Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Co oznaczają słowa beatyfikacja, kanonizacja, błogosławiony?

Jadwiga Jenczelewska
arc.
Słowa beatyfikacja, kanonizacja, błogosławiony, Sługa Boży weszły do naszego codziennego słownika. Ale czy na pewno wiemy, co one oznaczają, a tym bardziej - jaka jest między nimi różnica? O znaczeniu tych słów - pisze Jadwiga Jenczelewska.

Uczestniczymy w wielkim wydarzeniu, jakim jest beatyfikacja Jana Pawła II i od razu pytamy: kiedy będzie kanonizowany? Jaka jest różnica między beatyfikacją a kanonizacją? Czy błogosławiony to tyle samo co święty? Czasem ktoś używa zamiennie tych pojęć, jakby między nimi nie było różnicy. A przecież tak nie jest. Warto poznać znaczenie tych słów, bo będą nam teraz potrzebne.

Beatyfikacja

- stanowi jeden z etapów postępowania kanonizacyjnego, czyli beatyfikacja zmierza do kanonizacji danej postaci. Słowo pochodzi z języka łacińskiego (beatificare - wyróżniać, czynić szczęśliwym) - a oznacza akt kościelny wydawany przez Kościół katolicki, uznający osobę zmarłą za błogosławioną, zezwalający na publiczny kult Sługi Bożego, ograniczony do jakiegoś kraju, miasta, regionu, diecezji. Taki akt wydaje się po pozytywnym rozpatrzeniu procesu beatyfikacyjnego. Beatyfikacja różni się od kanonizacji tym, że nie nakazuje, lecz zezwala na kult publiczny lokalny i nie jest aktem papieskim definitywnym, ponieważ jest otwarta na ewentualną kanonizację i jest jednocześnie obowiązkowym etapem w drodze do kanonizacji. Formalnymi wymogami do beatyfikacji jest stwierdzenie heroiczności cnót albo męczeństwa za wiarę oraz jednego cudu dokonanego za wstawiennictwem Sługi Bożego po jego śmierci. W przypadku męczeństwa można jednak prosić o dyspensę od cudu wymaganego do beatyfikacji.

Proces beatyfikacyjny

Proces beatyfikacyjny może się rozpocząć najwcześniej 5 lat po śmierci kandydata, lecz decyzją papieża okres ten może ulec skróceniu - i tak było w przypadku Matki Teresy z Kalkuty, Jana Pawła II i Łucji dos Santos (zakonnicy portugalskiej, która była świadkiem objawień maryjnych w Fátimie w 1917 r.). Proces beatyfikacyjny obejmuje dwa etapy: najpierw postępowanie w diecezji, a następnie w Kongregacji do spraw Świętych w Rzymie. Dokumentacja zbierana jest na szczeblu lokalnym, w diecezji, do której należał kandydat. Następnie wniosek o beatyfikację przekazany jest Stolicy Apostolskiej, gdzie rozpatruje go specjalna komisja. Kluczowymi momentami procesu są: stwierdzenie heroiczności cnót Sługi Bożego oraz kanoniczne potwierdzenie, że za jego wstawiennictwem dokonał się co najmniej jeden cud. Brane są pod uwagę jedynie cuda, które miały miejsce po śmierci kandydata na ołtarze.

* SPECJALNY SERWIS PAPIESKI - TYLKO W DZIENNIKU ZACHODNIM

* CZYTAJ NAJNOWSZE WIADOMOŚCI Z PRZYGOTOWAŃ DO UROCZYSTOŚCI BEATYFIKACJI JANA PAWŁA II

* ZOBACZ ARCHIWALNE FILMY Z PAPIEŻEM JANEM PAWŁEM II

Kanonizacja

W prawie kanonicznym kanonizacja jest ostatecznym aktem papieskim, przez który osoba zaliczona uprzednio do błogosławionych, zostaje wpisana do katalogu świętych i której papież poleca oddawać kult publiczny kościelny należny osobom świętym. Dopiero w 1146 roku Eugeniusz III, przy okazji kanonizacji cesarza Henryka II (zm. 1024), zastrzegł prawo kanonizacji wyłącznie dla papieży. Kanonizacja jako kult w Kościele sformułowana została w 1234 roku, a jej ramy prawne spisano w 1625 i 1632 roku.

Do kanonizacji wymaga się jednego cudu uzyskanego za wstawiennictwem błogosławionego po jego beatyfikacji i zatwierdzonego zgodnie z przepisami. Obecnie procedura kanonizacyjna regulowana jest przez konstytucję apostolską Divinus Perfectionis Magister, wydaną 25 stycznia 1983 r. przez papieża Jana Pawła II. Podstawowym faktem świadczącym, że dana osoba jeszcze za życia, a najczęściej po śmierci, cieszy się szczególnymi względami u Boga, były czynione przez nią cuda. Te podstawowe aspekty świętości - przykładne życie i zaistniałe cuda za wstawiennictwem świętego - stanowią podstawę także w obecnej procedurze kanonizacyjnej.

