscu nauczania i wychowania

4. Profilaktyka następstw dysplazji stawów biodrowych

5. Profilaktyka próchnicy u dzieci

6. Szczepienia ochronne przeciw grypie po 65. roku życia

7. Prewencja i wykrywanie chorób układu krążenia

8. Profilaktyka zakażeń meningokokowych dla dzieci w wieku od 12 do 24 miesięcy

9. Profilaktyka zakażeń pneumokokowych dla dzieci w wieku do 3 lat,

10. Profilaktyka wad postawy u dzieci

11. Profilaktyka głębokich, nawracających zaburzeń psychicznych (GZP).

12. Profilaktyka i terapia dzieci z autyzmem