Proces kanonizacyjny
Postępowanie mające na celu wykazanie, czy życie doczesne zmarłej osoby i okoliczności śmierci mogą być podstawą do uznania jej za świętą i przyznania jej publicznego kultu, zwykle poprzedzanego beatyfikacją. Osoba ta zostaje wpisana do wykazu świętych. Kanonizacja może się rozpocząć dopiero 5 lat po śmierci osoby, chociaż papież może rozpocząć ten proces w wyjątkowych warunkach nawet zaraz po śmierci. Najkrótszy proces kanonizacyjny w historii Kościoła katolickiego dotyczył św. Antoniego z Padwy - trwał 11 miesięcy. Aby człowiek został uznany za świętego, jego doczesne życie, jak i okoliczności śmierci nie mogą budzić żadnych zastrzeżeń. Musi być także potwierdzony co najmniej jeden cud, który stał się za jego sprawą. Przykładem negatyw-nym jest proces kanonizacyjny Piotra Skargi, który zakończył się niepo-myślnie, ponieważ po ekshumacji jego ciała znaleziono wewnątrz trumny ślady po paznokciach, co sugerowało, że został pochowany żywcem (co w tamtych czasach nie było rzadkością) - i w związku z tym powstały wątpliwości co do czystości jego myśli przed śmiercią.

Błogosławiony

To określenie w Kościele katolickim oznacza osobę zmarłą, która za życia odznaczała się szczególnymi cnotami inspirowanymi doświadczeniem religijnym lub która z powodu swojej religii poniosła śmierć męczeńską. Kościół w akcie beatyfikacji zezwala na publiczny kult takiej osoby w skali lokalnej, np. diecezji lub ograniczonej do pewnej grupy wiernych, np. zakonu czy zgromadzenia zakonnego.

* SPECJALNY SERWIS PAPIESKI - TYLKO W DZIENNIKU ZACHODNIM

* CZYTAJ NAJNOWSZE WIADOMOŚCI Z PRZYGOTOWAŃ DO UROCZYSTOŚCI BEATYFIKACJI JANA PAWŁA II

* ZOBACZ ARCHIWALNE FILMY Z PAPIEŻEM JANEM PAWŁEM II

Sługa Boży

Określenie stosowane w Kościele katolickim oznaczające osobę zmarłą, wobec której rozpoczęto proces beatyfikacyjny. Ale uwaga! Chociaż najczęściej używane jest w stosunku do tych, wobec których rozpoczął się ów proces beatyfikacyjny, tak naprawdę może być użyte w stosunku do każdego chrześcijanina, bo w powszechnym znaczeniu chrześcijańskim nazywa się tak osobę, która uważana jest za pobożną i bogobojną w swej wierze. Kościoły wschodnie na przykład używają tego określenia do opisania wierzącego przystępującego do eucharystii, czyli komunii świętej.

Święty

Mianem świętego określa się zazwyczaj męczenników za wiarę, mistyków, ludzi o wielkiej pobożności, często założycieli bractw religijnych i zakonów, ale też filozofów i kapłanów. Jest to stosowane przez chrześcijan określenie człowieka w sposób wybitny realizującego określone i specyficzne dla nich wartości - często pełniącego funkcję wzorca osobowego lub otaczanego kultem.

Świętość

Proces stawania się świętym określany jest terminem uświęcenie. W wielu religiach świętość jest przymiotem wyłącznie Boga. Tylko Bóg ze swej natury jest święty. W chrześcijaństwie wzorem świętości jest Jezus Chrystus.

Sacrum

To sfera świętości, przeciwieństwo profanum - sfery świeckiej. Wokół niej koncentrują się wierzenia i praktyki religijne. Właściwość (stała bądź ulotna), która przysługuje niektórym przedmiotom (narzędzia kultu religijnego - naczynia, święte księgi, szaty), istotom (król, kapłan), przestrzeniom (świątynia, wzniesienie), okresom (niedziela, czas postu, Wielkanoc itp.). Siedzibą sacrum może stać się wszystko, nawet zwykłe przedmioty; miejsca czy osoby mogą otrzymać tę właściwość lub ją utracić.

* SPECJALNY SERWIS PAPIESKI - TYLKO W DZIENNIKU ZACHODNIM

* CZYTAJ NAJNOWSZE WIADOMOŚCI Z PRZYGOTOWAŃ DO UROCZYSTOŚCI BEATYFIKACJI JANA PAWŁA II

* ZOBACZ ARCHIWALNE FILMY Z PAPIEŻEM JANEM PAWŁEM II

Profanum

Przeciwieństwem sacrum jest profanum - przestrzeń przeznaczona dla niewtajemniczonych (profanów). Profanum - to co ludzkie, sfera świeckości, przeciwieństwo sacrum - sfery świętej. W sferze tej odbywają się wszystkie codzienne wydarzenia z życia człowieka.

Wynieść na ołtarze

Na miejscu grobu osoby podniesionej do godności świętego zazwyczaj wznoszono kościół, a jego zwłoki uroczyście przenoszono do sarkofagu znajdującego się przy ołtarzu w nawie bocznej. Stąd wzięło się określenie "wynieść na ołtarze", czyli uczynić kogoś świętym, kanonizować. Pierwszą papieską kanonizację przeprowadzono w 993 roku. Wcześniej o tym, kto zostawał świętym, decydowały lokalne wspólnoty, a ich kult rozwijał się spontanicznie - nad grobami męczenników, a później także ludzi, których życie uznawano nie tylko za przykładne, ale godne naśladowania i naznaczone znamionami oddziaływania szczególnej Bożej łaski.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Powrót reprezentacji z Walii. Okęcie i kibice

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na krakow.naszemiasto.pl Nasze Miasto